3 მაისის კონსტიტუცია
3 მაისის კონსტიტუციის სახელით ცნობილია პოლონეთ-ლიტვის თანამეგობრობის კონსტიტუცია, რომელიც 1791 წლის 3 მაისს ვარშავის სამეფო სასახლეში სეიმის მიერ იქნა მიღებული. იგი ევროპის პირველ კონსტიტუციად ითვლება მისი თანამედროვე გაგებით. ამავე დროს, იგი მსოფლიოს მეორე კონსტიტუციაა აშშ-ის 1787 წლის 17 სექტემბრის კონსტიტუციის შემდეგ და ქრონოლოგიურად მცირედ წინ უსწრებს საფრანგეთის 1791 წლის 3 სექტემბრის კონსტიტუციას.
3 მაისის კონსტიტუციის პატივსაცემად 3 მაისი პოლონეთის ეროვნულ დღესასწაულადაა გამოცხადებული. 2007 წლიდან კი ეს დღე ლიეტუვაშიც სახელმწიფო დღესასწაულია.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- 3 მაისის კონსტიტუციის ტექსტი პოლონურ, გერმანულ და ინგლისურ ენებზე.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Stanisław Grodziski: Die Verfassung vom 3. Mai 1791 – das erste polnische Grundgesetz. In: Aus Politik und Zeitgeschichte (APuZ). Bd. 30/31, 1987, S. 40–46.
- Jan Kusber: Vom Projekt zum Mythos – Die polnische Maiverfassung 1791. In: Zeitschrift für Geschichtswissenschaft. Bd. 52, Nr. 8, 2004, S. 685–699.
- Helmut Reinalter, Peter Leisching (Hrsg.): Die polnische Verfassung vom 3. Mai 1791 vor dem Hintergrund der europäischen Aufklärung (= Schriftenreihe der Internationalen Forschungsstelle Demokratische Bewegungen in Mitteleuropa 1770–1850. Bd. 23). Lang, Frankfurt am Main u. a. 1997, ISBN 3-631-30509-5.