ორიონის მკლავი
ორიონის მკლავი — გალაქტიკა ირმის ნახტომის პატარა სპირალური მკლავი, რომელიც დაახლოებით 3500 სინათლის წელიწადზეა (1100 პარსეკი) გადაჭიმული და სიგრძეში 10 000 სინათლის წელიწადია (3100 პარსეკი). მზის სისტემა და, აქედან გამომდინარე, დედამიწა ორიონის მკლავში მდებარეობს. მას სხვა სახელებიც აქვს: ორიონი-გედის მკლავი, ადგილობრივი მკლავი, ორიონის ხიდი, ადგილობრივი დეზი და ორიონის დეზი.
ორიონის მკლავი ორიონის თანავარსკვლავედის გამო ჰქვია, რომელიც ერთ-ერთი ყველაზე შესამჩნევი თანავარსკვლავედია ჩრდილოეთ ნახევარსფეროზე ზამთარში (ზაფხულში სამხრეთ ნახევარსფეროზე). ამ თანავარსკვლავედის ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავები და სხვა ყველაზე ცნობილი ციური სხეულები (ბეტელგეიზე, რიგელი, ორიონის სარტყლის ვარსკვლავები, ორიონის ნისლეული) მოთავსებულია ორიონის მკლავში, როგორც ინტერაქტიულ რუკაზეა ნაჩვენები ქვემოთ.
ორიონის მკლავი მოთავსებულია გემის ხერხემალი-მშვილდოსანის მკლავსა (გალაქტიკის ცენტრის მიმართულებით) და პერსევსის მკლავს (გარე სამყაროს მიმართულებით), ეს უკანასკნელი კი ირმის ნახტომის ორი ყველაზე დიდი მკლავიდან ერთ-ერთია. მეცნიერები დიდხანს ვარაუდობდნენ, რომ ეს მცირე სტრუქტურა იყო — „დეზი“ ორ უფრო გრძელ მეზობელ მკლავებს (პერსევის და გემის ხერხემალი-მშვილდოსანის) შორის, მაგრამ 2013 წლის შუა ხანებში მტკიცებულება იქნა წარმოდგენილი, რომლის მიხედვითაც ორიონის მკლავი სინამდვილეში შესაძლოა პერსევსის მკლავის განშტოება იყო ან დამოუკიდებელი მკლავის სეგმენტი.
მზის სისტემა (დედამიწის ჩათვლით) ორიონის მკლავში ადგილობრივ ბურთულაში შიდა რგოლთან ახლოს მდებარეობს — დაახლოებით ორიონის მკლავის სიგრძის ნახევრის გასწვრივ, გალაქტიკის ცენტრიდან დაახლოებით 8 000 პარსეკის (26 000 სინათლის წლის) დაშორებით.
მესიეს ობიექტები რედაქტირება
ორიონის მკლავი მესიეს ობიექტების გარკვეულ რაოდენობას შეიცავს:
- პეპლის გროვა (M6)
- პტოლემეს გროვა (M7)
- ღია გროვა M23
- ღია გროვა M25
- ჰანტელის ნისლეული (M27)
- ღია გროვა M29
- ღია გროვა M34
- ღია გროვა M35
- ღია გროვა M39
- WNC 4 (M40)
- ღია გროვა M41
- ორიონის ნისლეული (M42)
- დე მეირანის ნისლეული
- ბიჰივის გროვა (M44)
- პლეადა (M45)
- ღია გროვა M46
- ღია გროვა M47
- ღია გროვა M48
- ღია გროვა M50
- რგოლისებრი ნისლეული
- ღია გროვა M67
- M73
- პატარა ჰანტელის ნისლეული (M76)
- დიფუზური ნისლეული M78
- ღია გროვა M93
- ბუს ნისლეული (M97)
ინტერაქტიული რუკები რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Vázquez, Ruben A.; May, Jorge; Carraro, Giovanni; Bronfman, Leonardo; Moitinho, André; Baume, Gustavo (January 2008). „Spiral Structure in the Outer Galactic Disk. I. The Third Galactic Quadrant“. The Astrophysical Journal. 672 (2): 930–939. arXiv:0709.3973. Bibcode:2008ApJ...672..930V. doi:10.1086/524003.CS1-ის მხარდაჭერა: მრავალი სახელი: ავტორების სია (link)