მატუშ ჩაკი
მატუშ ჩაკ ტრენჩინელი (სლოვაკ. Matúš Čák Trenčiansky; დ. 1252 — გ. 18 მარტი, 1321) — უნგრელი მაგნატი. პეტერ I ჩაკის ვაჟი. დასავლეთ და ცენტრალური სლოვაკეთის (რომელიც ამ დროს უნგრეთის შემადგენლობაში შედიოდა) „უგვირგვინო მეფე“. სლოვაკების მას მიმართავდნენ მას როგორცს „პან ვაგას და ტატრს“ (pán Váhu a Tatier).
უნგურლი საგვარეული ჩაკი უძველესი დროიდან იღებდა ფესვებს ესტერგომის კომიტეტიდან და თანამედროვე სლოვაკეთის ტერიტორიაზე დიდ ტერიტორიებს ფლობდა. 1278 წელს დიურნკურტის ბრძოლაში მატუშ შაკი გერმანიის მეფე რუდოლფ I-ს ჩეხეთის მეფის, პრჟემისლ II ოტოკარის დამარცხებაში დაეხმარა. 1291 წელს მატუში სათავეში ჩაუდგა უნგრეთის მეფის, ანდრაშ III-ის ჯარს, რომელმაც გაანადგურა ბრატისლავას გარეუბნები გენრიხი და კიოსეკი. მადლობის ნიშნად მატუშ ჩაკმა ბრატისლავას ჟუპანის ტიტული მიიღო.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Bertényi I., Diószegi I., Horváth J., Kalmár J., Szabó P. Királyok Könyve. Magyarország és Erdély királyai, királynői, fejedelmei és kormányzói. Budapest, 2004.
- Györffy György István király és műve. Budapest, 1983.
- Hóman B., Szekfű G. Magyar Történet. Budapest, 1935.
- Kristó Gyula Csák Máté. Budapest, 1986.
- Kučera Matúš Cesta dejinami: Stredoveké Slovensko. Bratislava, 2002.
- Macho, Peter Matúš Čák Trenčiansky — slovenský kráľ? Bratislava: Academic Electronic Press, 2005.
- Pór Antal Trencsényi Csák Máté. Budapest, 1888.