შარლ ოგიუსტენ კულონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''შარლ ოგიუსტენ კულონი''' ({{lang-fr|Charles-Augustin de Coulomb}}; დ. [[14 ივნისი]], [[1736]] — გ. [[23 აგვისტო]], [[1806]]) — ფრანგი ფიზიკოსი, პარიზის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი (1781). კულონის მშობლები იყვნენ ანრი კულონი და კატრინ ბაჟე. 1761 წელს დაამთავრა სამეფო საინჟინრო სასწავლებელი. მომდევნო 20 წლის განმავლობაში სხვადასხვა ადგილას საინჟინრო საქმიანობას ეწეოდა. თუმცა, ამასთან ერთად, აწარმოებდა მნიშვნელოვან კვლევებს.

 

კულონმა შეისწავლა დამუხტული სხეულების ურთიერთქმედება რაოდენობრივად. მან გამოიყენა გრეხითი სასწორი. გრეხითი სასწორი შედგებოდა დრეკადი მავთულისაგან, რომელზეც დამაგრებული იყო მინის ღერო. ღეროს ერთ ბოლოზე დაამაგრა ანწლის ბურთულა, მეორეზე — საპირწონე. კიდევ ერთი ანწლის ბურთულა უძრავად მოათავსა სასწორის სახურავზე. როდესაც ორ ბურთულას მიანიჭა ერთსახელიანი მუხტები, მათ ერთმანეთი განიზიდეს. მავთული შემობრუნდა გარკვეული კუთხით. ამ კუთხის მიხედვით განსაზღვრა ბურთულებს შორის ურთიერთქმედების ძალა. ცდების შედეგად დაადგინა კანონი, რომელსაც [[კულონის კანონი]] უწოდეს და რომელიც საოცრად ჰგავს მსოფლიო მიზიდულობის კანონს. დამუხტული სხეულების დამუხტვის ხარისხის დასახასიათებლად შემოიღეს ახალი ფიზიკური სიდიდე ელექტრული მუხტი და აღნიშნეს q ასოთი. შემდგომში მუხტის საზომ ერთეულს [[კულონი]] უწოდეს. კულონის კანონი ასე გამოითქმის: [[ვაკუუმი|ვაკუუმში]] ორ წერტილოვან მუხტს შორის მოქმედი ძალა პირდაპირპროპორციულია მუხტების მოდულთა ნამრავლისა და უკუპროპორციულია მათ შორის მანძილის კვადრატისა.

:<math>F = k_\mathrm{e} \frac{q_1q_2}{r^2}</math>