კასპარ დავიდ ფრიდრიხი
კასპარ დავიდ ფრიდრიხი (გერმ. Caspar David Friedrich; დ. 5 სექტემბერი, 1774 ― გ. 7 მაისი, 1840) ― XIX საუკუნის გერმანელი რომანტიკოსი პეიზაჟისტი მხატვარი. თავისი თაობის გერმანელ ხელოვანებს შორის ყველაზე მნიშვნელოვან მხატვრად მიიჩნევა.[22] ყველაზე მეტად ცნობილია შუა პერიოდის ალეგორიული პეიზაჟებით, რომლებზეც, როგორც წესი, ღამის ცის, დილის ნისლის, უნაყოფო ხეებისა და გოთიკური ნანგრევების წინ ჩაფიქრებული ფიგურების სილუეტებია გამოსახული. ფრიდრიხის უმთავრესი ინტერესის საგანი ბუნება იყო და მის ხშირად სიმბოლურ და ანტიკლასიცისტურ ნამუშევრებში ბუნების სუბიექტური, ემოციური დამოკიდებულებაა ნაჩვენები. ფრიდრიხის ნახატები ფართო პეიზაჟების ფონზე ადამიანების შემცირებული პერსპექტივით ხასიათდება. ფიგურები იმ მასშტაბამდეა შემცირებული, რომ ხელოვნების ისტორიკოსის, ქრისტოფერ ჯონ მიურეის თქმით, „მაყურებელთა მზერას მათი მეტაფიზიკური განხომილებისკენ“ მიაპყრობს.[23]
დაიბადა | 5 სექტემბერი, 1774[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] |
---|---|
დაბადების ადგილი | გრაიფსვალდი[17] [18] [19] [20] |
გარდაიცვალა | 7 მაისი, 1840[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] (65 წლის) |
გარდაცვალების ადგილი | დრეზდენი[20] |
ეროვნება | გერმანელი |
სფერო | ფერწერა |
მიმდინარეობა | რომანტიზმი |
ჟანრი | პეიზაჟი[21] , საჟანრო ფერწერა[21] და პორტრეტი[21] |
ცნობილი ნამუშევრები |
|
ლიტერატურა რედაქტირება
- Boele, Vincent; Asvarishch, Boris (2008), Boele, Vincent; Foppema, Femke, რედრედ., Caspar David Friedrich and the German Romantic Landscape, Amsterdam: Hermitage Amsterdam, ISBN 978-90-400-8568-0
- Boime, Albert (1990), Art in an Age of Bonapartism, 1800–1815: A Social History of Modern Art, 2, Chicago: University of Chicago Press, ISBN 0-226-06335-6, https://archive.org/details/artinageofbonapa0056boim
- Börsch-Supan, Helmut (1974), Caspar David Friedrich, New York: George Braziller, ISBN 0-8076-0747-9, OCLC 1285478146, https://archive.org/details/caspardavidfried0000bors/
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
გარე ვიდეოფაილები | |
---|---|
ფრიდრიხის მარტოსული ხე | |
ფრიდრიხის ქალი ფანჯარასთან | |
ფრიდრიხის გასეირნება დაისში, Smarthistory-დან |
- ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: კასპარ დავიდ ფრიდრიხი
- ერმიტაჟის არქივი
- კასპარ დავიდ ფრიდრიხი ისტორიულ ევროპულ გაზეთებში
- CasparDavidFriedrich.org – კასპარ დავიდ ფრიდრიხის 89 ნახატი
- ბიოგრაფიული დროის სკალა, ჰამბურგის ქუნსთჰალე
- კასპარ დავიდ ფრიდრიხი და გერმანული რომანტიკული ლანდშაფტი]
- XIX საუკუნის გერმანელი ოსტატები: ნახატები გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკიდან, მეტროპოლიტენის ხელოვნების მუზეუმის სრული კატალოგი, რომელიც კასპარ დავიდ ფრიდრიხის მასალებსაც მოიცავს (29-36)
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 2.0 2.1 Caspar David Friedrich
- ↑ 3.0 3.1 Caspar David Friedrich
- ↑ 4.0 4.1 Caspar David Friedrich // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2018. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00068386
- ↑ 5.0 5.1 Kunstindeks Danmark
- ↑ 6.0 6.1 SNAC — 2010.
- ↑ 7.0 7.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 8.0 8.1 Discogs — 2000.
- ↑ 9.0 9.1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 10.0 10.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 11.0 11.1 Jensen J. C. Friedrich, Caspar David // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — ISBN 978-1-884446-05-4 — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T029956
- ↑ 12.0 12.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 13.0 13.1 Babelio — 2007.
- ↑ 14.0 14.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
- ↑ 15.0 15.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 16.0 16.1 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118535889 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ http://www.bloomberg.com/news/2012-12-12/holiday-art-books-van-gogh-in-the-asylum-ireland-s-masterwork.html
- ↑ http://www.bbc.co.uk/programmes/n3csr6nf
- ↑ 20.0 20.1 https://rkd.nl/explore/artists/29498
- ↑ 21.0 21.1 21.2 https://rkd.nl/artists/29498
- ↑ Vaughan 1980, p. 65
- ↑ Murray 2004, p. 338