მელიტონ სანებლიძე
მელიტონ (მელეტი) სტეფანეს ძე სანებლიძე (დ. 25 თებერვალი, 1905 — გ. 28 ნოემბერი, 1984) — ქართველი გეოგრაფი და პედაგოგი. გეოგრაფიულ მეცნიერებათა კანდიდატი (1949), დოცენტი. ქართული ლანდშაფტური სკოლის დამაარსებელი. მისი ინიციატივით 1965 წელს დაარსდა მარტყოფის ფიზიკურ-გეოგრაფიული სტაციონარი.
| მელიტონ სანებლიძე | |
|---|---|
 | |
| დაბ. თარიღი | 25 თებერვალი, 1905 |
| გარდ. თარიღი | 28 ნოემბერი, 1984 (79 წლის) |
| მოქალაქეობა |
 რუსეთის იმპერია.svg){kind=small} საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა სსრკ |
| საქმიანობა | გეოგრაფი |
| მუშაობის ადგილი | თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი |
| ალმა-მატერი | თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი |
| სამეცნიერო ხარისხი | გეოგრაფიულ მეცნიერებათა კანდიდატი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
მელიტონ სანებლიძემ დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პედაგოგიური ფაკულტეტის საბუნებისმეტყველო დარგი გეოგრაფიის სპეციალობით 1928 წელს. 1928–33 წლებში მუშაობდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გეოგრაფიის კათედრაზე; 1933–40 წლებში ქუთაისის სახელმწიფო პედაგოგიურ ინსტიტუტში კათედრის გამგედ და ფაკულტეტის დეკანის მოვალეობის შემსრულებლად; 1940 წლიდან — თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკური ქვეყანათმცოდნეობის კათედრაზე, 1952–74 წლებში იყო იმავე კათედრის გამგე.[1]
1951–80 წლებში თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკური გეოგრაფიის კათედრის გამგე. მელიტონ სანებლიძემ საკანდიდატო დისერტაცია დაიცვა 1949 წელს თემაზე: „ყაზბეგის რაიონის ფიზიკურ-გეოგრაფიული დახასიათება“. მის სადისერტაციო ნაშრომში გაანალიზებულია ლანდშაფტების ვერტიკალური ზონალობა, გამოყოფილია ზონები და ქვეზონები. გამოქვეყნებული აქვს რიგი სამეცნიერო სტატია, მეთოდური ლიტერატურა, მარშრუტული აღწერა და სხვა.[1]
განსაკუთრებით აღსანიშნავია მისი ღვაწლი საქართველოს ძირითადი ლანდშაფტების დადგენასა და საქართველოს ფიზიკურ-გეოგრაფიულ დარაიონებაში. გამოყოფილი აქვს 15 ლანდშაფტური ზონა ანუ ტიპი. დიდი წვლილი მიუძღვის მყინვარწვერის შესწავლის საქმეში. იგი 19-ჯერ ავიდა მწვერვალზე. არჩეული იყო საქართველოს ალპური კლუბის საბჭოს წევრად.[1]
მისი უშუალო ხელმძღვანელობით 1962 წელს დაარსდა მარტყოფის ფიზიკურ-გეოგრაფიული სტაციონარი, რომლის სამეცნიერო შრომები ცნობილი გახდა მთელ მსოფლიოში. თავდაპირველად მარტყოფის სტაციონარში მხოლოდ მეტეოროლოგიური დაკვირვებები წარმოებდა. შემდგომი ეტაპი კი დეტალური ფიზიკურ-გეოგრაფიული და ლანდშაფტური კვლევა-ძიებანი იყო. სტაციონარში ფართოდ იქნა შესწავლილი ასევე ლანდშაფტის მდგომარეობა და მისი დინამიკა.[2]
საქართველოს უმაღლესი სკოლის დამსახურებული მუშაკი (1984). დაჯილდოებულია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის მედლით (1968).[1]
თხზულებები რედაქტირება
- სანებლიძე მ, საქართველოს სსრ ტერიტორიის ფიზიკურ-გეოგრაფიული დარაიონების ცდა;
- სანებლიძე მ, საქართველოს სსრ ფიზიკურ-გეოგრაფიული მხარეებისა და ოლქების ძირითადი თავისებურებანი;
- სანებლიძე მ, უკლება დ, ჯაყელი ქრ; საქართველოს სსრ ლანდშაფტური რუკა (ფიზიკურ-გეოგრაფიული დარაიონების სქემით).
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 ქართველი მოგზაურები, გეოგრაფები, ბუნების მკვლევარნი: ენციკლოპედიური ცნობარი. თბ., 2003.
- ↑ * ნიკოლოზ ბერუჩაშვილი, ნოდარ ელიზბარაშვილი, საქართველოს გეოგრაფია, თბ., 1999.