კუროს ვოიდი
კუროს ვოიდი (ინგლ. Taurus Void) — ვოიდი, რომელიც მდებარეობს პერსევს-თევზებისა და ქალწულის ზეგროვებს შორის. კუროს ვოიდი უნიკალურია, რადგან ის დედამიწასთან ახლოსაა და საშუალებას გვაძლევს განვსაზღვროთ იმ ზეგროვის საზღვრები, რომელშიც ჩვენი გალაქტიკა მდებარეობს. მიუხედავად მისი შედარებითი სიახლოვისა, კუროს ვოიდი კარგად არ არის შესწავლილი, რადგან დედამიწიდან დაკვირვებისას იგი ნაწილობრივ დაფარულია ირმის ნახტომის დისკით. სიცარიელეს აქვს მკაფიო საზღვარი პერსევს-თევზების ზეგროვასთან.[1]
მდებარეობა
რედაქტირებადედამიწის ცაზე კუროს ვოიდს აქვს პირდაპირი აღვლენა ~2სთ40წთ-დან სულ მცირე 4სთ-მდე, სადაც იგი დაფარულია ირმის ნახტომის დისკით; დახრილობა მერყეობს 5°-დან 40°-მდე.[2] ადგილობრივი ზეგროვის საზღვრისგან განსხვავებით, პერსევს-თევზების ზეგროვასთან საზღვარი აშკარად ჩანს. კერძოდ, ვოიდს აქვს საზღვარი გალაქტიკების გროვებთან A400, A426 და A374.[3]
სამგანზომილებიან სივრცეში კუროს ვოიდი მდებარეობს პერსევს-თევზების ზეგროვასა და ადგილობრივ ზეგროვას შორის. კუროს ვოიდი, ადგილობრივი ვოიდის მსგავსად, ხაზს უსვამს საზღვარს ორ ზეგროვას შორის.[4]
აცილების ზონა
რედაქტირებადედამიწასთან ახლოს მდებარეობის მიუხედავად, ამ ვოიდის შესწავლა ძნელია, რადგან ის ნაწილობრივ დევს აცილების ზონაში, ცის არეალში, რომელიც დაფარულია ირმის ნახტომის დისკით, რაც იწვევს გამოსხივების ძლიერ შთანთქმას.[3] ვინაიდან ვოიდის უმეტესი ნაწილი ძლიერი შთანთქმის მქონე რეგიონშია, ვოიდის ზომისა და სიმკვრივის დადგენა საკმაოდ რთულია. მთავარი პრობლემა ის არის, რომ ირმის ნახტომის მიღმა სუსტი გალაქტიკების შუქი შესაძლოა მთლიანად შეიწოვოს ირმის ნახტომის მასალამ. ასეთმა შთანთქმამ შეიძლება გამოწვიოს კუროს ვოიდის საშუალო სიმკვრივის შემცირებული წარმოსახვა ვიდრე სინამდვილეშია.
ეს არ ნიშნავს იმას, რომ კუროს ვოიდი არ არის ნამდვილი ვოიდი. მანამდე ის დაფიქსირდა ინფრაწითელ დიაპაზონში, რომელშიც ირმის ნახტომის გარემოს შთანთქმა არც ისე დიდია.[5] ასევე, უამრავ სხვა კვლევაში მოპოვებული იქნა ვოიდის რუქები,[3][4][5][6] და განისაზღვრა გალაქტიკების გადასვლის სიჩქარე ვოიდებიდან ზეგროვებზე.[7] ერთად, ასეთი კვლევები იძლევა საიმედო მტკიცებულებებს ვოიდის არსებობის შესახებ, მიუხედავად აცილების ზონაში ობიექტებზე დაკვირვების წარმოების სირთულისა.
აცილების ზონაში ობიექტებზე დაკვირვების შემდგომი მცდელობები, როგორიცაა ALFAZOA[8] და ALFALFA[9] პროექტები, შეძლებს უფრო ზუსტი დაკვირვების ჩატარებას და უფრო საიმედოდ განსაზღვროს ვოიდის საზღვრები. არესიბოს რადიოტელესკოპი მიმართულია მოიძიოს ნებისმიერი გამოსხივება შორეული გალაქტიკებიდან, რომელიც წითელი წანაცვლების გამო გამოიყოფა ირმის ნახტომის აცილების ზონაში. თუმცა, ასეთ კვლევებს აქვს შეზღუდული დიაპაზონი არესიბოს ტელესკოპის ტექნიკური შეზღუდვების გამო.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑ Powell, Richard. "The Perseus-Pisces Supercluster. დაარქივებული 2017-07-18 საიტზე Wayback Machine. " Atlas of the Universe. Web. Retrieved 18 Oct. 2015.
- ↑ Haynes, Martha P., and Riccardo Giovanelli. "A Survey of the Pisces-Perseus Supercluster V. the Declination Strip +33.5 to +39.5 and the Main Supercluster Ridge." The Astronomical Journal, 18 Nov. 1992.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Giovanelli, Riccardo; Haynes, Martha P.; Chincarini, Guido L. (January 1986). „Morphological Segregation in the Pisces–Perseus Supercluster“. The Astrophysical Journal. 300: 77–92. Bibcode:1986ApJ...300...77G. doi:10.1086/163784.CS1-ის მხარდაჭერა: თარიღი და წელი (link)
- ↑ 4.0 4.1 Tully, R. Brent; Courtois, Hélène; Hoffman, Yehuda; Pomarède, Daniel (3 September 2014). „The Laniakea Supercluster of Galaxies“. Nature. 513 (7516): 71–73. arXiv:1409.0880. Bibcode:2014Natur.513...71T. doi:10.1038/nature13674. PMID 25186900. S2CID 205240232.
- ↑ 5.0 5.1 Lu, Nanyao Y., and W. Freudling. "Large-Scale Structures in the Highly Obscured Orion-Taurus Region დაარქივებული 2017-06-26 საიტზე Wayback Machine. " SAO/NASA Astrophysics Data System. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, 1994.
- ↑ Marzke, Ronald O., Huchra, John P., and Geller, Margaret J. "Large-Scale Structure at Low Galactic Latitude დაარქივებული 2020-06-15 საიტზე Wayback Machine. " SAO/NASA Astrophysics Data System. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, November 1996.
- ↑ Erdoǧdu, Pirin et. al. "Reconstructed density and velocity fields from the 2MASS Redshift Survey დაარქივებული 2019-01-07 საიტზე Wayback Machine. " SAO/NASA Astrophysics Data System. Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, Aug. 30, 2006.
- ↑ ALFA ZOA Team. "The Arecibo Zone of Avoidance Survey (ALFAZOA). დაარქივებული 2018-06-04 საიტზე Wayback Machine. " Arecibo Observatory, 5 Oct. 2015. Web. Retrieved 18 Oct. 2015.
- ↑ ALFA Team at Cornell. "The Arecibo Legacy Fast ALFA Survey. დაარქივებული 2018-07-18 საიტზე Wayback Machine. " Arecibo Observatory, 1 Apr. 2013 Web. Retrieved 18 Oct. 2015.