მუჰამად-შაჰი
მუჰამად-შაჰი (დ. 7 აგვისტო, 1702, ღაზნი — გ. 26 აპრილი, 1748, დელი) — დიდ მოგოლთა იმპერიის მე-13 იმპერატორი, უფლისწულ ჯაჰან-შაჰის ვაჟი, ბაჰადურ-შაჰ I-ის შვილიშვილი.
| მუჰამად-შაჰი | |
|---|---|
 | |
დიდ მოგოლთა იმპერიის მე-13 იმპერატორი  | |
| კორონაცია: | 29 სექტემბერი, 1719 |
| მმართ. დასაწყისი: | 27 სექტემბერი, 1719 |
| მმართ. დასასრული: | 26 აპრილი, 1748 |
| წინამორბედი: | შაჰ-ჯაჰან II |
| მემკვიდრე: | აჰმად-შაჰ ბაჰადური |
| რეგენტი: |
ძმები სეიიდები (1719–1720) |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 7 აგვისტო, 1702 |
| დაბ. ადგილი: | ღაზნი, დიდ მოგოლთა იმპერია |
| გარდ. თარიღი: | 26 აპრილი, 1748 |
| გარდ. ადგილი: | დელი, დიდ მოგოლთა იმპერია |
| მეუღლე: |
ბადშაჰ ბეგუმი საჰიბა მაჰალი ქუდსია ბეგუმი |
| შვილები: |
აჰმად-შაჰ ბაჰადური თაჯ მაჰმუდ მირზა შაჰარიარ მირზა ჰაზრათ ბეგუმი |
| სრული სახელი: | ნასირ-უდ-დინ მუჰამად შაჰი |
| დინასტია: | თემურიდები |
| მამა: |
ჯაჰან-შაჰი (ბაჰადურ-შაჰ I-ის ვაჟი) |
| დედა: | ფახრ-უნ-ნისა ბეგუმი |
| რელიგია: | სუნიტური ისლამი |
ბიოგრაფია
რედაქტირებამუჰამად-შაჰი იყო მოგოლთა იმპერატორის, ბაჰადურ-შაჰის ვაჟის, ჯაჰან-შაჰის შვილი. 1719 წლის სექტემბერში, მისი ბიძაშვილის, შაჰ-ჯაჰან II-ის გარდაცვალების შემდეგ, მუჰამადი ძმებმა სეიიდებმა იხმეს დელიში და იმპერიის ფადიშაჰის ტიტული უბოძეს. 1721–1722 წლებში ძმებ სეიიდებს მუჰამადის ახალმა ვეზირმა ნიზამ ულ-მულქმა ბოლო მოუღო და თავად გადაიბარა სახელმწიფოს საქმეები.
მუჰამად-შაჰის მმართველობის დროს მოგოლების იმპერიამ საბოლოოდ დაკარგა თავისი სავაჭრო მაგისტრალები, ტერიტორიები და მცირე სახელმწიფოდ გარდაიქმნა. ყველაზე მტკივნეული გამოდგა ნადირ-შაჰის გამანადგურებელი შემოსევა, რამაც წერტილი დაუსვა მოგოლთა ძლიერებას. ლაჰორი, სინდი, ქაბული და ღაზნი აფშარიდების იმპერიამ ჩაიგდო ხელში, ინდოსტანის ნახევარკუნძულზე არსებული მიწები კი ჯერ კიდევ აურანგზების დროს აღზევებული მარათჰების იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა.
მუჰამად-შაჰი გარდაიცვალა 1748 წლის 26 აპრილს, დელიში. მის შემდეგ დიდ მოგოლთა ტახტზე ავიდა თავისი ვაჟი, აჰმად-შაჰ ბაჰადური.
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- К. Рыжов. «Все монархи мира. Мусульманский восток 15-20 вв.», Москва, «Вече», 2004 г.
- N. N. Haidar and M. Sardar, Sultans of Deccan India, 1500-1700, The Metropolitan Museum of Art, NY, 2015, p. 336
| წინამორბედი: შაჰ-ჯაჰან II |
დიდ მოგოლთა იმპერატორი 1719 – 1748 |
შემდეგი: აჰმად-შაჰ ბაჰადური |