ჯეიმზ ჰატონი
შოტლანდიელი ბუნებისმეტყველი, ეკოლოგი და გეოლოგი
ჯეიმზ ჰატონი (ინგლ. James Hutton; დ. 3 ივნისი, 1726, ედინბურგი — გ. 26 მარტი, 1797, იქვე) — შოტლანდიელი ბუნებისმეტყველი, ეკოლოგი, გეოლოგი. ჰატონმა საფუძველი ჩაუყარა პლუტონიზმს — მოძღვრებას, რომლის თანახმად დედამიწის გეოლოგიის ისტორიაში წამყვანი როლი ენიჭება მის წიაღში მიმდინარე პროცესებს. დაამტკიცა გრანიტების ინტრუზიული წარმოშობა. შრომაში „დედამიწის თეორია“ (1788) ჰატონმა დედამიწის ისტორია წარმოადგინა როგორც კონტინენტების ნგრევისა და ახალთა წარმოქმნის უსასრულოდ განმეორებადი ციკლური პროცესების ერთობლიობა. მიუთითა წარსულისა და თანამედროვე გეოლოგიური პროცესების მსგავსებაზე.
ჯეიმზ ჰატონი | |
---|---|
ინგლ. James Hutton | |
დაბ. თარიღი | 3 (14) ივნისი, 1726[1] [2] [3] [4] |
დაბ. ადგილი | ედინბურგი, დიდი ბრიტანეთის სამეფო |
გარდ. თარიღი | 26 მარტი, 1797[5] [1] [6] [2] [3] [4] (70 წლის) |
გარდ. ადგილი | ედინბურგი, დიდი ბრიტანეთის სამეფო |
დასაფლავებულია | გრეიფრაიერსის სასაფლაო |
მოქალაქეობა | დიდი ბრიტანეთის სამეფო |
საქმიანობა | გეოლოგი, მეტეოროლოგი, ფერმერი, industrialist და ექიმი[7] |
ალმა-მატერი | ედინბურგის უნივერსიტეტი[8] , პარიზის უნივერსიტეტი, ლეიდენის უნივერსიტეტი[8] და სამეფო უმაღლესი სკოლა |
ნათესავ(ებ)ი | John Hutton Balfour და Isaac Bayley Balfour |
გავლენა მოახდინეს | |
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 607.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2.0 2.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ 3.0 3.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
- ↑ 4.0 4.1 Annuaire prosopographique : la France savante / B. Delmas — 2009.
- ↑ MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ SNAC — 2010.
- ↑ 26. März 1797 - Der schottische Geologe James Hutton stirbt
- ↑ 8.0 8.1 Mathematics Genealogy Project — 1997.