ქვევრი
ქვევრი — კვერცხისებური ფორმის, კონუსური (იშვიათად ბრტყელი) ძირის მქონე თიხის ჭურჭელი, ვიწრო ყელითა და დისკოსებური თავით. გამოიყენება ღვინის დასაყენებლად ან მარცვლეულის შესანახად. ქვევრის მოხმარება სპეციფიურია - მას მიწაში ფლავენ და ჰერმეტიულად ხურავენ. საქართველოში ქვევრისებური ჭურჭელი ადრეული ბრინჯაოს ხაინდანაა ცნობილი, თუმცა ბევრი მათგანის კონკრეტული დანიშნულება უცნობია. ქვევრი მრავლადაა გამოვლენილი ანტიკური ხანის ნამოსახლარებსა და სამაროვნებზე.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Kvevri.jpg/220px-Kvevri.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Gori_reis_08_%2810%29.jpg/220px-Gori_reis_08_%2810%29.jpg)
საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის მინისტრის ბრძანებით, საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე უძველესი დროიდან დღემდე გავრცელებულ, ღვინის დასაყენებელ და შესანახ თიხის უნიკალურ ჭურჭელს - ქვევრს, არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი მიენიჭა[1]. იგივე სტატუსი ქვევრს, საქართველოს პრეზიდენტის 2012 წლის 8 თებერვალის № 91 ბრძანებულებით, „კულტურული მემკვიდრეობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისადაც მიენიჭა[2][3].
იუნესკოს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის მთავრობათაშორისი კომიტეტის მე-8 სესიაზე (ქ. ბაქო, 2-7 დეკემბერი, 2013) მიიღეს გადაწყვეტილება საქართველოს მიერ წარდგენილი ნომინაციის „ქვევრის ღვინის დაყენების უძველესი ქართული ტრადიციული მეთოდის“ არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის წარმომადგენლობით სიაში შეტანის თაობაზე[4][5].
იხილეთ აგრეთვე
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- ე. გოგაძე, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 510.
- «ქვევრის ჰერმეტიზაციის ძველი წესები» / გ. ცინცაძე, ხ. წიქარიშვილი, მ. ცინცაძე, რ. ჩაგუნავა // საქართველოს ქიმიური ჟურნალი. - თბ., 2007. - ISSN: 1512-0686. - N2. - გვ.233-235. - რეზიუმე ინგლისურ და რუსულ ენაზე;
- «ქვევრის გამოყენის განსაკუთრებული შემთხვევები» / გ. ცინცაძე, ხ. წიქარიშვილი, მ. ცინცაძე, რ. ჩაგუნავა // საქართველოს ქიმიური ჟურნალი. - თბ., 2007. - ISSN: 1512-0686. - N2. - გვ.236-238. - რეზიუმე ინგლისურ და რუსულ ენაზე;
- «ქვევრის სარქველი : [ჰერმეტულად დახურვის წესი]» // მოსავალი / რედაქტორ-გამომცემელი ვ.ი. რცხილაძე. - 1909. - N12. - გვ.9-10
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- თეიმურაზ ბატონიშვილისა და მარი ბროსეს გაბაასება. პორტალი მარანი (2009-04-09).;
- ლუკა კარკაძე. (2008-12-27) ქვევრი. ბლოგი „ქართული ვაზის ჯიშები“.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ ქვევრს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი მიენიჭება
- ↑ საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულება №91 2012 წლის 8 თებერვალი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-05. ციტირების თარიღი: 2015-02-08.
- ↑ პრეზიდენტმა ქვევრს ეროვნული მნიშვნელობის ძეგლის სტატუსი მიანიჭა
- ↑ „ქვევრის ღვინის დაყენების უძველესი ქართული ტრადიციული მეთოდი” არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის წარმომადგენლობით სიაში
- ↑ http://www.unesco.org/culture/ich/index.php?RL=00870