იოსეფ ჰორა
იოსეფ ჰორა (ჩეხ. Josef Hora; დ. 8 ივლისი, 1891, დობრჟინი, რუდენიცეს ახლოს — გ. 21 ივნისი, 1945, პრაღა) — ჩეხი პოეტი, ჩეხოსლოვაკიის სახალხო მხატვარი (1945, სიკვდილის შემდეგ).
| იოსეფ ჰორა | |
|---|---|
 | |
| დაბადების თარიღი | 8 ივლისი, 1891[1] [2] [3] |
| დაბადების ადგილი | Dobříň[3] |
| გარდაცვალების თარიღი | 21 ივნისი, 1945[1] [2] [3] (53 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | პრაღა[1] [3] |
| დასაფლავებულია | Vyšehrad cemetery[4] [4] |
| საქმიანობა | მწერალი, ენათმეცნიერი, პოეტი[3] , გამომცემელი, ლიტერატურული კრიტიკოსი, ჟურნალისტი, მთარგმნელი[3] , კრიტიკოსი[3] , რედაქტორი[3] და პუბლიცისტი[3] |
| ენა | ჩეხური ენა |
| მოქალაქეობა |
ჩეხოსლოვაკია ავსტრია-უნგრეთის იმპერია |
| ალმა-მატერი | Gymnázium Roudnice nad Labem |
| ჯილდოები | სახალხო არტისტი[5] და Recipient of the Order of Tomáš Garrigue Masaryk, 3rd class |
| მეუღლე | Zdena Horová |
| ხელმოწერა |
 |
ბიოგრაფია რედაქტირება
იოსეფ ჰორა დაიბადა დობრჟინში, ლიტომერიში, ბოჰემია ფერმაში, სადაც ახლა მის სახელობის მუზეუმი მდებარეობს[6]. მამამ მალე გაყიდა სოფელში არსებული სახლი და ოჯახი საცხოვრებლად პრაღაში გადავიდა[7]. 1896 წელს მისი მშობლები გაშორდნენ და იოსეფი და დედამისი ჯერ დობრჟინში დაბრუნდნენ, შემდეგ კი რუდნიცაში, სადაც ის გიმნაზიაში შევიდა. სწავლის პერიოდში ის ლექსების წერას ცდილობდა და რამოდენიმე მათგანიც კი გამოაქვეყნა ქალთა ჟურნალში[8]. 1910 წელს ჩაირიცხა პრაღის ჩარლზის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტზე. 1912 წელს იგი შეუერთდა სოციალ-დემოკრატიულ პარტიას და დაიწყო წერა მისი გაზეთებისა და ჟურნალებისთვის[9]. იგი გახდა ადგილობრივი გაზეთის რედაქტორი, სადაც გაიცნო მისი მომავალი მეუღლე, ზდენკა იანუშკოვა. წყვილი 1919 წელს დაქორწინდა და მალე ქალიშვილი შეეძინათ[10]. 1925 წლის შემოდგომაზე ეწვია სსრკ-ს. მოგზაურობამ მას დაანახა არა მხოლოდ ახალი რეჟიმის წარმატებები, არამედ პრობლემები დემოკრატიასთან[11].
შემოქმედება რედაქტირება
მისი პირველი კრებული იყო „ლექსები“ (1915). პოეტის სოციალისტური მრწამსი მომწიფდა პირველი მსოფლიო ომის შემდგომ წლებში; იყო ჩეხოსლოვაკიის კომუნისტური პარტიის წევრი (1921). ამ პერიოდის ლექსებისათვის დამახასიათებელია სოციალისტური პროტესტი („აყვავებული ხე“, 1920; „სამყაროს გული და ქაოსი“, 1922). ჰორა ეწეოდა პროლეტარული ხელოვნების პროპაგანდას. 20-იანი წლების ბოლოს განიცდიდა იდეურ კრიზისს. 30-იან წლებში შექმნა მისტიკური განწყობილების ლექსები. 1938-1945 წლებში წერდა პატრიოტულ ლექსებს (კრებული სამშობლო, 1938 და სხვა). ავტორია რომანებისა „სოციალისტური იმედი“, „თიხის ბაბილონი“ (ორივე 1922), „მშიერი წელი“ (1926), „სუნთქვა მიწაზე“ (1938) და სხვა.
ლიტერატურა რედაქტირება
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 688.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Czech National Authority Database
- ↑ 2.0 2.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 4.0 4.1 BillionGraves — 2011.
- ↑ Čestný titul národní umělec — 2015.
- ↑ Webpage of the birth home of Josef Hora დაარქივებული 2011-07-18 საიტზე Wayback Machine. (ჩეხური)
- ↑ Marie Baboráková: Josef Hora დაარქივებული 2016-03-03 საიტზე Wayback Machine. (ჩეხური)
- ↑ Šárka Nevidalová: Josef Hora დაარქივებული 2004-05-15 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
- ↑ Czech edition of Who was who დაარქივებული 2004-05-15 საიტზე Wayback Machine. (ჩეხური)
- ↑ ed. Milan Blahynka: Čeští spisovatelé 20. století, Praha, Československý spisovatel (ჩეხური)
- ↑ Miloslav Novotný: epilogue to the novel Dech na skle, Praha 1948 (ჩეხური)