სოციალისტური რეალიზმი
სოციალისტური რეალიზმი (შემოკლებით აგრეთვე სოცრეალიზმი; რუს. Социалистический реализм) — ლიტერატურასა და სახვით ხელოვნებაში აღწერის მეთოდი, რომელიც სამყაროსა და ადამიანის სოციალისტურ კონცეფციებს ემყარება. მხატვრის მოვალეობა საკუთარი ნაწარმოებებით სოციალისტური საზოგადოების მშენებლობისთვის მსახური იყო. შესაბამისად, მას ცხოვრება სოციალიზმის იდეალების ფონზე უნდა გამოესახა. ტერმინში სიტყვა „რეალიზმი“ ლიტერატურას უკავშირდება, ხოლო „სოციალისტური“ — იდეოლოგიას. ეს ორი ცნება თავისთავად ურთიერთგამომრიცხავია, თუმცა ხელოვნების ამ თეორიაში ისინი ერთმანეთს ერწყმის. შედეგად კომუნისტური პარტიის კარნახით იქმნებოდა ნორმები და კრიტერიუმები, ხოლო ხელოვანი, იყო ეს მწერალი, მოქანდაკე თუ მხატვარი, ვალდებული იყო ამ ნორმების მიხედვით შეექმნა.
სოცრეალიზმის ლიტერატურა პარტიული იდეოლოგიის ინსტრუმენტი ხდებოდა. მწერალი ადამიანის სულის „ინჟინერი“ იყო. საკუთარი ტალანტით ის მკითხველზე ზემოქმედებას ახდენდა, როგორც პროპაგანდისტი. მისი მოვალეობა მკითხველის აღზრდა იყო პარტიის სულისკვეთებით და ამასთან მხარს უჭერდა მასში კომუნიზმის გამარჯვებისკენ ბრძოლისთვის შემართებას. პიროვნების სუბიექტური ქმედებები და მისწრაფებები აუცილებლად თავსებადი უნდა ყოფილიყო ისტორიის ობიექტურ მსვლელობასთან.
სკულპტურები
რედაქტირება-
სოციალისტური რეალიზმის ალეგორიები ვარშავის კულტურისა და მეცნიერების სასახლეში.
-
სტალინის მონუმენტი პრაღაში (1955–1962).
ლიტერატურა
რედაქტირება- Golomstock, Igor. Totalitarian Art in the Soviet Union, the Third Reich, Fascist Italy and the People's Republic of China, Harper Collins, 1990.
- James, C. Vaughan. Soviet Socialist Realism: Origins and Theory. New York: St. Martin's Press, 1973.
- Ivanov, Sergei. Unknown Socialist Realism. The Leningrad School. Saint Petersburg, NP-Print, 2007 ISBN 978-5-901724-21-7
- Lin Jung-hua. Post-Soviet Aestheticians Rethinking Russianization and Chinization of Marxism (Russian Language and Literature Studies. Serial № 33) Beijing, Capital Normal University, 2011, №3. Р.46-53.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Moderna Museet in Stockholm, Sweden: Socialist Realist Art Conference დაარქივებული 2012-10-22 საიტზე Wayback Machine.
- Marxists.org Socialist Realism page
- Virtual Museum of Political Art – Socialist Realism
- Sergei V. Ivanov. The Leningrad School of painting. Historical outline.
- Research Guide to Russian Art[მკვდარი ბმული]
- Socialist realism: Socialist in content, capitalist in price