ბიფენილი

	ბიფენილი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდება	1,1′-ბიფენილი
შემოკლება	BP
ტრადიციული სახელწოდება	ბიფენილი,; ფენილბენზოლი
ქიმიური ფორმულა
მოლური მასა	154.212 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	1.04 გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	69.2 °C
დუღილის ტემპერატურა	255 °C
უსაფრთხოება
LD50	2400

ბიფენილი (ასევე ცნობილი როგორც დიფენილი, ფენილბენზოლი, 1,1′-ბიფენილი) — ორგანული ნივთიერება ფორმულით (C₆H₅)₂. არის სასიამოვნო სუნის მქონე, მყარი (კრისტალური) არომატული ნივთიერება. არ იხსნება წყალში, მაგრამ იხსნება ორგანულ გამხსნელებში, მისი მოლეკულა შედგება ორი ფენილის რგოლისგან. აღსანიშნავია, რომ ის საწყისი მასალაა პოლიქლორირებული ბიფენილების წარმოებისთვის, რომლებსაც ოდესღაც ფართოდ იყენებდნენ დიელექტრიკულ სითხეებსა და სითბოს გადამცემებში.

მიღება

ბიფენილი გვხვდება ბუნებაშიც სხვადასხვა ბუნებრივ წყაროებში და შესაძლებელია მათგან დისტილაციით გამოყოფა.^[3] ინდუსტრიულად მისი მიღება ხდება დეალკილაციით. ტოლუოლისგან მოიხლიჩება მეთილის ჯგუფი, ხოლო ბენზოლისგან — წყალბადი:

C₆H₅CH₃ + C₆H₆ → C₆H₅−C₆H₅ + CH₄

სხვა ხერხით ის მიიღება ბენზოლის დაჟანგვა-დეჰიდრატაციით (წყლის მიხლეჩით):

2 C₆H₆ + ¹⁄₂ O₂ → C₆H₅−C₆H₅ + H₂O

ამ ხერხით წლიურად საშუალოდ 40 000 000 კილოგრამი ბიფენილი იწარმოება. ^[4]

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Record in the GESTIS Substance Database of the Institute for Occupational Safety and Health. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-03-24. ციტირების თარიღი: 2019-09-02.
↑ Diphenyl. Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) (4 December 2014). ციტირების თარიღი: 17 March 2015.
↑ Adams, N. G., and D. M. Richardson, 1953. Isolation and Identification of Biphenyls from West Edmond Crude Oil. Analytical Chemistry 25 (7): 1073-1074
↑ Karl Griesbaum, Arno Behr, Dieter Biedenkapp, Heinz-Werner Voges, Dorothea Garbe, Christian Paetz, Gerd Collin, Dieter Mayer, Hartmut Höke "Hydrocarbons" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002 Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a13_227

პორტალი ქიმია

[GESTIS-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Record in the GESTIS Substance Database of the Institute for Occupational Safety and Health. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-03-24. ციტირების თარიღი: 2019-09-02.

[2] Diphenyl. Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) (4 December 2014). ციტირების თარიღი: 17 March 2015.

[3] Adams, N. G., and D. M. Richardson, 1953. Isolation and Identification of Biphenyls from West Edmond Crude Oil. Analytical Chemistry 25 (7): 1073-1074

[Ullmanns-4] Karl Griesbaum, Arno Behr, Dieter Biedenkapp, Heinz-Werner Voges, Dorothea Garbe, Christian Paetz, Gerd Collin, Dieter Mayer, Hartmut Höke "Hydrocarbons" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002 Wiley-VCH, Weinheim. doi:10.1002/14356007.a13_227

[1]

[2]

[3]

[4]

ზოგადი
ბიფენილი



სისტემური სახელწოდება	1,1′-ბიფენილი
შემოკლება	BP
ტრადიციული სახელწოდება	ბიფენილი, ფენილბენზოლი
ქიმიური ფორმულა	${\ce {C12H10}}$
მოლური მასა	154.212 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	1.04^[1] გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	69.2 ^[1] °C
დუღილის ტემპერატურა	255 ^[1] °C
უსაფრთხოება
LD50	2400 ^[2]