Wiki
ვიკი (ინგლ. wiki) — თანამედროვე საინფორმაციო ტექნოლოგია, ჰიპერტექსტური გარემო (როგორც წესი, საიტი), რომელშიც მრავალ ადამიანს ერთდროულად შეუძლია ტექსტური ინფორმაციის შექმნა, რედაქტირება და სტრუქტურირება. ძირითადად ამ პრინციპებზეა აგებული ვიკიპედია და ფონდ ვიკიმედიის სხვა პროექტები.
ვიკის ძირითადი თვისებები
რედაქტირება- ბევრი ავტორი. ნებისმიერ დროს ვიკიზე მუშაობა შეუძლია ბევრ მომხმარებელს.
- ტექსტის მრავალჯერადი რედაქტირება უშუალოდ ვიკი-გარემოს საშუალებით, სხვა დამხმარე რედაქტორების გამოყენების გარეშე.
- ცვლილებების მყისიერი ასახვა რედაქტირების შეტანისთანავე.
- ინფორმაციის დანაწევრება გვერდებად, რომელთაგან თითოეულს თავისი სახელი აქვს.
- რედაქტირების სპეციალური ენა, რომელიც საშუალებას იძლევა ადვილად და სწრაფად მოახდინოთ ტექსტის ფორმატირება, ჰიპერტექსტური ბმულების, სტრუქტურირების სხვა ელემენტების ჩასმა.
- ტექსტის ცვლილებების სხვადასხვა ვერსიების აღრიცხვა და ძველ ვერსიაზე დაბრუნების შესაძლებლობა.
ვიკი-გარემოს შესაქმნელად საჭიროა განსაკუთრებული პროგრამული უზრუნველყოფა — „ვიკის ძრავა“.
ვიკის თავისებურებები
რედაქტირება- ისტორია. პირველი ვიკი-ქსელი, „პორტლენდის (პროგრამული კოდების) ნიმუშების საცავი“ შეიქმნა 1995 წლის 25 მარტს პროგრამისტის უარდ კანინგემის მიერ. მასვე ეკუთვნის ვიკი-კონცეფციის შექმნა.
- ტერმინი. სიტყვა „ვიკი“ მომდინარეობს ჰავაიურიდან, სადაც wikiwiki ნიშნავს „სწრაფს“.[1][2][3]
- ვანდალიზმი. ვიკი საშუალებას აძლევს ყველა მომხმარებელს შეცვალოს ტექსტის შინაარსი. ეს ქმნის საშიშროებას, რომ ვინმემ შეიძლება მასში შეიტანოს არასასურველი და არაკორექტული ცვლილებები. ამ მოვლენისგან თავის დასაცავად ვიკის აქვს ორი საშუალება: 1) დააბრუნოს ტექსტის პირვანდელი ვერსია; 2) ასეთ მომხმარებელს შეუზღუდოს ტექსტის რედაქტირების საშუალება.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Ebersbach, Anja (2008), Wiki: Web Collaboration, Springer Science+Business Media, ISBN 3-540-35150-7
- Leuf, Bo (April 13, 2001), The Wiki Way: Quick Collaboration on the Web, Addison–Wesley, ISBN 0-201-71499-X
- Mader, Stewart (December 10, 2007), Wikipatterns, John Wiley & Sons, ISBN 0-470-22362-6
- Tapscott, Don (April 17, 2008), Wikinomics: How Mass Collaboration Changes Everything, Portfolio Hardcover, ISBN 1-59184-193-3
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
- WikiIndex დაარქივებული 2008-05-16 საიტზე Wayback Machine. — ენციკლოპედიური საიტი ვიკი-ძრავების შესახებ
- Wiki საიტზე Curlie
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ mauimapp.com. Hawaiian Words; Hawaiian to English [archived September 14, 2008; Retrieved September 19, 2008].
- ↑ Hasan, Heather (2012), Wikipedia, 3.5 million articles and counting, New York : Rosen Central, p. 11, ISBN 9781448855575, https://archive.org/details/wikipedia35milli0000hasa/page/11. წაკითხვის თარიღი: August 6, 2019
- ↑ Andrews, Lorrin (1865), A dictionary of the Hawaiian language to which is appended an English-Hawaiian vocabulary and a chronological table of remarkable events, Henry M. Whitney, p. 514, https://archive.org/details/dictionaryofhawa00andrrich/. წაკითხვის თარიღი: June 1, 2014