ტრიქინელოზი
ტრიქინელოზი (ლათ. trichinellosis; სინონიმი: ტრიქინოზი) — ადამიანისა და ცხოველების მწვავე ჰელმინთური დაავადება, რომელსაც იწვევს პარაზიტული ჭია ხვიაბეწვა Trichinella spiralis (ტრიქინა). დაავადებას ახასიათებს ბუნებრივი კერობრიობა, გავრცელებულია ყველგან, განსაკუთრებით ამერიკაში. ტრიქინელა პარაზიტობს მსხვილ ნაწლავებში, მისი ლარვები — განივზოლიან კუნთებში, სადაც მრავალ წელს ცოცხლობს. ადამიანი ტრიქონელოზით ავადდება დაინვაზიებული ცხოველის თერმულად ცუდად დამუშავებული ხორცის საკვებად გამოყენებისას. დაავადება იწყება უეცრად, ციებცხელებით, მაღალი ტემპერატურით (39°C და მეტი); ახასიათებს ქუთუთოებისა და სახის შეშუპება-შეწითლება, კუნთებისა და თავის ტკივილი, სისხლში – ეოზინოფილია, ზოგჯერ ალერგიული გამონაყარი კანზე. ხანდახან ტრიქონელოზი ძალიან მძიმედ მიმდინარეობს და ავადმყოფის სიკვდილით მთავრდება. საკურნალოდ იყენებენ თიაბენდაზოლს (მინთეზოლი), ალერგიის საწინააღმდეგო პრეპარატებს, ვერმოქსს.
ტრიქინელოზით ავადდება 1000-ზე მეტი სახეობის ცხოველი, უმთავრესად ღორი. ცხოველები ავადდებიან დაინვაზიებული ხორცის ნარჩენებისა და ლეშის ჭამის შედეგად. დაავადებულ ცხოველს ეწყება კუჭ-ნაწლავის აშლილობა, კუნთების ტკივილი, შეშუპება, პნევმონია, დამბლა. მკურნალობა ჯერჯერობით დაუმუშავებელია. პროფილაქტიკა: ყველა ღორის ხორცის გულდასმით ვეტსანექსპერტიზა და დაინვაზიებულის უტილიზაცია.
ლიტერატურა
რედაქტირება- თოფურია ი., გოდერძიშვილი გ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 55.