რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება (რუს. Дальневосточное отделение Российской академии наук, ხოლო შემოკლებით რუს. ДВО РАН) — რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის რეგიონალური განყოფილება, რომელიც წარმოადგენს სამეცნიერო ცენტრების, ინსტიტუტების, სტაციონარებისა და სამეცნიერო სადგურების, ბუნებრივი ნაკრძალების საცავი ზონების განვითარებულ ტერიტორიულ პრინციპით განაწილებულ სისტემას. არსებული სისტემა პრაქტიკულად მოიცავს შორეული აღმოსავლეთის ფედერალური ოკრუგის მთელს ტერიტორიას.
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილებაში შემავალი სამეცნიერო ცენტრები მდებარეობს ვლადივოსტოკში, ხაბაროვსკში, პეტროპავლოვსკ-კამჩატსკში, მაგადანში, ბლაგოვეშჩენსკში, იუჟნო-სახალინსკში. ცალკეული ინსტიტუტები მუშაობენ ბირობიჯანში, ანადირში.
2017 წლის დამდეგისათვის რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილებაზე მუშაობდა დაახლოებით 7500 კაცი, რომელთა შორის 2500 მეცნიერ-თანამშრომელი, მათ შორის 23 აკადემიკოსი და 141 რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი-კორესპონდენტი, ხოლო მანამდე, 2005 წლის მონაცემებით 300 დოქტორი და 1150 მეცნიერებათა აკადემიის კანდიდატი.
განვითარების ეტაპები
რედაქტირებაშორეულ აღმოსავლეთში აკადემიური სამეცნიერო ორგანიზაცია არაერთხელ იქნა რეორგანიზებული. რეორგანიზებასთან ერთად იცვლებოდა არსებული სამეცნიერო კონგლომერატის სახელი:
- 1932—1939 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის ფილიალი
- 1943—1948 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის სამეცნიერო-კვლევითი ბაზა
- 1943—1948 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის სამეცნიერო-კვლევითი ბაზა
- 1949—1957 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის
- 1958—1970 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული ციმბირის განყოფილების აღმოსავლეთის ფილიალი
- 1970 წლის ოქტომბერში საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის პრეზიდიუმის დადგენილების შესაბამისად ქალაქ ვლადივოსტოკში საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის ციმბირის განყოფილების სამეცნიერო დაწესებულებათა ბაზაზე რეორგანიზებულ იქნა საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის სამეცნიერო ცენტრი.
- 1970—1986 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის ცენტრი (შემოკლებით რუს. ДВНЦ АН СССР)
- 1987—1991 — საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება (შემოკლებით რუს. ДВО АН СССР)
- 1991 წლის დეკემბრიდან — რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება (შემოკლებით რუს. ДВО РАН).
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება და მისი სტრუქტურა
რედაქტირებარუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების პრიმორსკის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ავტომატიკისა და მართვის პროცესების ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გამოყენებითი მათემატიკის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გამოყენებითი მათემატიკის ინსტიტუტის ხაბაროვსკის განყოფილება
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ზღვის ტექნოლოგიების პრობლემათა ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილება ქიმიის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გიორგი ბორისის ძე ელიაკოვის სახელობის ბიოორგანული ქიმიის წყნარი ოკეანის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საზღვაო ბიოლოგიის ალექსეი ვიქტორის ძე ჟირმუნსკის სახელობის ნაციონალური კვლევითი ცენტრი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საზღვაო ბიოლოგიის ალექსეი ვიქტორის ძე ჟირმუნსკის სახელობის ნაციონალური კვლევითი ცენტრი — პრიმორსკის ოკეანარიუმი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საზღვაო ბიოლოგიის ალექსეი ვიქტორის ძე ჟირმუნსკის სახელობის ნაციონალური სამეცნიერო ცენტრის ფილიალი — შორეული აღმოსავლეთის საზღვაო ნაკრძალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების აღმოსავლეთ აზიის ბიომრავალფეროვნების მიწისზედა ბიოტას ფედერალური სამეცნიერო ცენტრი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების აღმოსავლეთ აზიის ბიომრავალფეროვნების მიწისზედა ბიოტას ფედერალური სამეცნიერო ცენტრის ფილიალი — ვლადიმირ ლეონტის ძე კომაროვის სახელობის გოერნოტაეჟნოეს სადგური
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების აღმოსავლეთ აზიის ბიომრავალფეროვნების მიწისზედა ბიოტას ფედერალური სამეცნიერო ცენტრის ფილიალი — უსურიისკის ნაკრძალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ბოტანიკუი ბაღი-ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ბოტანიკური ბაღ-ინსტიტუტის ამურსკის ფილიალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ბოტანიკური ბაღ-ინსტიტუტის სახალინის ფილიალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების უსურიისკის ასტროფიზიკური ობსერვატორია
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების შორეული აღმოსავლეთის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების შორეული აღმოსავლეთის გეოლოგიური ინსტიტუტის სახალინის ფილიალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების წყნარი ოკეანის ვიქტორ ივანეს ძე ილიჩოვის სახელობის ოკეანოლოგიის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გეოგრაფიის წყნარი ოკეანის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გეოგრაფიის წყნარი ოკეანის ინსტიტუტის კამჩატკის ფილიალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ხალხთა ისტორიის, არქოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტი
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ამურის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გეოლოგიისა და ბუნებათსარგებლობის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის პალეონტოლოგიური მუზეუმი
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ხაბაროვსკის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების გამოთვლითი ცენტრი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ხაბაროვსკის სამეცნიერო ცენტრის მასალათმცოდნეობის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების მანქანათმცოდნეობისა და მეტალურგიის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების სამთო საქმის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების წყლისა და ეკოლოგიური პრობლემების ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ეკონომიკური კვლევების ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების რეგიონალური პრობლემათა კომპლექსური ანალიზის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ტექტონიკისა და გეოფიზიკის იური ალექსის ძე კოსიგინის სახელობის ინსტიტუტი
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების სახალინის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საზღვაო გეოლოგიისა და გეოფიზიკის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საზღვაო კვლევათა ავტომატიზაციის საშუალებათა სპეციალური საკონსტრუქტორო ბიურო
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების კამჩატკის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ვულკანოლოგიისა და სეისმოლოგიის ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების კოსმოფიზიკურ კვლევათა და რადიოტალღების გავრცელების ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების სამეცნიერო-კვლევითი გეოტექნოლოგიური ცენტრი
რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ჩრდილო-აღმოსავლეთის სამეცნიერო ცენტრი
რედაქტირება- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ჩრდილო-აღმოსავლეთის კომპლექსური სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ჩრდილო-აღმოსავლეთის კომპლექსური სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ჩუკოტკის ფილიალი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების ჩრდილოეთის ბიოლოგიური პრობლემების ინსტიტუტი
- რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის შორეული აღმოსავლეთის განყოფილების საერთაშორისო სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრი „არქტიკა“
ლიტერატურა
რედაქტირება- Лапин П. И. Ботанические сады СССР. — М.: Колос, 1984. — 216 с. Архивная копия от 1 апреля 2016 на Wayback Machine
- Пушкарь А. И. Тихоокеанский форпост науки: Рассказ о прошлом, настоящем и будущем дальневосточной науки / Авт. предисл. Н. А. Шило. — (1-е изд.). — Хабаровск: Кн. изд-во, 1979. — 168, [32] с.
- Пушкарь А. И. Тихоокеанский форпост науки: Рассказ о прошлом, настоящем и будущем дальневосточной науки / Худож. А. В. Колесов. — 2-е изд., перераб. и доп. — Хабаровск: Кн. изд-во, 1982. — 176, [32] с. — 10 000 экз.
- Российская академия наук. Сибирское отделение: Исторический очерк / Е. Г. Водичев, С. А. Красильников, В. А. Ламин и др.. — Новосибирск: Наука, 2007. — 510 с. — 1200 экз. — ISBN 978-5-02-032108-3.