ChatGPT

ChatGPT
მწარმოებელი	OpenAI
გამოვიდა	30 ნოემბერი, 2022
პლატფორმა	Cloud Computing პლატფორმები
ლიცენზია	Privative service

ChatGPT — ხელოვნური ინტელექტის მქონე ჩეთბოტი, რომელიც შემუშავებულია OpenAI-ის მიერ და ამოქმედდა 2022 წლის 30 ნოემბერს. დიდი ენობრივი მოდელების (LLM) საფუძველზე, ის მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს დახვეწონ და წარმართონ საუბარი სასურველ სიგრძეზე, ფორმატზე, სტილზე, დეტალების დონეზე და ენაზე. მომხმარებლის თანმიმდევრული მოთხოვნა და პასუხები განიხილება საუბრის თითოეულ ეტაპზე, როგორც კონტექსტში.^[1]

ChatGPT-ს უკავშირდება ხელოვნური ინტელექტის ბუმის დაწყებას, რამაც გამოიწვია მუდმივი სწრაფი ინვესტიციები და საზოგადოების ყურადღება ხელოვნური ინტელექტის (AI) სფეროში.^[2] 2023 წლის იანვრისთვის ის გახდა ყველაზე სწრაფად მზარდი სამომხმარებლო პროგრამული აპლიკაცია ისტორიაში, მოიპოვა 100 მილიონზე მეტი მომხმარებელი და წვლილი შეიტანა OpenAI-ის ამჟამინდელი 86 მილიარდი დოლარის ღირებულების ზრდაში.^[3]^[4] ChatGPT-ის გამოშვებამ გამოიწვია კონკურენტი პროდუქტების გამოშვებას, მათ შორის Gemini, Claude, Llama, Ernie და Grok.^[5] Microsoft-მა გამოუშვა Copilot, თავდაპირველად OpenAI-ის GPT-4-ზე დაფუძნებული. 2024 წლის ივნისში გამოცხადდა პარტნიორობა Apple Inc.-სა და OpenAI-ს შორის, სადაც ChatGPT ინტეგრირებულია Apple-ის ოპერაციული სისტემების Apple Intelligence ფუნქციაში.^[6] ბევრმა გააკრიტიკა ეს პროექტი, რადგან მათი აზრით ის ჩაანაცვლებდა ადამიანს ან გაზრდიდა დეზინფორმაციას მსოფლიოს მასშტაბით.^[7]

ChatGPT აგებულია OpenAI-ის საკუთრების სერიებზე გენერაციული წინასწარ გაწვრთნილი ტრანსფორმატორის (GPT) მოდელების საფუძველზე და სრულყოფილად არის მორგებული სასაუბრო აპლიკაციებისთვის, ზედამხედველობითი სწავლისა და ადამიანის გამოხმაურებიდან გაძლიერებული სწავლის კომბინაციის გამოყენებით.^[8] ChatGPT გამოვიდა როგორც თავისუფლად ხელმისაწვდომი კვლევის ესკიზი, მაგრამ მისი პოპულარობის გამო, OpenAI ახლა ფუნქციონირებს სერვისს freemium მოდელზე. მის უფასო საფეხურზე მომხმარებლებს შეუძლიათ წვდომა GPT-4o და GPT-3.5. ChatGPT გამოწერები "Plus", "Team" და "Enterprise" უზრუნველყოფს დამატებით ფუნქციებს, როგორიცაა DALL-E 3 სურათების გენერირება და GPT-4o გამოყენების ლიმიტის გაზრდა.^[9]

ტრენინგი

ChatGPT ეფუძნება GPT-ის კონკრეტულ მოდელებს, კერძოდ, GPT-4, GPT-4o და GPT-4o mini, რომლებიც კარგად იყო მორგებული სასაუბროდ გამოსაყენებლად.^[10] დაზუსტების პროცესმა გამოიყენა ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი სწავლა და სწავლის განმტკიცება ადამიანის გამოხმაურებიდან (RLHF).^[11]^[12] ორივე მიდგომამ ხელი შეუწყო ტრენერებს მოდელის გასაუმჯობესებლად. ზედამხედველობითი სწავლების შემთხვევაში, ტრენერები მოქმედებდნენ ორივე მხარეს: მომხმარებელი და AI ასისტენტი. განმტკიცების სწავლის ეტაპზე, ადამიანმა ტრენერებმა პირველად დაასახელეს პასუხები, რომელიც პროტოტიპმა შექმნა წინა საუბარში.^[13] ეს კვლევები გამოიყენეს შემდგომში გამოშვებული მოდელების გასაუმჯობესებლად.^[14]

ჟურნალ Time-მა გამოავლინა, რომ მავნე კონტენტისგან (მაგ., სექსუალური ძალადობა, ძალადობა, რასიზმი, სექსიზმი) უსაფრთხოების სისტემის ასაშენებლად, OpenAI-მ გამოიყენა აუთსორსინგის კენიელი მუშები, რომლებიც საათში 2 დოლარზე ნაკლებს გამოიმუშავებდნენ მავნე შინაარსის ინფორმაციის მარკირებისთვის. ეს იარლიყები გამოიყენებოდა სამომავლო მოდელის მოსამზადებლად, რათა გამოევლინებინა ასეთი შინაარსი კონტენტი. აუთსორსინგის მუშები ექვემდებარებოდნენ „ტოქსიკურ“ და ტრავმულ შინაარსს; ერთმა თანამშრომელმა დავალებას „წამება“ უწოდა. OpenAI-ის აუთსორსინგის პარტნიორი იყო ტრენინგ-მონაცემთა კომპანია, Sama, რომელიც დაფუძნებულია კალიფორნიის ქალაქ, სან-ფრანცისკოში.^[15]^[16]

ChatGPT თავდაპირველად იყენებდა Microsoft Azure სუპერკომპიუტერულ ინფრასტრუქტურას, რომელიც აღჭურვილი იყო Nvidia GPU-ებით, რომელიც მაიკროსოფტმა ააშენა სპეციალურად OpenAI-სთვის და გავრცელებული ინფორმაციით, დაჯდა "ასობით მილიონი დოლარი". ChatGPT-ის წარმატების შემდეგ, Microsoft-მა 2023 წელს მკვეთრად განაახლა OpenAI-ის ინფრასტრუქტურა.^[17] კალიფორნიის უნივერსიტეტის მეცნიერები, რივერსაიდი, ვარაუდობენ, რომ ChatGPT-ის მოთხოვნის სერიას სჭირდება დაახლოებით 500 მილილიტრი წყალი Microsoft-ის სერვერების გაგრილებისთვის.^[18] 2023 წელს, TrendForce-ის ბაზრის დაზვერვის შეფასებით, 30,000 Nvidia GPU (თითოეული დაახლოებით $10,000–15,000 ღირს) გამოიყენებოდა ChatGPT-ის გასაძლიერებლად.^[19]^[20]

ChatGPT-ის ტრენინგის მონაცემები მოიცავს პროგრამული უზრუნველყოფის სახელმძღვანელოს გვერდებს, ინფორმაციას ინტერნეტ ფენომენების შესახებ, როგორიცაა ბიულეტენი დაფის სისტემები, პროგრამირების მრავალი ენა და ვიკიპედიის ტექსტი.^[21]^[22]^[23]

მახასიათებლები და შეზღუდვები

მახასიათებლები

მიუხედავად იმისა, რომ ჩეთბოტის ძირითადი ფუნქციაა ადამიანთან მიბაძვა, ChatGPT მრავალმხრივია. მას შეუძლია კომპიუტერული პროგრამების დაწერა და გამართვა;^[24] შექმნას მუსიკა, ტელეთამაშები, ზღაპრები და მოსწავლეთა ესეები; პასუხის გაცემა ტესტის კითხვებზე (ხანდახან ტესტიდან გამომდინარე საშუალოზე მაღალ ქულებსაც იღებს);^[25] ბიზნეს იდეების გენერირება;^[26] პოეზიის და სიმღერის ტექსტების დაწერა;^[27] ტექსტის თარგმნა და შეჯამება; მთლია ოთახის სიმულაცია; ისეთი თამაშის თამაში როგორიცაა tic-tac-toe.^[28]

თავის წინამორბედთან, InstructGPT-თან შედარებით, ChatGPT ცდილობს შეამციროს არასწორი პასუხები.^[29] ChatGPT-ის შეუძლია დაიმახსოვროს წინა საუბრიდან შეზღუდული რაოდენობის ფაქტები. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ შესაძლებელია თერაპეფტად გამოიყენო.^[30] ChatGPT-ში შეურაწმყოფელი და არაცენზურული მოთხოვნები იფილტრება OpenAI "Moderation endpoint" API-ის (GPT-ზე დაფუძნებული ცალკე AI) მეშვეობით.^[31]

შეზღუდვები

OpenAI აღიარებს, რომ ChatGPT „ზოგჯერ წერს დამაჯერებელ, მაგრამ არასწორ ან უაზრო პასუხებს“.^[32] ეს პრობლემა საერთოა დიდი ენობრივი მოდელებისთვის და მას "ჰალუცინაციას" უწოდებენ.^[33]

2024 წლის მაისის მონაცემებით, GPT-4-ს აქვს მეხსიერება 2023 წლის დეკემბრამდე მომხდარი მოვლენების შესახებ და GPT-4o-ს ცოდნის მაქსიმუმი არის 2023 წლის ოქტომბრამდე.^[34] პრემიუმ გამოწერები საშუალებას აძლევს ChatGPT-ს, მოძებნოს ინტერნეტში რეალურ დროში მონაცემები.^[35]

ტრენინგის მონაცემებს აქვს ალგორითმული მიკერძოების პრობლემა, რომელიც შეიძლება გამოვლინდეს, როდესაც ChatGPT პასუხობს მოთხოვნებს, მათ შორის ადამიანების აღწერებს. ერთხელ, ChatGPT-მ შექმნა რეპი, რომელშიც ქალები და ფერადკანიანი მეცნიერები ამტკიცებდნენ, რომ ჩამორჩებოდნენ თეთრკანიან მამაკაც მეცნიერებს.^[36]^[37]

ლიტერატურა

Biswas, Som (April 1, 2023). "ChatGPT and the Future of Medical Writing". Radiology. 307 (2): e223312. doi:10.1148/radiol.223312. ISSN 0033-8419. PMID 36728748. S2CID 256501098.
Liebrenz, Michael; Schleifer, Roman; Buadze, Anna; Bhugra, Dinesh; Smith, Alexander (February 2023). "Generating scholarly content with ChatGPT: ethical challenges for medical publishing". The Lancet Digital Health. 5 (3): e105–e106. doi:10.1016/s2589-7500(23)00019-5. ISSN 2589-7500. PMID 36754725. S2CID 256655912.

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

[1] What is AI chatbot phenomenon ChatGPT and could it replace humans?

[2] Inside the A.I. Arms Race That Changed Silicon Valley Forever

[3] Microsoft-backed OpenAI valued at $80bn after company completes deal

[4] OpenAI Completes Deal That Values the Company at $80 Billion

[5] What’s the next word in large language models?

[6] Apple Intelligence: every new AI feature coming to the iPhone and Mac

[7] What is ChatGPT and why does it matter? Here's what you need to know

[8] Wikipedia’s Moment of Truth

[9] With OpenAI offering GPT-4o for free, who should be paying for ChatGPT Plus?

[10] "OpenAI API"

[11] Introducing ChatGPT

[12] ChatGPT: Understanding the ChatGPT AI Chatbot

[13] "The inside story of how ChatGPT was built from the people who made it"

[14] Introducing ChatGPT

[15] Exclusive: OpenAI Used Kenyan Workers on Less Than $2 Per Hour to Make ChatGPT Less Toxic

[16] It’s destroyed me completely’: Kenyan moderators decry toll of training of AI models

[17] Microsoft spent hundreds of millions of dollars on a ChatGPT supercomputer

[18] Artificial intelligence technology behind ChatGPT was built in Iowa — with a lot of water

[19] TrendForce Says with Cloud Companies Initiating AI Arms Race, GPU Demand from ChatGPT Could Reach 30,000 Chips as It Readies for Commercialization

[20] ChatGPT Will Command More Than 30,000 Nvidia GPUs: Report

[21] No Linux? No problem. Just get AI to hallucinate it for you

[22] Opinion Paper: “So what if ChatGPT wrote it?” Multidisciplinary perspectives on opportunities, challenges and implications of generative conversational AI for research, practice and policy

[23] Wikipedia’s Moment of Truth

[24] ChatGPT can write code. Now researchers say it's good at fixing bugs, too

[25] AI is finally good at stuff, and that’s a problem

[26] "How Generative AI Can Augment Human Creativity"

[27] ChatGPT: What is the new free AI chatbot? - explainer

[28] No Linux? No problem. Just get AI to hallucinate it for you

[29] "What is ChatGPT? History, Features, Uses, Benefits, Drawbacks 2023"

[30] The Brilliance and Weirdness of ChatGPT

[31] New and improved content moderation tooling

[32] Introducing ChatGPT

[33] "Why large language models like ChatGPT are bullshit artists"

[34] "GPT-4o and Gemini 1.5 Pro: How the New AI Models Compare"

[35] ChatGPT can now search the web in real time

[36] AI Chatbots Are Getting Better. But an Interview With ChatGPT Reveals Their Limits

[37] "The Internet's New Favorite AI Proposes Torturing Iranians and Surveilling Mosques"

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]