სისაკეტის პროვინცია
სისაკეტის პროვინცია ( ტაი. ศรีสะเกษ), — ტაილანდის სამოცდათექვსმეტი პროვინციიდან ( ჩანგვატი ) ერთ-ერთი. ის მდებარეობს ტაილანდის ქვედა ჩრდილო – აღმოსავლეთ ნაწილში, ისანის რეგიონში. მისი მეზობელი პროვინციებია (დასავლეთიდან საათის ისრის მიმართულებით): სურინი, როი ეტი, იასოთონი და უბონ რატჩათანი . სამხრეთით ესაზღვრება ოდდარ მეანჩეაი და პრეაჰ ვიჰეარი, კამბოჯის .
| პროვინცია | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
სისაკეტის პროვინცია ტაი. ศรีสะเกษ | |||||
 | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
 ტაილანდი | ||||
| ადმ. ცენტრი | Si Sa Ket | ||||
| შიდა დაყოფა | Mueang Si Sa Ket, Yang Chum Noi, Kanthararom, Kantharalak, Khukhan, Phrai Bueng, Prang Ku, Khun Han, Rasi Salai, Uthumphon Phisai, Bueng Bun, Huai Thap Than, Non Khun, Si Rattana, Nam Kliang, Wang Hin, Phu Sing, Mueang Chan, Benchalak, Phayu, Pho Si Suwan და Sila Lat | ||||
| კოორდინატები | 15°07′12″ ჩ. გ. 104°19′18″ ა. გ. / 15.12000° ჩ. გ. 104.32167° ა. გ. | ||||
| ფართობი | 8 840 კმ² | ||||
| მოსახლეობა | 1 473 011 კაცი (2018) | ||||
| სიმჭიდროვე | 167 კაცი/კმ² | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+7 | ||||
| სატელეფონო კოდი | 045 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 33 | ||||
| ოფიციალური საიტი | sisaket.go.th | ||||
 | |||||
გეოგრაფია
რედაქტირებაპროვინცია მდებარეობს მდინარე მუნის ხეობაში, რომელიცმეკონგის შენაკადია. დენგრეკის ქედი, რომელიც ქმნის საზღვარს კამბოჯასთან, პროვინციის სამხრეთით მდებარეობს. კჰაო პჰრა ვიჰანის ეროვნული პარკი მოიცავს 130 კვადრატული კილომეტრის ფართობის ტერიტორიას პროვინციის სამხრეთ-აღმოსავლეთით მდებარე დუნგრეკის მთების ჩათვლით. პარკი დაარსდა 1998 წლის 20 მარტს, ქხმერული იმპერიის ტაძარ პრეაჰ ვიჰეარის დასაცავად. იეს ტაძარი ამჟამად კამბოჯაში მდებარეობს და ის სადავო ტერიტორიაა ტაილანდსა და კამბოჯას შორის. ტაძარი ჩრდილოეთისკენ არის მიმართული და აშენებულია სისაკეტის რაიონის დასაცავად. ძველ რუკებზე ეს ტაძარი გამოსახულია, როგორც ტაილანდის საკუთრება. ამასთან, საფრანგეთის მიერ 1907 წლის ფრანკო-სიამის ხელშეკრულების შესახებ ჩატარებულმა საზღვრის გამოკვლევის თანახმად ტაძარი საფრანგეთის (კამბოჯის) მხარეზე დარჩა.
ტაილანდის მთავრობამ ყურადღება არ მიაქცია ამ ფაქტს და ტაძრის სისაკეტის პროვინციაში მდებარეობას . 1950-იანი წლების შუა ხანებში, ახლად დამოუკიდებელმა კამბოჯამ გააპროტესტა ტაილანდური ,,ოკუპაცია", საფრანგეთის რუკაზე დაყრდნობით. ტაილანდის აზრით საფრანგეთის რუკა აშკარად არასწორი იყო, რის გამოც 1962 წელს ტაილანდის მთავრობა დათანხმდა დავის საერთაშორისო სასამართლოსთვის წარდგენაზე. სასამართლომ ცხრა ოთხის წინააღმდეგ მხარი კამბოჯას დაუჭირა და 1907 წლის შესაბამისად ტაძარი კამბოჯას გადასცა. ტაძარში შესასვლელი ტაილანდის მხრიდანაა გაკეთებული, რადგან ნანგრევები ძნელად მისადგომია კამბოჯის ვაკეებიდან. კამბოჯის მთავრობა დაინტერესებულია საბაგირო გზის აშენებით, რათა ტერიტორიაზე ტურისტები გადაიყვანოს.
ისტორია
რედაქტირებაკამბუჯაშედას პერიოდის ნანგრევები აღმოაჩინეს პროვინციაში, რომელიც სავარაუდოდ მე-12 საუკუნით თარიღდება. ეთნიკურად ლაოებმა პროვინციის ჩრდილოეთ ნაწილში დაიწყეს დასახლება და სწორედ მათ შექმნეს ქალაქი სისაკეტი. 1904 წელს სისაკეტს დაერქვა ხუხანი.
მონთონ უდონ თანი შეიქმნა 1912 წელს, რომელმაც რეგიონის უდიდეს ნაწილზე მოიპოვა გავლენა. 1933 წელს დასრულდა მოთონის სისტემა და ხუხანის პროვინცია პირდაპირ ბანგკოკიდან იმართებოდა. ხუთი წლის შემდეგ, ქალაქისა და პროვინციის სახელი შეიცვა და მას სისაკეტი დაერქვა, ხოლო ჰუაი ნუას ოლქს ხუხანი ეწოდა.
დემოგრაფია
რედაქტირებაპროვინცია დასახლებულია ოთხი ძირითადი ეთნიკური ჯგუფით: კუი, ლაო, ქხმერებითა და იერიებით.[2] სისაკეტი ერთ-ერთი პროვინციაა, სადაც საკმაოდ დიდი ჩრდილოეთელი ქხმერები ცხოვრობენ. 2000 წლის აღწერის მიხედვით, მოსახლეობის 26.2%-ს ქხმერულად საუბარი შეიძლია. 1990 წლის მონაცემებით კი- ამ ენაზე საუბარი 30.2%-ს შეეძლო. [3] ამჟამად მოსახლეობის უდიდესი ნაწილი ლაოსურად საუბრობს.
სიმბოლოები
რედაქტირებაპროვინციის გერბზე გამოსახულია პრასატ ჰინ ბან სამო, ქხმერული ტაძარი, რომელიც დაახლოებით 1000 წლისაა და რომელის პრანგ კუს ოლქში მდებარეობს.
პროვინციული ყვავილი და ხე არის თეთრი ყველის ხე (Melodorum fruticosum). ყვავილის ექვსი ფოთოლი პროვინციის ექვსი ოლქის სიმბოლოა: ხუხანი, კანტარალაკი, უთუმფონ ფისაი, კანტჰარარომი, რასი სალაი და ხუნ ჰანი.
ეკონომიკა
რედაქტირებასისაკეტის შემოსავალი მეტწილად ორიენტირებულია სოფლის მეურნეობაზე. სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტებს შორის, იგი ცნობილია თავისი ნიორითა და ხახვით, რისთვისაც იგი დაჯილდოვდა GI რეგისტრაციით 2020 წელს.[4]
ადმინისტრაციული დაყოფა
რედაქტირებაპროვინციული მთავრობა
რედაქტირებაპროვინცია დაყოფილია 22 ოლქად ( ამფოები ). ოლქები შემდგომი იყოფა 206 ქვე-ოლქად ( ტამბონები ) და 2,411 სოფლად ( მუბანები ).
|
|
Ადგილობრივი მმართველობა
რედაქტირება2019 წლის 26 ნოემბრის მონაცემებით, პროვინციაში არსებობს ერთი სისაკეტის პროვინციის ადმინისტრაციული ორგანიზაცია და 37 მუნიციპალური ( თესაბანური ) რაიონი.[5] სისაკეტს და კანტარალაკს აქვთ მცირე ქალაქის სტატუსი.
ტრანსპორტი
რედაქტირებასისაკეთი ბანგკოკის ჩრდილო – აღმოსავლეთ სარკინიგზო ხაზზე მდებარეობს. სისაკეტის მთავარი სადგურია სისაკეტის რკინიგზის სადგური . სისაკეტში შესაძლებელია ავტობუსით მგზავრობა ბანგკოკიდან.
2017 წლის ადამიანის განვითარების ინდექსი
რედაქტირება| ჯანმრთელობა | Განათლება | დასაქმება | შემოსავალი |
|
|
|
|
| 55 | 68 | 26 | 58 |
| საცხოვრებელი | ოჯახი | ტრანსპორტი | Მონაწილეობა |
|
 |
|
.png)
|
| 4 | 12 | 76 | 27 |
2003 წლიდან, გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) ტაილანდში პროგრესი განიცადა. აქ ადამიანის გავითარება ქვე-ეროვნულ დონეზე ხდება, რომელიც მოიცავს ადამიანის განვითარების რვავე ძირითად სფეროს. ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ეროვნულმა საბჭომ ცალკეულ პროვინციების განვითარებაზე (NESDB) პასუხისმგებლობა 2017 წლიდან აიღო.[6]
| რანგი | კლასიფიკაცია |
| 1 - 15 | ,,მაღალი" |
| 16 - 30 | ,,გარკვეულწილად მაღალი" |
| 31 - 45 | ,,საშუალო" |
| 45 - 60 | ,,გარკვეულწილად დაბალი" |
| 61 - 77 | ,,დაბალი" |
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
Sisaket, ტურისტული მეგზური ვიკივოიაჟზე
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ http://www.sisaket.go.th/meeting_report/meeting/yK8q8tPjwNqggZUv8.doc
- ↑ Saengmanee, Pattarawadee (2019-03-23). "Splendid in Si Sa Ket" დაარქივებული 2019-05-25 საიტზე Wayback Machine. . The Nation. Retrieved 2019-03-23.
- ↑ "(Si Sa Ket) Key indicators of the population and household, population and housing census 1990 and 2000." Population and Housing Census 2000 დაარქივებული 2019-11-29 საიტზე Wayback Machine. .(retrieved 14 Jul 2009)
- ↑ Arunmas, Phusadee (24 June 2020)."Sri Sa Ket shallots, garlic join GI registration list" . Bangkok Post. Retrieved 24 June 2020.
- ↑ Number of local government organizations by province. Department of Local Administration (DLA) (26 November 2019). ციტირების თარიღი: 10 December 2019
- ↑ Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1