რიჩარდ ტალერი

ამერიკელი ეკონომისტი
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ტალერი (მრავალმნიშვნელოვანი).

რიჩარდ ტალერი (12 სექტემბერი, 1945) — ამერიკელი ეკონომისტი ჩიკაგოს უნივერსიტეტსა და ბუთის ბიზნეს სკოლაში. 2015 წელს ტალერი იყო ამერიკის ეკონომიკური ასოციაციის პრეზიდენტი.[2]

რიჩარდ ტალერი

ტალერი 2015 წელს
მშობლიური სახელი Richard Thaler
დაბ. თარიღი 12 სექტემბერი, 1945 (1945-09-12) (78 წლის)
დაბ. ადგილი აშშ-ის დროშა აშშ, ნიუ ჯერსი
მოქალაქეობა აშშ
საქმიანობა ეკონომისტი
მოღვაწეობის სფერო behavioral economics
დამსაქმებელი მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტი, ჩიკაგოს უნივერსიტეტი, MIT Sloan School of Management და სანტა-კლარას უნივერსიტეტი
საერთაშორისო ორგანიზაცი(ებ)ის წევრობა ხელოვნებისა და მეცნიერების ამერიკული აკადემია, მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია და ეკონომეტრიკის საზოგადოება[1]
გავლენა მოახდინეს
ჯილდოები ნობელის პრემია ეკონომიკაში
ალმა-მატერი •კეის ვესტერნ რეზერვის უნივერსიტეტი
•როჩესტერის უნივერსიტეტი
სამეცნიერო ხელმძღვანელი Sherwin Rosen

ტალერი დანიელ კანემანთან და სხვა მეცნიერებთან ქცევითი ეკონომიკის კვლევისათვის თანამშრომლობდა.

2017 წელს დაჯილდოვდა ნობელის პრემიით ეკონომიკის დარგში ქცევით ეკონომიკაში შეტანილი წვლილისათვის.[3][4][5][6] მის დაჯილდოებას შვედეთის მეცნიერებათა სამეფო აკადემია გამოეხმაურა შემდეგი კომენტარით:

ვიკიციტატა
„კვლევება [7] ეკონომიკასა და ინდივიდუალური გადაწყვეტილების ფსიქოლოგიურ ანალიზს შორის ააშენა ხიდი. მისი ემპირიული აღმოჩენები და თეორეტიკული გააზრებები გახდა ინსტრუმენტი, რომელიც დაეხმარა ქცევით ეკონომიკას სწრაფ განვითარებაში.[8]

პირადი ცხოვრება რედაქტირება

ტალერი დაიბადა ნიუ ჯერსიში 1945 წელს. დედამისი როსლინი (მელნიკოფი, 1921–2008),[9] იყო მასწავლებელი, ხოლო მამა, ალან მორის ტალერი (1917–2004),[10] დაიბადა ტორონტოში და მუშაობდა „Prudential Financial“-ში.[11][12][13] მისი ოჯახი იყო ებრაული[14]. ტალერი გაიზარდა ორ უმცროს ძმასთან ერთად. ტალრი დაქორწინებულია ფრენსი ლესლერზე, მარკეტინგის ყოფილ პროფესორზე. პირველი ქორწინებიდან ჰყავს სამი შვილი.[15]

ნობელის პრემია რედაქტირება

2017 წელს ტალერს გადაეცა ნობელის პრემია ეკონომიკის დარგში. ნობელის პრემიის წარმომადგენლების თქმით, ტალერის კველევით, შესაძლებელი გახდა ეკონომიკის ფსიქოლოგიის გაგება — თუ როგორ გავლენას ახდენს ადამიანის ფსიქოლოგია სხვადასხვა ეკონომიკურ გადაწყვეტილებაზე.[16]

მას შემდეგ, რაც ტალერმა პრემიის მიღების შესახებ გაიგო განაცხადა, რომ მისი ყველაზე დიდი აღმოჩენა იყო, „რომ ეკონომიკური აგენტები ადამიანები არიან და ეკონომიკური მოდელები უნდა ითვალისწინებდეს ამას“.[17]

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. https://web.archive.org/web/20131102202820/http://www.econometricsociety.org/news1.asp?ref=98
  2. American Economic Association en. ციტირების თარიღი: 2017-11-05
  3. Appelbaum, Binyamin (October 9, 2017). „Nobel in Economics Is Awarded to Richard Thaler“. The New York Times. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.
  4. Gauthier-Villars, David (October 9, 2017). „Nobel Prize in Economics Awarded to American Richard Thaler“. The Wall Street Journal. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.
  5. Keyton, David; Heintz, Jim (October 9, 2017). „American Richard Thaler wins Nobel Prize in Economics“. USA Today. Associated Press. ციტირების თარიღი: October 11, 2017. დამოწმებას აქვს ცარიელი უცნობი პარამეტრ(ებ)ი: |1= (დახმარება)
  6. Tetlow, Gemma (October 9, 2017). „Richard Thaler awarded 2017 Nobel prize in economics“. Financial Times. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.
  7. იგულისხმება რიჩარდ ტალერის კვლევები
  8. Pollard, Niklas; Ringstrom, Anna (October 9, 2017). „We're all human: 'Nudge' theorist Thaler wins economics Nobel“. Reuters. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.
  9. Thaler/6000000068743492939 Roslyn Thaler. geni com.
  10. Alan Maurice Thaler. geni com.
  11. Masters Series Interview with Richard H. Thaler, PhD – IMCA – Commentaries – Advisor Perspectives. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 9, 2019. ციტირების თარიღი: დეკემბერი 12, 2017.
  12. Alan M. Thaler's Obituary on The Arizona Republic. ციტირების თარიღი: October 11, 2017
  13. Roslyn Melnikoff Thaler's Obituary on The Arizona Republic. ციტირების თარიღი: October 11, 2017
  14. JINFO. Jewish Economists. ციტირების თარიღი: October 11, 2017
  15. Karp, Gregory (April 30, 2012). „Profile: Richard Thaler, University of Chicago Booth School of Business professor“. Chicago Tribune. დაარქივებულია ორიგინალიდან — სექტემბერი 11, 2018. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.
  16. ნობელის პრემია ეკონომიკის დარგში რიჩარდ ტალერს მიენიჭა www.tabula.ge
  17. Isaac, Anna (October 9, 2017). 'Nudge' guru Richard Thaler wins the Nobel prize for economics“. The Daily Telegraph. ციტირების თარიღი: October 11, 2017.