ქალები მონღოლეთში

ქალები მონღოლეთში — მონღოლ ქალებს უფრო მაღალი სოციალური სტატუსი ჰქონდათ, ვიდრე აზიის სხვა მრავალ საზოგადოებაში ქალები, მაგრამ ითვლებოდა, რომ მათ არ შეეძლოთ მსხვილფეხა რქოსანი პირუტყვის მოშენება და, შესაძლოა, არა ცხენების. მონღოლეთში ადამიანის უფლებები სერიოზულ პრობლემას წარმოადგენს. მათ შორისაა: გენდერული უთანასწორობა, ოჯახში ძალადობა და ტრეფიკინგი. სიღარიბე კიდევ უფრო ამძაფრებს ქვეყანაში არსებულ უთანასწორობას.

მონღოლი ქალები

მონღოლი ქალების ტრადიციული სტატუსი

მონღოლი ქალები ისტორიულად გარკვეულწილად უფრო მაღალი სტატუსით სარგებლობდნენ, ვიდრე ქალები აღმოსავლეთ აზიის სხვა კულტურებიდან. მონღოლეთში ქალები მნიშვნელოვან როლს ასრულებდნენ ოჯახურ და ეკონომიკურ ცხოვრებაში. ზოგიერთ უფრო ელიტარულ ქალს უფრო მეტი შესაძლებლობა ჰქონდა, ვიდრე ღარიბ ქალს, მაგრამ ცხოვრების მოთხოვნილება მოითხოვდა მუშაობას ყველა ქალისგან. შინამეურნეობაზე თითოეულ წევრს ჰქონდა პასუხისმგებლობა. მონღოლეთში ქალები ასრულებდნენ საშინაო საქმეს, როგორიცაა ცხოველების მოვლა, რძის პროდუქტების წარმოება, მატყლის გაჭრა და ტყავის გარუჯვა. საყოფაცხოვრებო მუშაობით, საზოგადოების ელიტის რიგებში მყოფმა ქალებმა შეძლეს თავიანთი როლის გაღრმავება, რათა მიეღოთ მნიშვნელოვანი ძალაუფლება. მათ, ვისაც ნაკლებად გაუმართლა, ვერ ისარგებლეს საშინაო შრომით. როდესაც მონღოლთა იმპერია დაინგრა, საზოგადოებაში ღარიბ ქალებს არ ჰქონდათ რაიმე სახის სათანადო სამედიცინო დახმარება ან განათლებისა და დასვენების რაიმე შესაძლებლობა.

როგორც წესი, მონღოლეთში მომთაბარე ქალები იყვნენ ისინი, ვინც პასუხისმგებელნი იყვნენ წყლის შეგროვებაზე, ოჯახისთვის საჭმლის მომზადებაზე, პირუტყვის ჯანმრთელობაზე, ცეცხლისთვის ხის შეგროვებაზე, ბავშვების მოვლასა და აღზრდაზე, ტანსაცმლის დამზადებასა და ზოგადად ყველა საშინაო საქმის წესრიგის დაცვაზე.

ისტორიამ დაადასტურა, რომ მონღოლ ქალთა აღქმა დღეს ბევრ წინააღმდეგობას ავლენს. მრავალი კულტურა, რომლებიც მონღოლი ქალების გარშემოა, განიხილება, როგორც მამაკაცებს დაქვემდებარებული. ნათქვამია, რომ მონღოლ ქალებს ტრადიციულად უფრო მაღალი სოციალური პოზიციები და ავტონომია აქვთ, ვიდრე ქალებს აზიის, ჩინეთისა და კორეის ისლამურ საზოგადოებებში. იმ ქალებისთვის, რომლებიც დაქვრივდნენ , სამუშაოების დაწყება ხშირად ჩვეულებრივი კომპრომისი იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ეს მართლაც ბევრ მონღოლურ საზოგადოებაში მოხდა, ქალები მაინც ითვლებოდნენ მამაკაცების დაქვემდებარებაში. ქალები ასევე შეზღუდულნი იყვნენ იმით, რაც იყვნენ და მათ არ ჰქონდათ უფლება მონაწილეობა მიეღოთ საზოგადოებრივ განხილვებში, როდესაც ქმრები იყვნენ იქ. ამ დაქვემდებარების მკაცრი მოქმედებები ხდებოდა ყოველდღიურ საქმიანობაში, მაგალითად, ქალებს მხოლოდ ცხვრის მოყვანის უფლება ჰქონდათ, მაგრამ კაცები პასუხისმგებელნი იყვნენ ცხენებზე ზოგადი ისტორიული თვალსაზრისით.

ქალთა უფლებები

ხელისუფლება არ ერევა ოჯახების უფლებებში, მათ შეუძლიათ თავად მიიღონ გადაწყვეტილება მშობიარობისა და აღზრდის შესახებ. არსებობს პრობლემები ჯანდაცვის მუშაკების პროფესიონალიზმის ნაკლებობის კუთხით.

ბევრი ქალი მათი ოჯახის მთავარი მარჩენალია. მონღოლეთის კანონი განსაზღვრავს, რომ ქალებმა და მამაკაცებმა თანაბარი ანაზღაურება უნდა მიიღონ იგივე საქმის შესრულებისთვის და ჰქონდეთ განათლების მიღების თანაბარი წინაპირობა, თუმცა ქალებს ეკრძალებათ გარკვეული სამუშაოები, რომლებიც გულისხმობს ფიზიკურ შრომას ან განსაკუთრებით საშიშია და ქალებს 55 წლის ასაკში ეძლევათ პენსია, კაცებზე 5 წლით ადრე.

რეპროდუქციის უფლებები

პირობები შეიცვალა 1921 წელს, როდესაც ქალები მოსახლეობის ეკონომიკურ ზრდას უფრო მნიშვნელოვნად თვლიდნენ. იმ წელს დაიწყო რევოლუცია იმ გადაწყვეტილებებით, რომ ქალები უფრო მეტად მოექცნენ საზოგადოების სფეროში . ეს იყო პირველი ნაბიჯი სახელმწიფოების მცდელობაში მოსახლეობის ზრდის ხელშესაწყობად; ქალებზე ზეწოლა ხდებოდა მრავალი შვილის ყოლის გამო.

რესურსები ინტერნეტში

• Rossabi, Morris. Women in Modern Mongolia. Asia Society. ციტირების თარიღი: 5 July 2015.
• Munkhbat, Naran. Advancing Women Business Leadership in Mongolia. The Asia Foundation. ციტირების თარიღი: 5 July 2015.