საბერძნეთის სამოქალაქო ომი

საბერძნეთის სამოქალაქო ომი
ცივი ომის ნაწილი
თარიღი მარტი, 1946 - ოქტომბერი, 1949
მდებარეობა საბერძნეთი
შედეგი ეროვნული არმიის გამარჯვება
მხარეები
ეროვნული არმია
მხარს უჭერდნენ:
დიდი ბრიტანეთის დროშა დიდი ბრიტანეთი
აშშ-ის დროშა ამერიკის შეერთებული შტატები (1947 წლიდან)
საბერძნეთის დემოკრატიული არმია (1946–49)

მხარს უჭერდნენ:
საბჭოთა კავშირის დროშა საბჭოთა კავშირი
იუგოსლავიის დროშა იუგოსლავია
ბულგარეთის დროშა ბულგარეთი
ალბანეთის დროშა ალბანეთი

მეთაურები
ალექსანდრე პაპაგოსი,
კონსტანტინე ვენტირისი,
თრასივოულოს ცაკალოტოსი
მარკოს ვაფიადისი,
ნიკოლოს ზახაიადისი
ძალები
მაქს. 232,500[1] დაახლ. 51,000
დანაკარგები
საბერძნეთის არმია, საჰაერო და საზღვაო ძალები, 1945 წლის აგვისტოდან 1951 წლის 22 დეკემბრამდე:[2]
15,268 დაღუპული
37,255 დაჭრილი
3,843 დაკარგული
865 დეზერტირი

ბერძნული ჟანდარმერია, 1944 წლის 1 დეკემბრიდან 1951 წლის 27 დეკემბრამდე, 1951:[3]
1,485 დაღუპული
3,143 დაჭრილი
159 დაკარგული.

ბერძნული არმიის მონაცემები:
38,839 დაღუპული
20,128 დაჭერილი
ომის დროს დაახლოებით 1,000,000 ადამიანი იქცა ლტოლვილად[4]
საბერძნეთის სამოქალაქო ომი ვიკისაწყობში

საბერძნეთის სამოქალაქო ომი (ბერძ. ο Eμφύλιος [Πόλεμος], „სამოქალაქო ომი") საბერძნეთის მთავრობის ჯარებსა (რომელსაც მხარს დიდი ბრიტანეთი და ამერკის შეერთებული შტატები უჭერდნენ) და საბერძნეთის დემოკრატიულ არმიას (ΔΣΕ-ბერძნული ინიციალენი „დსე" რომელიც წარმოადგენა საბერძნეთის კომუნისტური პარტიის (KKE) ჯარს და მხარს ბულგარეთი, იუგოსლავია, ალბანეთი და საბჭოთა კავშირი უჭერდნენ) შორის 1946-1949 წლებში მიმდინარეობდა. ეს იყო მემარცხენეებსა და მემარჯვენეებს შორის 1943 წელს დაწყებული დაპირისპირების შედეგი, რომელთა მიზანიც იყო მეორე მსოფლიო ომის დროს ფაშისტური ქვეყნების ალიანსის ჯარების ოკუპაციის მიერ შექმნილი სახელისუფლებო ვაკუუმის შევსება. ის იყო ცივი ომის ერთ-ერთი პირველი კონფლიქტი, ასევე ზოიერთი ექსპერტის აზრით მეორე მსოფლიოს შემდგომ პერიოდში დიდი ბრიტანეთის და ამერიკის შეერთებუი შტატების მიერ უცხო ქვეყნის საშინაო საქმეებში ჩარევის პირველი მაგალითი;[5] ჩერჩილმა ღიად და პირდაპირ მოითხოვა დამოუკიდებელი ევროპული ქვეყნისგან მისი პოლიტიკური სისტემის მიღება, სტალინის მოქმედებები მხოლოდ პასუხი იყო მის ასეთ მოქმედებაზე.[6] ბრიტანეთის ელიტა საბერძნეთს დიდი ხნის განმავლობაში მიიჩნევდა საკუთრებად და მასზე კონტროლის შენარჩუნებას ყველა საშუალებით ცდილობდა.[7]

იხილეთ აგრეთვე

რედაქტირება

ლიტერატურა

რედაქტირება

ინგლისურ ენოვანი ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Lars Bærentzen, John O. Iatrides, Ole Langwitz Smith, Studies in the history of the Greek Civil War, 1945-1949, 1987
  • W. Byford-Jones, The Greek Trilogy: Resistance-Liberation-Revolution, London, 1945
  • R. Capell, Simiomata: A Greek Note Book 1944-45, London, 1946
  • Philip Carabott, Thanasis D. Sfikas, The Greek Civil War, 2004
  • W. S. Churchill, The Second World War
  • Nigel Clive, A Greek experience 1943-1948, ed. Michael Russell, Wilton Wilts.: Russell, 1985 (ISBN 0-85955-119-9)
  • Richard Clogg, Greece, 1940-1949: Occupation, Resistance, Civil War: a Documentary History, New York, 2003 (ISBN 0-333-52369-5)
  • D. Close (ed.), The Greek civil war 1943-1950: Studies of Polarization, Routledge, 1993
  • Dominique Eude, Les Kapetanios (in French and Greek), Artheme Fayard, 1970
  • André Gerolymatos, Red Acropolis, Black Terror, London, 2003
  • N.G.L. Hammond Venture into Greece: With the Guerillas, 1943-44, London, 1983 (Like Woodhouse, he was a member of the British Military Mission)
  • Cordell Hull, The Memoirs of Cordell Hull, New York 1948
  • S.N. Kalyvas, The Logic of Violence in Civil War, Cambridge, 2006
  • Georgios Karras, The Revolution that Failed. The story of the Greek Communist Party in the period 1941-49 M.A. Thesis, 1985 Dept. of Political Studies University of Manitoba Canada.
  • D. G. Kousoulas, Revolution and Defeat: The Story of the Greek Communist Party, London, 1965
  • Reginald Leeper, When Greek Meets Greek: On the War in Greece, 1943-1945, London, 1950
  • M. Mazower (ed.) After the War was Over. Reconstructing the Family, Nation and State in Greece, 1943-1960 Princeton University Press, 2000 (ISBN 0-691-05842-3)[1] დაარქივებული 2007-09-27 საიტზე Wayback Machine.
  • E. C. W. Myers, Greek Entanglement, London, 1955
  • Amikam Nachmani, International intervention in the Greek Civil War, 1990 (ISBN 0-275-93367-9)
  • Elias Petropoulos, Corpses, corpses, corpses (ISBN 960-211-081-3)
  • C. M. Woodhouse, Apple of Discord: A Survey of Recent Greek Politics in their International Setting, London, 1948 (Woodhouse was a member of the British Military Mission to Greece during the war)
  • C. M. Woodhouse, The Struggle for Greece, 1941-1949
  • Heinz Richter, British Intervention in Greece. From Varkiza to Civil War, London, 1985 (ISBN 085036 301 2)

ბერძნული ენოვანი ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Ευάγγελος Αβέρωφ, Φωτιά και τσεκούρι. ყოფილი დემოკრატი ლიდერი ევანგელოს ავეროფი; ორიგინალი დაწერილია ფანგულად. (ISBN 960-05-0208-0)
  • Γενικόν Επιτελείον Στρατού, Διεύθυνσις Ηθικής Αγωγής, Η Μάχη του Έθνους, Ελεύθερη Σκέψις, ათენი, 1985. ახალი გამოცემა, თავიდან გამოიცა 1952 წელს საბერძნეთის არმიის გენერლის მიერ.
  • Γιώργος Δ. Γκαγκούλιας, H αθέατη πλευρά του εμφυλίου. დაწერილია ყოფილი მებრძოლის მიერ. (ISBN 960-426-187-8)
  • "Γράμμος Στα βήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας Ιστορικός - Ταξιδιωτικός οδηγός", "Σύγχρονη Εποχή" 2009 (ISBN 978-960-451-080-1)
  • "Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ", τόμος Ι. საბერძნეთის კომუნისტური პარტიის ისტორია.
  • Αλέξανδος Ζαούσης, Οι δύο όχθες, ათენი, 1992
  • Αλέξανδος Ζαούσης, Η τραγική αναμέτρηση ათენი, 1992
  • Α. Καμαρινού, "Ο Εμφύλιος Πόλεμος στην Πελοπόνησσο", დსე-ს III დივიზიონის გენერალი, 2002
  • "ΚΚΕ, Επίσημα Κείμενα", τόμοι 6,7,8,9.The საბერძნეთის კომუნისტური პარტიის ოფიციალური დოკუმენტების კოლექცია.
  • Μιχάλης Λυμπεράτος, Στα πρόθυρα του Εμφυλίου πολέμου: Από τα Δεκεμβριανά στις εκλογές του 1946-1949, "Βιβλιόραμα", ათენი, 2006
  • Νίκος Μαραντζίδης, Γιασασίν Μιλλέτ (ISBN 960-524-131-5)
  • Γιώργος Μαργαρίτης, Ιστορία του Ελληνικού εμφύλιου πολέμου 1946-1949, "Βιβλιόραμα", ათენი, 2001
  • Σπύρος Μαρκεζίνης, Σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδος, ათენი, 1994
  • Γεώργιος Μόδης, Αναμνήσεις, თესალონიკი, 2004 (ISBN 960-8396-05-0)
  • Γιώργου Μπαρτζώκα, "Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας", 1945 წლის ათენის კომუნისტური ორგანიზაციის სეკრეტარიატი 1945, 1986.
  • Περιοδικό "Δημοκρατικός Στράτος", ჟურნალი რომელიც პირველად 1948 წელს გამოვიდა ხოლო 2007 ში ხელახლა გამოიცა როგორც საკოლექციო ალბომი.
  • Στέφανου Σαράφη, "Ο ΕΛΑΣ", სამხედრო ლიდერის მიერ დაწერილი, გენერალი საფარი 1954 წელი.
  • Δημ. Σέρβου, "Που λες... στον Πειραιά", "დსე"-ს მებრძოლის ჩანაწერები.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. The Struggle for Greece 1941-1949, C.M.Woodhouse, Hurst & Company, London 2002 (first published 1976), page 237
  2. Γενικόν Επιτελείον Στρατού, Διεύθυνσις Ηθικής Αγωγής, Η Μάχη του Έθνους, Ελεύθερη Σκέψις, Athens, 1985, pp. 35-36
  3. Γενικόν Επιτελείον Στρατού, p. 36
  4. Γιώργος Μαργαρίτης, Η ιστορία του Ελληνικού εμφυλίου πολέμου ISBN 960-8087-12-0
  5. Chomsky, Noam (1994). World Orders, Old And New. Pluto Press London. 
  6. Denna Frank Fleming, The Cold War and its Origins, 1917-1960, vol. 2, 1961
  7. William Blum, Killing Hope: US military and CIA interventions since World War II, 2003