კონდრატ ბარდიჟი

კონდრატ ლუკას ძე ბარდიჟი (რუს. Кондрат Лукич Бардиж; დ. 9 მარტი, 1868 — გ. 9 მარტი, 1918) — კაზაკი პოლიტიკოსი და საზოგადო მოღვაწე, რუსეთის იმპერიის I-IV მოწვევის სახელმწიფო სათათბიროს წევრი ყუბანის ოლქიდან, ყუბანის მთავრობაში შინაგან საქმეთა მინისტრი.

კონდრატ ბარდიჟი
დაბადების თარიღი	9 მარტი, 1868(1868-03-09)
დაბადების ადგილი	Bryukhovetskaya
გარდაცვალების თარიღი	9 მარტი, 1918(1918-03-09) (50 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	ტუაფსე
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია
კონდრატ ბარდიჟი ვიკისაწყობში

ბიოგრაფია

კონდრატ ბარდიჟი დაიბადა სოფელ ბრაუხოვეცკაიაში. სწავლობდა ყუბანის სამხედრო გიმნაზიაში, მაგრამ 1885 წელს იძულებული გახდა დაეტოვებინა იგი, საშუალო სკოლის სხვა თორმეტ მოსწავლესთან ერთად, რომლებიც გარიცხეს „უკანონო წრისადმი“ კუთვნილების გამო. მომდევნო წელს ბარდიჟი შევიდა სტავროპოლის იუნკერთა სასწავლებელში. ორწლიანი სასკოლო კურსი პრემიით დაამთავრა, კორნეტის წოდება მიენიჭა და თავისი ნებით ჩაირიცხა სპარსეთის საზღვარზე განლაგებულ პოლტავას კაზაკთა I პოლკში. საზღვარზე 12 წლიანი მსახურების შემდეგ ბარდიჟი პენსიაზე გავიდა, მშობლიურ სოფელში დასახლდა და სოფლის მეურნეობას შეუდგა.

1903 წელს სოფლის მაცხოვრებლებმა აირჩიეს იგი თავიანთ ატამანად და იპოვეს მასში კარგი მმართველი. 1906 წელს კაზაკებმა გაგზავნეს იგი, როგორც მათი წარმომადგენელი პირველ სახელმწიფო სათათბიროში.

სათათბიროში ბარდიჟი გახდა სახალხო თავისუფლების პარტიის წევრი, რომლის წევრი გარდაცვალებამდე დარჩა. ის სამჯერ იქნა არჩეული სათათბიროს წევრად და დარჩა მისი მუდმივი წევრი მომდევნო სამი მოწვევის განმავლობაში. სათათბიროში მუშაობდა კაზაკთა ჯგუფში, თვითმმართველობის კომისიაში და საზღვაო კომისიაში. მუშაობდა კაზაკთა რეგიონებში ზემსტვო თვითმმართველობის შემოღებისა და კაზაკებისთვის სამხედრო სამსახურის ხელშეწყობის საკითხებზე.

ამავე დროს იყო შავი ზღვა-ყუბანის რკინიგზის ერთ-ერთი არჩეული დირექტორი.

თებერვლის რევოლუციის პირველივე დღეებში ბარდიჟი დაბრუნდა ყუბანში, როგორც დროებითი მთავრობის კომისარი, მაგრამ შემდეგ გადადგა და ყუბანის რადამ აირჩია ყუბანის წარმომადგენლად დროებითი მთავრობის ქვეშ, მაგრამ არ ჰქონდა დრო. 1917 წლის ნოემბრის დასაწყისში ყუბანის საკანონმდებლო რადამ დაამტკიცა ბარდიჟის დანიშვნა ყუბანის მთავრობის წევრის პოსტზე, შინაგან საქმეთა ხელმძღვანელად. მისი ინიციატივით „პარიტეტით“ შეიქმნა ყუბანის პარლამენტი — საკანონმდებლო რადა.

ეკატერინოდარის დაცემამდე ცოტა ხნით ადრე, 1918 წლის 27 თებერვალს, ბარდიჟმა ორ ვაჟთან, პრაპორშჩიკ დისტერლოსთან და კაზაკ ალექსეი შევჩენკოსთან ერთად დატოვა ქალაქი მანქანით გორიაჩი კლიუჩისკენ. გზად წითელარმიელებს ჩუვარდნენ ტყვედ და ტუაფსეში გადაიყვანეს.

ტუაფსეში ბარდიჯი და მისი თანამგზავრები დააპატიმრეს. მეორე დღეს ისინი პორტში მდებარე ბარჟაში გადაიყვანეს. 1918 წლის 9 მარტს ისინი გაასამართლეს „რევოლუციურმა“ სასამართლომ ბარჟაზე ტუაფსეს ბურჯთან და დახვრიტეს.

რესურსები ინტერნეტში

• 3-й созыв Государственной Думы: портреты, биографии, автографы. — თარგი:СПб.: издание Н. Н. Ольшанскаго, 1910.
• В. А. Харламов. Кондрат Лукич Бардиж // Памяти погибших. — Париж. 1929.
• Государственная дума Российской империи: 1906—1917 დაარქივებული 2016-03-08 საიტზე Wayback Machine. . — თარგი:М.: РОССПЭН, 2008.
• Казачий словарь-справочник (Калифорния, 1950-е): БАРДИЖ Кондрат Лукич
• Коваль Р. Нариси з історії Кубані. Кіндрат Бардіж. Повернення(უკრ.)
• Кирюшин С. Ю., Сень Д. В. «Свой среди чужих, чужой среди своих»: судьба белого комиссара К. Л. Бардижа. // Гуманитарная мысль Юга России. 2005. № 1. С. 143—162.