ზატიკი
არსებითი სახელი ზატიკი შეიძლება ნიშნავდეს შემდეგს:
- ზატიკი — მსხვერპლი, „ვნება“ იესოსი, დღესასწაული პურისა, - „ზატიკად ჩვენდა დაიკლა ქრისტე“ (1 კორინთ. 5, 7).
- ზატიკის პერიოდი — პერიოდი აღდგომიდან ყოველთა წმინდათა კვირამდე (სულთმოფენობის შემდეგი კვირა).
- ზატიკი — საეკლესიო წიგნი, რომელშიც მოთავსებულია აღდგომიდან სულთმოფენობამდე და ყოველთა წმინდანთა კვირამდე წარმოსათქმელი ლოცვები და საგალობლები. გაგრძელება დიდი მარხვის საგალობლებისა — მარხვანისა. ლიტურგიაში ზატიკი დამკვიდრდა XI საუკუნიდან. მანამდე მარხვანი და ზატიკი გაერთიანებული იყო ერთ წიგნში, რომელსაც „ხვედრნი“ ეწოდებოდა. კორნელი კეკელიძის აზრით, ტერმინი „ზატიკი“ წარმოსდგება „აზატისაგან“, რაც ნიშნავს „თავისუფალ“ დღეს, ე. ი. დღესასწაულს.[1]
- ზატიკი მცირე — საეკლესიო წიგნი, რომელშიც მოთავსებულია ბრწყინვალე შვიდეულში წარმოსათქმელი ლოცვები და საგალობლები.
- ზატიკი — ებრაული დღესასწაული, დაკავშირებული ებრაელების ეგვიპტიდან განთავისუფლებასთან.
- ზატიკი — სომხური წარმართული დღესასწაული.
სულხან-საბა ორბელიანის მიხედვით: ზატიკი — გამოჴსნა, გინა განთავისუფლება (12, 4 საქმე[2]); ზატიკი არს შესაწირავი აღდგომა[3].
ლიტერატურა
რედაქტირება- კეკელიძე კ., ქართული ლიტერატურის ისტორია, ტ. 1, თბ. 1960.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 487.
- ↑
- ↑ სულხან-საბა ორბელიანი, ლქექსიკონი ქართული, ტ. 1, გვ. 277