ტინიტუსი

ტინიტუსი — სინდრომი რომლის დროსაც გესმის ხმა სრულ სიჩუმეში.მიუხედავად იმისა, რომ ხშირად აღიქვამენ როგორც ზარის ხმას,ის შეიძლება ასევე იყოს სტვენის ან მონოტური ხმა. იშვიათად გაურკვეველი ხმები ან მუსიკა. ხმა ტინიტუსი არის სინდრომი რომლის დროსაც გესმის ხმა სრულ სიჩუმეში. შეიძლება იყოს რბილი ან ხმამაღალი, დაბალი ან მაღალი ტონალობის და მოძრაობდეს ყურიდან ყურში.პროცესი ხდება გარკვეული დროის შუალედებით.ხშირად გაურკვეველმა ხმებმა შეიძლება გამოიწვიოს დეპრესია, შფოთვა ან დაარღვიოს კონცენტრაციის უნარი.

ტინიტუსი არ არის დაავადება, მაგრამ არის სიმპტომი, რომელიც შეიძლება გამოწვეული იყოს რიგი მიზეზების გამო. ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული მიზეზია სმენის დაკარგვა ან სასმენი აპარატის დაზიანება. სხვა მიზეზებში შედის ყურის ინფექციები, გულის ან სისხლძარღვების დაავადება, მეენიერის დაავადება, ტვინის სიმსივნე, ემოციური სტრესი, გარკვეული მედიკამენტების ზემოქმედება ან ტვინის წინა ნაწილის დაზიანება. თუმცა ძირითად მიზეზად ითვლება დეპრესია.

მკურნალობა

ტინიტუსის დიაგნოზი, როგორც წესი, პაციენტის მხრიდან სიმპტომის დახასიათებით ისმევა. არსებობს რამდენიმე კითხვარი, რომელიც დაეხმარება პაციენტს, რომ შეაფასოს, თუ რამდენად ხელს უშლის ტინიტუსი ადამიანს სიცოცხლეში .დიაგნოზი საყოველთაოდ არის შესწავლილი აუდიოოგრაფიისა და ნევროლოგიური გამოკვლევის შედეგად. თუ არსებობს გარკვეული პრობლემები, შეიძლება ჩატარდეს სამედიცინო გამოსახულება, მაგ. MRI. სხვა ტესტები ვარგისია, როდესაც ტინიტუსი მოქმედებს გულისცემის მიხედვით. იშვიათად, ხმა შეიძლება აღქმული იყოს სხვის მიერ სტეტოსკოპის გამოყენებით, რომელიც ცნობილია როგორც ობიექტური ტინიტუსი. სპონტანური ემისიები (SAOE) - შიდა ყურის მიერ წარმოქმნილი ხმები, შეიძლება ასევე იყოს ტინიტუსის გამომწვევი.

პრევენცია მოიცავს ხმამაღალი ხმაურისგან თავიდან აცილებას. თუ არსებობს ძირითადი მიზეზი, მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს გაუმჯობესება. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მკურნალობა მოიცავს ფსიქოლოგიურ თერაპიას. ხმის გენერატორების ან მოსმენის საშუალებები შეიძლება ასევე შედეგობრივი აღმოჩნდეს. 2013 წლისთვის არ არსებობდა ეფექტიანი მედიკამენტები. სავარაუდოდ ტინიტუსით იტანჯება ადამიანთა 10-15%. გაუსაძლისი მდგომარეობა ან იშვიათი შემთხვევა მხოლოდ 1-2%-ს ახასიათებს. სიტყვა ტინიტუსი გამომდინარეობს ლათინური სიტყვიდან tinnīre, რაც ნიშნავს "რეკვა".

ეპიდემიოლოგია

მოზარდები

ტინიტუსი გავლენას ახდენს მოზრდილთა ერთი მესამედი მათი ცხოვრების განმავლობაში, ხოლო ათიდან თხუთმეტი პროცენტი შეფერხებულია სამედიცინო შეფასების მისაღებად.

ბავშვები

ტინიტუსის სიმპტომები ვლინდება სრულწლოვანებამდე, და ხშირად შეუმჩნეველია ბავშვების. სმენადაკარგულ  ბავშვებში ხშირია ტინიტუსის დიაგნოზი. მიუხედავად იმისა, რომ ისინი არ გამოხატავს მდგომარეობას და სიმპტომი ზეგავლენას არ ახდებს მათ ყოველდღიურ ცხოვრებაზე. ბავშვები ზოგადად არ ირეკლავენ სპონტანურად და მათი პრეტენზიები სერიოზულად არ აღიქმება.  იმ ბავშვებში, რომლებიც უჩივიან ტინიტუსს, ხშირად ახასიათებთ ოტოლოგიური ან ნევროლოგიური პათოლოგია როგორიცაა შაკიკი ან მენიუერის დაავადება. ნორმალური სმენის მქონე ბავშვებში ტინიტუსის შემთხვევა 12%-დან 36%-მდეა  და 66% -მდე კი სმენადაკარგულ ბავშვებში. და ბავშვთა დაახლოებით 3-10% არის პრობლემურ კონდიციაში ტინიტუსთან მიმართებაში.

სიმპტომები

გართულებულმა ტინიტუსმა შეიძლება გამოიწვიოს შფოთვა და დეპრესია. მის გაღიზიანებას უფრო მჭიდროდ უკავშირდება ფსიქოლოგიური მდგომარეობა, ვიდრე სიბრმავე ან სმენის სიხშირე. ფსიქოლოგიური პრობლემები, როგორიცაა დეპრესია, შფოთვა, ძილის დარღვევა და კონცენტრაციის სირთულეები, ხშირია ტინიტუსის დროს. ადამიანების 45% თინითის მქონე ადამიანს აქვს გარკვეული მენტალური დარღვევები ან შფოთვები მათი ცხოვრების განმავლობაში.

ფსიქოლოგიური კვლევა tinnitus distress (TDR) შეისწავლა ტინიტუსის სიმძიმთა ხარისხები. მისი თავდაპირველი გამოვლინება არის უარყოფითი ემოციები, როგორიცაა შიში და შფოთვა.ეს ხელს უწყობს ლიმფური სისტემის და ავტონომიური ნერვული სისტემის აქტივობას, რაც იწვევს მის გაღიზიანებას.