ინვაზიური სახეობა
ინვაზიური სახეობა (ლათ. invasio-დან — „შემოჭრა, თავდასხმა, დარბევა, ძალადობა, ძალადობით დაუფლება“) — ადამიანის საქმიანობის შედეგად გავრცელებული ბიოლოგიური სახეობა, რომლის გავრცელებაც ბიოლოგიურ მრავალფეროვნებას საფრთხეს უქმნის. მათი გავრცელების თავდაპირველი მიზეზია წინასწარ განზრახულად ან განუზრახველად ორგანიზმების ინტროდუქცია მათი ბუნებრივი ჰაბიტატის გარეთ.[1]
ინვაზიური ცხოველები რედაქტირება
სასოფლო და სატყეო მეურნეობები უზარმაზარ ზარალს განიცდის მავნე მწერებისგან, რომელთა უდიდესი ნაწილი ინვაზიური სახეობაა.[2]
ინვაზიური მცენარეები რედაქტირება
მცენარეების ინვაზიურ სახეობებად მიჩნევა ხშირად ზიანის ეკონომიკიური თვალსაზრისით შეფასებით ხდება. თუმცა არსებობენ ნეიტრალური ან სასარგებლო ინვაზიური სახეობები, ეგრეთ წოდებული „მსუბუქი ინვაზიური სახეობები“, რომლებიც გარემოს ან ეკონომიკას შედარებით მცირე ზიანს აყენებენ.
დასავლურ კლასიფიკაციბში, ინვაზიურ სახეობათა ერთობლიობათა შორის (რომლებიც მოიაზრება როგორც უცხო სახეობები, რომლებსაც მნიშვნელოვან ტერიტორიაზე გავრცელება შეუძლიათ) გამოყოფენ „ტრანსფორმერები“ (ინგლ. transformers) — სახეობები, რომლებსაც მნიშვნელოვანი ტერიტორიის ეკოსისტემის შეცვლა შეუძლიათ. ტრანსფორმერების გავლენა შეიძლება მოახდინონ ჭარბმა გამოყენებამ (წყლის, ჟანგბადის, სინათლის) ან რესურსების დონორობამ (აზოტი), მათმა უკუქმედებებმა ან პირიქით, ნიადაგის ეროზიული პროცესების გაძლიერებამ, მავნე ნივთიერებათა აკუმულაციამ და სხვათა ზემოქმედებებმა.
ასევე იხილეთ რედაქტირება
ლიტერატურა რედაქტირება
- Элтон Ч., Экология нашествий животных и растений, М.: Издательство иностранной литературы, 1960. — 232 გვ.
- Тохтарь В. К., Мазур Н. В. Анализ инвазионных видов Средней России // Научные ведомости Белгородского государственного университета. Серия: Естественные науки. 2010. № 21 (92). Вып. 13. С. 20-23.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- Майоров, Сергей Робертович. (31 октября 2012) Инвазионная биология. ИД «ПостНаука». ციტირების თარიღი: 2016-11-21.
- Guidelines for accessing the risk of non-native animals becoming invasive(ინგლისური), ცხოველთა დაცვის საერთაშორისო საზოგადოება, ноябрь 2011.
- Зелёные агрессоры в «Чёрной книге» | Сиб.фм
- В России составили карту растений-оккупантов | Новости от ФОБОС. 23 марта 2018 დაარქივებული 2019-04-07 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Инвазионный вид // Энциклопедия лесного хозяйства, ტ. 1, М.: ВНИИЛМ, 2006. — 416 გვ, ISBN 5-94737-023-9.
- ↑ Дгебуадзе Ю. Ю., Проблемы инвазий чужеродных организмов // Экологическая безопасность и инвазии чужеродных организмов: Сборник материалов круглого стола в рамках Всероссийской конференции по экологической безопасности России (4—5 июня 2002 г.), М.: МСОП, ИПЭЭ РАН, 2002.
|
ეს არის სტატიის ან სექციის ესკიზი. თქვენ შეგიძლიათ შეავსოთ იგი. |