უილიამ ჰენრი ფოქს ტალბოტი
უილიამ ჰენრი ფოქს ტალბოტი (ინგლ. William Henry Fox Talbot; დ. 11 თებერვალი, 1800 — გ. 17 სექტემბერი, 1877) — ინგლისელი ფიზიკოსი და ქიმიკოსი, ფოტოგრაფიის ერთ-ერთი გამომგონებელი, მის გამოგონებას ეკუთვნის ე. წ „ანაბეჭდები“, რომელიც პირველად იქნა გამოყენებული ფოტოსურათების მიღებისთვის, პირველად ნეგატივის, შემდეგ კი განუსაზღვრელი რაოდენობის ასლებისთვის.[19]
| უილიამ ჰენრი ფოქს ტალბოტი | |
|---|---|
| ინგლ. William Henry Fox Talbot | |
  | |
| დაბ. თარიღი | 11 თებერვალი, 1800[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] |
| დაბ. ადგილი | დორსეტი |
| გარდ. თარიღი | 17 სექტემბერი, 1877[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] (77 წლის) |
| გარდ. ადგილი | ლეიკოკი |
| მოქალაქეობა |
.svg){kind=small} დიდი ბრიტანეთის სამეფო.svg){kind=small} დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო[12] [13] |
| საქმიანობა | patent inventor, ფოტოგრაფი[14] [11] , ანთროპოლოგი, პოლიტიკოსი[15] , გამომგონებელი[11] , ქიმიკოსი, მათემატიკოსი[11] , ასირიოლოგი, არქეოლოგი, world traveler[11] , ბოტანიკოსი, ეგვიპტოლოგი[16] , ფიზიკოსი[16] და აღმოსავლეთმცოდნე[16] |
| ალმა-მატერი | ჰეროუს სკოლა და ტრინიტის კოლეჯი |
| მეუღლე | Constance Fox Talbot[17] |
| მამა | William Davenport Talbot[7] [17] |
| დედა | ელიზაბეთ თერესა ტალბოტი[17] |
| შვილ(ებ)ი | Charles Henry Talbot[7] , Ella Talbot[7] , Rosamond Constance Talbot[7] და Matilda Caroline Talbot[7] |
| ჯილდოები | სამეფო საზოგადოების წევრი, სამეფო მედალი, რუმფორდის მედალი[18] , ბეიკერის სახელობის ლექცია და Porson Prize |
ბიოგრაფია
რედაქტირება1835 წელს ტალბოტმა შექმნა პირველი გამოსახულების მქონე ნეგატივი, რომლისთვისაც გამოიყენა ქაღალდი, რომელიც გაჟღენთილი იყო ვერცხლის ნიტრატის და მარილის ხსნარით. ტალბოტი შიგნიდან ფოტოებს უღებდა თავისი ბიბლიოთეკის ფანჯარას, რისთვისაც იყენებდა 8სმ-იანი სისქის ოპტიკური ლინზის კამერას.
1838 წელს ლონდონის სამეფო საზოგადოებამ ტალბოტი დაჯილდოვა თავისი ერთ-ერთი უმაღლესი ჯილდოთი, როგორიცაა სამეფო მედალი.
1840 წელს ტალბოტბა აღმოაჩინა მარილიან ქაღალდზე პოზიტიური ასლის შექმნის მეთოდი, ქაღალდის ნეგატივიდან, რაც საშუალებას აძლევდა გაეკეთებინა განუსაზღვრელი რაოდენობის ასლები. ამ მეთოდმა ფაქტობრივად სათავე დაუდო თანამედროვე ფოტოგრაფიის შექმნას.
1841 წელს ტალბოტმა დაარეგისტრირა ნეგატიურ-პოზიტიური მეთოდით ფოტოსურათების შექმნის პატენტი, ამისთვის იგი იყენებდა ვერცხლის ნიტრატს და ტიოსულფატის ნატრიუმს.
1844 წელს ტალბოტმა გამოაქვეყნა პირველი წიგნი ფოტო-ილუსტრაციებით.
1836 წელს გამოქვეყნებულ ერთ-ერთ ჟურნალში ტალბოტი აღწერს თავის გამოცდილებას, რომელიც მან მიიღო ფერების პერიოდულობით ცვლის დროს დიფრაქციული ბადის გამოსახულებაში, როდესაც მისგან აშორებდა, დაკვირვებისათვის გამოყენებულ ფოკუსირებულ ლინზას. მის შრომებში არ არის მოცემული არც რაოდენობითი გამოთვლები და არც დაკვირვებისათვის გაკეთებული მცდელობების განსაზღვრებები.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Vered Maimon, Singula Images, Failed Copies: William Henry Fox Talbot and the Early Photograph (Minnesota Press 2015)
- Who's Who of members of parliament: Volume I 1832–1885, edited by Michael Stenton (The Harvester Press 1976)
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 2.0 2.1 MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ 3.0 3.1 William Henri Fox Talbot
- ↑ 4.0 4.1 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 5.0 5.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 6.0 6.1 SNAC — 2010.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 8.0 8.1 Luminous-Lint — 2005.
- ↑ 9.0 9.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 10.0 10.1 Ward J. P., Brusius M. S. Talbot, William Henry Fox // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2018. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T083148
- ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ LIBRIS — National Library of Sweden, 2012.
- ↑ Museum of Modern Art online collection
- ↑ Union List of Artist Names — 2019.
- ↑ Hansard 1803–2005
- ↑ 16.0 16.1 16.2 Czech National Authority Database
- ↑ 17.0 17.1 17.2 Kindred Britain
- ↑ https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
- ↑ Краткий справочник фотолюбителя 1985.