თარიღის ცვლის ხაზი
თარიღის ცვლის ხაზი — დედამიწის ზედაპირზე გატარებული პირობითი ხაზი, რომლის სხვადასხვა მხრიდან მიმდებარე ადგილებში საათების ჩვენება ერთმანეთს ემთხვევა, კალენდარული თარიღები კი ერთი დღეღამითაა განსხვავებული. გავლებულია უმთავრესად 180° გრძედის მერიდიანის გასწვრივ ისე, რომ არსად არ კვეთს დასახლებულ პუნქტებს. მისგან აღმოსალეთით კალენდარული თარიღი 1 დღ-ღ უფრო ნაკლებია, ვიდრე დასავლეთით. როდესაც მოგზაური განუწყვეტლივ გადაინაცვლებს აღმოსავლეთისაკენ, იგი ყოველ სასაათო ზოლში გადასვლისას საათის ისარს წინ სწევს 1 სთ. ასე რომ დედამიწის სრული გარშემოვლისას 1 დღ-ღ „გაუსწრებს“ რეალურ დროს. დასავლეთისკენ მიმავალ მოგზაურს, პირიქით, ერთი დღ-ღ „დაეკარგება“. ამის გამო გემზე (ან თვითმფრინავზე), როცა იგი თარიღის ცვლის ხაზს დასავლეთიდან აღმოსავლეთით გადაკვეთს, დღეების აღრიცხვისას 1 დღ-ღ ნაკლებს ანგარიშობენ (მაგალითად, თუ გადაკვეთა 30 ივნისს მოხდა, მიიჩნევენ, რომ 29 ივნისია), აღმოსავლეთიდან დასავლეთით გადაკვეთისას კი — 1 დღ-ღ მეტს.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 589.