სუზან მერი კუპერი (დ. 23 მაისი, 1935 ) — საბავშვო წიგნების ინგლისელი ავტორი. ცნობილია მისი ნაშრომი The Dark Is Rising, თანამედროვე ფანტასტიკური სერიები, რომელიც ვითარდება ინგლისსა და უელსში, აერთიანებს ბრიტანულ მითოლოგიას: ართურის ლეგენდებსა და უელსის ხალხურ გმირებს. ამ ნამუშევრისთვის 2012 წელს მან მოიპოვა მარგარეტ ა. ედვარდსის ჯილდო ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციისგან, რითაც აღიარეს მისი წვლილი მოზარდთა მწერლობაში. 1970-იან წლებში უელსის წიგნების საბჭომ ხუთი რომანიდან ორი დაასახელა წლის საუკეთესო ინგლისურენოვან წიგნად „ავთენტიკური უელსური ფონით“. 2024 წელს სამეცნიერო ფანტასტიკისა და ფენტეზის მწერალთა ასოციაციამ დაასახელა სუზან კუპერი დეიმონ რაინდის მემორიალის მე-40 დიდოსტატად, სამეცნიერო ფანტასტიკისა და ფენტეზის ლიტერატურაში მისი მნიშვნელოვანი წვლილისთვის.

სუზან კუპერი
დაბადების თარიღი 23 მაისი, 1935(1935-05-23)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] (89 წლის)
დაბადების ადგილი Burnham[4] [7] [3] [9]
საქმიანობა მწერალი[10] [7] [2] , სამეცნიერო ფანტასტიკოსი მწერალი, საბავშვო მწერალი[6] [11] , ჟურნალისტი[10] , რომანისტი[6] , მუსიკოსი[7] , ლირიკოსი[2] და სცენარისტი
ენა ინგლისური ენა
მოქალაქეობა  გაერთიანებული სამეფო[12] [10] [6] [1] [8] [13] [14]
ალმა-მატერი სამერვილის კოლეჯი, ოქსფორდის უნივერსიტეტი და Upton Court Grammar School
ჟანრი children's fiction[15] და ფენტეზი[15]
Magnum opus The Dark Is Rising Sequence
ჯილდოები მარგარეტ ედვარდსის პრემია, ნიუბერის მედალი და World Fantasy Award for Life Achievement[9]
მეუღლე Hume Cronyn
საიტი thelostland.com

ბიოგრაფია

რედაქტირება

კუპერი დაიბადა 1935 წელს ბერნჰემში, ბუკინგემშირი, ეტელ მეისა და მისი მეუღლის, ჯონ რიჩარდ კუპერის, ოჯახში. მისი მამა მუშაობდა ბუნების ისტორიის მუზეუმის სამკითხველო ოთახში მეორე მსოფლიო ომში საბრძოლველად გამგზავრებამდე, საიდანაც დაჭრილი ფეხით დაბრუნდა. შემდეგ მან კარიერა გააგრძელა დიდი დასავლეთის რკინიგზის ოფისებში. დედამისი ათი წლის ბავშვების მასწავლებელი იყო და საბოლოოდ სკოლის უფროსის მოადგილე გახდა. მისი უმცროსი ძმა როდერიკი გაიზარდა და გახდა მწერალი.

კუპერი ცხოვრობდა ბუკინგემშირში 21 წლამდე, როდესაც მისი მშობლები გადავიდნენ ბებიის სოფელ აბერდიფიში, უელსში. იგი სწავლობდა სლაუს საშუალო სკოლაში და შემდეგ მიიღო ინგლისური ენის ხარისხი ოქსფორდის უნივერსიტეტის სომერვილის კოლეჯში, სადაც ის იყო პირველი ქალი, რომელიც რედაქტორობდა საბაკალავრო გაზეთ ჩერველს. [16]

სკოლის დამთავრების შემდეგ ის მუშაობდა რეპორტიორად The Sunday Times-ში (ლონდონი) იან ფლემინგის ხელმძღვანელობით და თავისუფალ დროს წერდა. იმ პერიოდში მან დაიწყო მუშაობა სერიალზე The Dark Is Rising და დაასრულა სადებიუტო რომანი, სამეცნიერო ფანტასტიკური Mandrake, რომელიც გამოქვეყნდა Hodder & Stoughton- ის მიერ 1964 წელს

კუპერი ემიგრაციაში წავიდა შეერთებულ შტატებში 1963 წელს, რათა დაქორწინებულიყო ნიკოლას ჯ. გრანტზე, მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის მეტალურგიის პროფესორი და ქვრივი სამი თინეიჯერი შვილით. მას ორი შვილი შეეძინა, ჯონათან როდერიკ ჰოვარდ გრანტი (დ. 1965 წ.) და კეტრინ მერი გრანტი (ბ. 1966; მოგვიანებით კეტრინ გლენონი). შემდეგ იგი გახდა სრულ განაკვეთზე მომუშავე მწერალი, ფოკუსირება მოახდინა The Dark Is Rising-ზე (1970), რომანი, რომელიც დაფუძნებულია მეორე მსოფლიო ომის გამოცდილებაზე. საბოლოოდ მან დაწერა მხატვრული ლიტერატურა როგორც ბავშვებისთვის, ასევე მოზრდილებისთვის, სურათებიანი წიგნების სერია, ფილმების სცენარები და სასცენო ნამუშევრები.

Seaward-ის დაწერის დროს (1983), მისი ორივე მშობელი გარდაიცვალა და ქორწინება გრანტთან დაიშალა.

1996 წლის ივლისში ის დაქორწინდა კანადელ-ამერიკელ მსახიობზე და მის თანაავტორ ჰუმ კრონინზე, ჯესიკა ტენდის ქვრივზე. (კრონინმა და ტენდიმ ითამაშეს Foxfire-ს ბროდვეის სპექტაკლში, დაწერილი კუპერისა და კრონინის მიერ და დაიდგა 1982 წელს.)

2003 წელს კრონინის გარდაცვალების შემდეგ, იგი დაბრუნდა მასაჩუსეტში, ააშენა სახლი ჩრდილოეთის მდინარისკენ მარშფილდში [17] და ასევე ცხოვრობდა კემბრიჯში . მარშფილდის ტერიტორიის ისტორია საფუძვლად დაედო მის 2013 წელს გამოქვეყნებულ წიგნს Ghost Hawk, რომელშიც ვამპანოაგის სული, რომლის ხალხი ევროპულმა დაავადებამ გაანადგურა, მოწმეა მასაჩუსეტსის ტრანსფორმაციისა პლიმუთის კოლონიის მიერ. [18]

ჰოლივუდმა გადაიღო The Dark Is Rising (1973) როგორც ფილმი 2007 წელს, The Seeker . სანამ ფილმს ნახავდა, კუპერმა განაცხადა, რომ მასში გარკვეული ცვლილებები მოითხოვა, მაგრამ პასუხი არ მიუღია.

2006 წლიდან 2012 წლამდე კუპერი იყო ბავშვთა წიგნისა და წიგნიერების ეროვნული ალიანსის (NCBLA) საბჭოს წევრი, აშშ-ს არაკომერციული ორგანიზაცია, რომელიც იცავს წიგნიერებას, ლიტერატურასა და ბიბლიოთეკებს. [19] [20]

2017 წლის აპრილში კუპერმა წაიკითხა ტოლკინის მეხუთე ყოველწლიური ლექცია პემბროკის კოლეჯში, ოქსფორდი, სადაც ისაუბრა ფანტასტიკური ლიტერატურის როლზე თანამედროვე საზოგადოებაში. [21]

2019 წელს მან გამოაქვეყნა The Shortest Day, რომელიც ეფუძნება 1970-იან წლებში Cambridge Christmas Revels- ისთვის დაწერილი ამავე სახელწოდების პოემას. [17]

ჯილდოები

რედაქტირება

კუპერი, სიცოცხლის განმავლობაში საბავშვო მწერლობაში შეტანილი წვლილისთვის, 2002 წელს აშშ-ს ნომინანტი იყო ჰანს კრისტიან ანდერსენის საერთაშორისო ჯილდოზე. ეს არის უმაღლესი საერთაშორისო აღიარება, რომელიც ხელმისაწვდომია საბავშვო წიგნების შემქმნელებისთვის.

ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციის მარგარეტ ა. ედვარდსის პრემია აღიარებს ერთ მწერალს და კონკრეტულ ნაშრომს „ახალგაზრდულ ლიტერატურაში მნიშვნელოვანი და გრძელვადიანი წვლილისთვის“. კუპერმა ჯილდო 2012 წელს მოიპოვა Dark Is Rising რომანის ხუთი ციტირებით, რომელიც გამოიცა 1965 წლიდან 1977 წლამდე. ციტატაში ნათქვამია: „ლიტერატურაში ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან ეპიკურ მაღალ ფენტეზიში, კუპერი იგონებს კელტურ და ართურის მითოლოგიას. აღწერს სამყაროს ოსტატურ მშენებლობას სიკეთესა და ბოროტებას შორის მაღალი ფსონების ბრძოლაში, რომელიც განსახიერებულია უილ სტენტონის ასაკობრივ მოგზაურობაში.“

2024 წელს სამეცნიერო ფანტასტიკისა და ფანტასტიკის მწერალთა ასოციაციამ დაასახელა დეიმონ რაინდის მემორიალის მე-40 დიდოსტატად, სამეცნიერო ფანტასტიკისა და ფანტასტიკის ლიტერატურაში მისი მნიშვნელოვანი წვლილისთვის. [22]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Four British Fantasists: Place and Culture in the Children's Fantasies of Penelope Lively, Alan Garner, Diana Wynne Jones, and Susan Cooper, Charles Butler (Rowman & Littlefield, 2006)
  • The Wand in the Word: Conversations with Writers of Fantasy, Leonard Marcus (Candlewick, 2006)

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. 1.0 1.1 SNAC — 2010.
  2. 2.0 2.1 2.2 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  3. 3.0 3.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  4. 4.0 4.1 http://web.archive.org/web/20170323090029/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/susan-cooper
  5. Library of Congress AuthoritiesLibrary of Congress.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 Person Profile // კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზა — 1990.
  8. 8.0 8.1 Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  9. 9.0 9.1 9.2 The Encyclopedia of Science Fiction / P. Nicholls, J. Clute, D. Langford — ISSN 3049-7612
  10. 10.0 10.1 10.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #120249677 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  11. Czech National Authority Database
  12. Virtual International Authority File[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  13. Babelio — 2007.
  14. CONOR.SI
  15. 15.0 15.1 Fantastic Fiction — 1999.
  16. Charles Butler, Four British Fantasists: Place and Culture in the Children's Fantasies of Penelope Lively, Alan Garner, Diana Wynne Jones, and Susan Cooper (Rowman & Littlefield, 2006), page 14.
  17. 17.0 17.1 Nancy Shohet West, "'Children are as good readers as ever,' says acclaimed author Susan Cooper", The Boston Globe, 11 March 2020.
  18. Ghost Hawk.
  19. The NCBLA Board of Directors. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-03-22. ციტირების თარიღი: 2006-10-04
  20. The NCBLA Board of Directors. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-03-22. ციტირების თარიღი: 2012-03-22
  21. Photographs, podcast, and video for Susan Cooper's Tolkien Lecture, The J.R.R. Tolkien Lecture on Fantasy Literature, 2017-04-30.
  22. KathrynBaker. (2024-02-07) SFWA Names Susan Cooper as the 40th Damon Knight Memorial Grand Master en-US. ციტირების თარიღი: 2024-02-08