სინგაპურული დოლარი
სინგაპურული დოლარი — სინგაპურის ოფიციალური ვალუტა. დაყოფილია 100 ცენტებად. ჩვეულებრივ, შემოკლებით არის დოლარის ნიშანი $, ან S$, რათა განასხვავოს იგი სხვა დოლარში დენომინირებული ვალუტებისგან. სინგაპურის სავალუტო ორგანო (MAS) გამოსცემს სინგაპურის დოლარის ბანკნოტებსა და მონეტებს.
2019 წლის მონაცემებით, სინგაპურის დოლარი ღირებულებით მსოფლიოში მე-13 ყველაზე დიდი სავაჭრო ვალუტაა. სინგაპურში გამოყენების გარდა, სინგაპურის დოლარი ასევე მიიღება ბრუნეის ყოველდღიურ სავაჭრო ურთიერთობებში. შეთანხმება სავალუტო თანამშრომლობის შესახებ გაფორმებულია სინგაპურის სავალუტო ორგანოსა და ბრუნეი დარუსალამის სავალუტო ორგანოს შორის.[1] ანალოგიურად, ბრუნეის დოლარი ასევე ჩვეულებრივ მიიღება სინგაპურში.
ისტორია რედაქტირება
მანილას გალეონებით შემოტანილი ესპანურ-ამერიკული ვერცხლის დოლარი ფართო მიმოქცევაში იყო აზიასა და ამერიკაში მე-16-მე-19 საუკუნეებში. 1845 წლიდან 1939 წლამდე ბრიტანული მალაი (რომლის ნაწილი იყო სინგაპური) გამოსცემდა ადგილობრივ ეკვივალენტს, სრუტის დოლარს.[2] ეს შეიცვალა მალაიური დოლარით[2], ხოლო 1953 წლიდან მალაია და ბრიტანული ბორნეოს დოლარი იყო მიმოქცევაში, რომლებიც გამოიცა ვალუტის, მალაიასა და ბრიტანული ბორნეოს კომისართა საბჭოს მიერ.
სინგაპურმა განაგრძო საერთო ვალუტის გამოყენება მალაიზიაში 1963 წელს[2] შეერთებისას, მაგრამ მხოლოდ 1965 წელს მალაიზიისგან დამოუკიდებლობის მიღების შემდეგ, მალაიზიას, სინგაპურსა და ბრუნეის შორის მონეტარული კავშირი დაიშალა.[2] 1967 წლის 7 აპრილს[3] [2] სინგაპურმა დააარსა ვალუტის კომისრების საბჭო და გამოუშვა თავისი პირველი მონეტები და კუპიურები. მიუხედავად ამისა, სინგაპურის დოლარი 1973 წლამდე მალაიზიის რინგიტთან გაცვლადი იყო,[2] და ბრუნეის დოლართან ურთიერთანამშრომლობა კვლავ შენარჩუნდა.
თავდაპირველად, სინგაპურის დოლარი იყო მიბმული ფუნტ სტერლინგზე, ანუ £1 = 60 S$/7 ან 8,57 S$; 1 აშშ დოლარი = 3,06 S$. კავშირი სტერლინგთან დაირღვა 1967 წელს, როდესაც ფუნტი გაუფასურდა 2,40 აშშ დოლარამდე, მაგრამ შენარჩუნდა აშშ დოლართან კავშირი 1 აშშ დოლარი = 3,06 S$. სინგაპურის ეკონომიკა იზრდებოდა და მისი სავაჭრო კავშირები დივერსიფიცირებული იყო ბევრ სხვა ქვეყანაში და რეგიონთან. სინგაპური დოლარი ნაკლებად მყარი იყო 1973 წლიდან 1985 წლამდე.
1970 წლამდე ცენტრალურ ბანკთან დაკავშირებული სხვადასხვა ფულადი ფუნქციები დაკავშირებულიი იყო რამდენიმე სამთავრობო დეპარტამენტთან და უწყებასთან. სინგაპურის მზარდი, რთული საბანკო და მონეტარული გარემოს მოთხოვნები საჭიროებდა ფუნქციების გამარტივებას, რათა ხელი შეეწყო ფულად საკითხებზე უფრო დინამიური და თანმიმდევრული პოლიტიკის შემუშავებას. ამიტომ, სინგაპურის პარლამენტმა 1970 წელს მიიღო სინგაპურის სავალუტო უფლებამოსილების აქტი, რამაც გამოიწვია სინგაპურის სავალუტო ორგანოს ჩამოყალიბება 1971 წლის 1 იანვარს. აქტმა სინგაპურის სავალუტო ორგანოს მისცა უფლებამოსილება დაერეგულირებინა სინგაპურის მონეტარული, საბანკო და ფინანსური ასპექტები.
1985 წლიდან მოყოლებული, სინგაპურმა მიიღო უფრო ბაზარზე ორიენტირებული გაცვლის რეჟიმი და მონიტორინგის სისტემა. ეს საშუალებას აძლევს სინგაპურის მთავრობას მეტი კონტროლი ჰქონოდა ინფლაციაზე და უზრუნველყო სინგაპურის ექსპორტის კონკურენტუნარიანობა.
2002 წლის 1 ოქტომბერს, სინგაპურის ვალუტის კომისრების საბჭო (BCCS) გაერთიანდა სინგაპურის სავალუტო ორგანოსთან (MAS), რომელმაც აიღო პასუხისმგებლობა ბანკნოტების გამოშვებაზე.
მიმოქცევაში არსებული ვალუტა რედაქტირება
2012 წლის მდგომარეობით, მიმოქცევაში არსებული მთლიანი ვალუტა იყო 57,278 მილიარდი.[4] მიმოქცევაში არსებული სინგაპურის ყველა გამოშვებული ვალუტა (კუპიურები და მონეტები) სრულად არის მხარდაჭერილი გარე აქტივებით მის სავალუტო ფონდში საზოგადოების ნდობის შესანარჩუნებლად.[5][6] ასეთი გარე აქტივები შედგება ყველა ან რომელიმე ქვემოთ ჩამოთვლილისაგან:[7] (ა) ოქრო და ვერცხლი ნებისმიერი ფორმით; ბ) ვალუტა ვადიანი დეპოზიტების სახით; საბანკო ნაშთები; სახაზინო ვალდებულებები; ბანკნოტები ან მონეტები; (c) ფასიანი ქაღალდები; (დ) აქციები; (ე) კორპორატიული ობლიგაციები; ვ) ვალუტა და ფინანსური ფიუჩერსები(საბირჟო კონტრაქტები); (ზ) ნებისმიერი სხვა აქტივი, რომელსაც ხელისუფლება, სინგაპურის პრეზიდენტის თანხმობით, ჩათვლის საჭიროდ.
2017 წელს, მთავრობამ, სინგაპურის სავალუტო ორგანოს 2017 წლის კანონპროექტის მეორე მოსმენით (შესწორება) გამოაცხადა, რომ სავალუტო ფონდი გაერთიანდება სხვა ფონდებთან, რადგან მიმოქცევაში არსებული ვალუტა ფინანსურად სრულად მხარდაჭერილი ყოფილიყო.
სინგაპურის სავალუტო ორგანოს მიხედვით, 2022 წლის ივლისისთვის, სინგაპურის საგარეო რეზერვები ოფიციალურად შეადგენდა 288,2 მილიარდ აშშ დოლარს.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Monetary Authority of Singapore. The Currency Interchangeability Agreement. ციტირების თარიღი: 23 October 2012
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 The Currency History of Singapore. Monetary Authority of Singapore (9 April 2007). ციტატა: „Official Currencies of The Straits Settlements (1826–1939); Currencies of the Board of Commissioners of Currency, Malaya (1939–1951); Currencies of the Board of Commissioners of Currency, Malaya and British Borneo (1952–1957); Currencies of the Independent Malaya (1957 -1963); On 12 June 1967, the currency union which had been operating for 29 years came to an end, and the three participating countries, Malaysia, Singapore and Brunei each issued its own currency. The currencies of the 3 countries were interchangeable at par value under the Interchangeability Agreement until 8 May 1973 when the Malaysian government decided to terminate it. Brunei and Singapore however continue with the Agreement until the present day.“ ციტირების თარიღი: 28 December 2007
- ↑ Low Siang Kok, Director (Quality), Board of Commissioners of Currency, Singapore. „Chapter 6: Singapore Electronic Legal Tender (SELT) – A Proposed Concept“, The Future of Money / Organisation for Economic Co-operation and Development (PDF), France: OECD Publications, გვ. 147. ISBN 92-64-19672-2. „The Board of Commissioners of Currency, Singapore (BCCS) was established on 7 April 1967 by the enactment of the Currency Act (Chapter 69). It has the sole right to issue currency notes and coins as legal tender in Singapore.“
- ↑ Currency in Circulation (2011 to 2020).
- ↑ Currency. ციტირების თარიღი: 6 January 2015
- ↑ International Economics – Historical Exchange Rate Regime of Asian Countries. The Chinese University of Hong Kong, Copyright 2000. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 აგვისტო 2008. ციტირების თარიღი: 15 August 2008.
- ↑ Singapore Statutes Online - 69 - Currency Act. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 3 იანვარი 2015. ციტირების თარიღი: 6 January 2015