გომფოთერიუმი (ლათ. Gomphoterium) — ამომწყდარი ძუძუმწოვრების გვარი ხორთუმიანების რიგისა. წარმოიშვა ქვედა მიოცენში ჩრდილოეთ ამერიკაში, არსებობდა პერიოდში 13,650—3,6 მილიონი წლის წინათ. მოგვიანებით გვარმა მიგრირება განიცადა აზიაში, ევროპასა და აფრიკაში. მათი სიმაღლე 3 მეტრამდეა. გარეგნულად ძლიერ ჰგვანან სპილოს, მაგრამ ერთის მაგივრად ორი წყვილი ეშვი აქვთ, ერთი წყვილი ზედა ყბაზე, ხოლო მეორე, უფრო გრძელი — ქვედაზე. ქვედა ეშვები ნიჩაბის ფორმისაა, რაც მიწის თხრაში ეხმარებოდათ. თანამედროვე სპილოებისგან განსხვავებით ზედა ეშვები დაფარული ჰქონდათ მინანქრით. სპილოებთან შედარებით თავის ქალა უფრო წაგრძელებული და დაბალია, რაც მოკლე ხორთუმის არსებობაზე მიუთითებს, როგორიც აქვთ მაგალითად ტაპირებს.
