ფუტკრის-დედა ან Ophrys caucasica (აზერ. Xarı-bülbülხარი-ბიულბიული, სომხ. Սարդակիր Մեղվակիր ფუტკარი-ობობა) — კავკასიისთვის ენდემური ყვავილოვანი მცენარე. განიხილება, როგორც აზერბაიჯანის ყარაბაღის რეგიონის „ოფიციალურ მცენარედ“.[1] გვხდება აზერბაიჯანის, საქართველოს, კერძოდ კახეთში მისი ნახვა შესაძლებელია სოფლების შაქრიანისა და უჯარმის მიდამოებში[2], სომხეთის და რუსეთის მრავალ ტერიტორიებზე.[3][4]

ფუტკრის-დედა
ფუტკრის-დედა
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
განყოფილება:  ყვავილოვანი მცენარეები
კლასი:  Asparagales
ოჯახი:  ჯადვარისებრნი
გვარი:  ფუტკრისდედა
სახეობა:  ეკალღიჭი
ლათინური სახელი
Ophrys caucasica

ეს სახეობა, „Delforge P.“-ის მიხედვით, გავრცელებულია ჩრდილო-აღმოსავლეთ ანატოლიის სანაპირო მასივებიდან, ტრაპიზონიდან დასავლეთით, სავარაუდოდ კასპიის ზღვამდე.[5]

გამოფენა

რედაქტირება

2014 წელს, რუსეთში აზერბაიჯანის ფედერალური ეროვნული კულტურული ავტონომიის მიერ გაიმართა გამოფენა სახელწოდებით „ხარი-ბიულბიული, მშვიდობის და სიყვარულის მცენარე“.[6] 2014 წლის მარტში, შეერთებული შტატების ბოტანიკური ბაღის კონსერვატორიაში გაიმართა ხარი-ბიულბიულის პრეზენტაცია გაიმართა.[7]

ყვავილი, 2020 წლის ყარაბაღის ომის შედმეგ, ხსოვნის დღის ხატად გადაიქცა აზერბაიჯანში, ომში დაღუპული აზერბაიჯანელი ჯარისკაცების პატივსაცემად.[8]

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  • Hari bulbul – the flower of peace and love
  • Alibeyli, Jamil (Summer 1998). „Susha: Heartbeat of Karabakh“. Azerbaijan International. 6 (2): 52–54.
  1. Karabakh’s Khari Bulbul presented in U.S.. ციტირების თარიღი: 5 December 2020.
  2. ფუტკრისდედა — კახეთის რეგიონის მცენარეები
  3. Studies on the botanical and ecological aspects of a rare species Ophrys caucasica from Azerbaijan (Orchidaceae) (October 2019). ციტირების თარიღი: 12 November 2020
  4. Georgian Biodiversity Database. ციტირების თარიღი: 2020-11-12[მკვდარი ბმული]
  5. Delforge, Pierre (2006). Orchids of Europe, North Africa and the Middle East - 3rd edition (revised and enlarged). London: A&C Black, გვ. 563. ISBN 0-7136-7525-X. 
  6. 'Khari Bulbul - a flower of peace and love' exhibition due in Moscow. Today.az (4 August 2014). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 6 იანვარი 2019. ციტირების თარიღი: 12 May 2017.
  7. Rajabova, Sara. (19 March 2014) Karabakh’s Khari Bulbul presented in U.S.. Azernews. ციტირების თარიღი: 12 May 2017.
  8. Azerbaijan observes nationwide moment of silence for Patriotic War martyrs (4 December 2020). ციტირების თარიღი: 5 December 2020