სტეფანია ტურკევიჩი

სტეფანია ტუტკევიჩი-ლუკიანოვიჩი (დ. 25 აპრილი, 1898, ლვოვი, უკრაინა ― გ. 8 აპრილი, 1977, კემბრიჯი, გაერთიანებული სამეფო) – უკრაინელი კომპოზიტორი, პიანისტი და მუსიკათმცოდნე. აღიარებულია როგორც პირველი უკრაინელი ქალი კომპოზიტორი. საბჭოთა კავშირის რეჟიმის დროს მისი ნამუშევრების შესრულება უკრაინაში აკრძალული იყო.

სტეფანია ტურკევიჩი
დაბადების თარიღი	25 აპრილი, 1898 ლვოვი, უკრაინა
გარდაცვალების თარიღი	8 აპრილი,1977 კემბრიჯი, გაერთიანებული სამეფო
საქმიანობა	პიანისტი (კომპოზიტორი) მუსიკათმცოდნე ფორტეპიანოს მასწავლებელი
მეუღლე(ები)	რობერტ ლისოვსკი

ინგლისი

1946 წლის შემოდგომაზე სტეფანია ინგლისში გადაცხოვრდა. იქ ის ცხოვრობდა: ბრაიტონში (1947–1951), ლონდონში (1951–1952), ბაროუ-გურნში ([ბრისტოლი|ბრისტოლთან]] ახლოს) (1952–1962), ბელფასტში ჩრდილოეთი ირლანდია (1962–1973) და 1973-დან კემბრიჯში.

გვიან 1940-იანებში ის დაუბრუნდა კომპოზიტორიბას. პერიოდულად აწყობდა პიანინოს კონცერტებსაც, კონკრეტულად 1957-ში ჩაატარა ინგლისში მცხოვრები უკრაინელებისთვის პიანინოს კონცერტების სერია და 1959-ში დაუკრა პიანინოს კონცერტი ბრისტოლში. ის იყო ქალი კომპოზიტორების და მუსიკოსების ბრიტანული საზოგადოების წევრი (რომელიც 1972 წლამდე არსებობდა).

მისი ოპერა Oksana's Heart 1970 წელს მისი დის ირენა ტურკევიჩ-მარტინეცის მონაწილეობით დაიდგა უინიპეგიში (კანადა).

კომპოზიციები

Симфонічні твори – სიმფონიური ნამუშევრები

1. Симфонія – სიმფონია #1 – 1937
2. Симфонія no. 2(a) – სიმფონია #2(a) – 1952
2. Симфонія no. 2(b) (2-гий варіант) – სიმფონია #2(b) (II ვერსია)
3. Симфонієта – სიმფონიატა – 1956
4. Три Симфонічні Ескізи – სამი სიმფონიური მონახაზი – 3-го травня, 1975
5. Симфонічна поема – სიმფონიური პოემა «La Vitа»
6. კოსმიური სიმფონია – 1972
7. Суіта для подвійного струнного оркестру
8. Fantasy for Double String Orchestra

Балети – ბალეტები

9. Руки – ხელები – Bristol, 1957
10. Перли – ყელსაბამი
11. Весна (Дитячий балет) – გაზაფხული– (საბავშვო ბალეტი) 1934-5
12. Мавка (a) – Mavka – ‘ტყის ნიმფა’ – 1964-7 – ბელფასტი
12. Мавка (b) – Mavka – ‘ტყის ნიმფა’ – 1964-7 – ბელფასტი
13. Страхопуд – 1976

Опера – ოპერა

14. Мавка – (დაუსრულებელი) დაფუძნებულია ლესია უკრაინკას ტყის სიმღერაზე

Дитячі опери – საბავშვო ოპერები

15. «Цар Ох» або Серце Оксани – მეფე ოხი და ოკსანას გული – 1960
16. «Куць» – ახალგაზრდა ეშმაკი
17. «Яринний городчик» – ბაღჩა (1969)

Хорові твори – საგუნდო

18. Літургія 1919
19. ფსალმუნი შეპტიჩკის (Псалом Шептицькому)
20. До Бою
21. Триптих
22. Колискова (А-а, котика нема) 1946

Камерно – Інструментальні твори; ინსტრუმენტული ნამუშევრები

23. Соната для скрипки і фортепіано 1935 – სონატა ვიოლინოსა და პიანინოსთვის
24. (a) Cтрунний квартет 1960 – 1970 – სიმებიანი კვარტეტი
24. (b) Cтрунний квартет 1960 – 1970 – სიმებიანი კვარტეტი
25. Тріо для скрипки, альта і віолончела 1960 – 1970 – ტრიო ვიოლინოსა ვიოლასა და ჩელოსთვის
26. Квінтет для двох скрипок, альта, віолончела фортепіано 1960 – 1970 – პიანოს კვინტეტი
27. Тріо для флейти, кларнету, фагота 1972 – ფლეიტის ტრიო

Фортепіанні Твори – ფორტეპიანოსთვის

28. Варіації на Українську тему 1932 – ვარიაციები უკრაინულ თემებზე
29. Фантазія: Суїта фортепянна на Українські теми – Fantasia: ფორტეპიანო უკრაინულ თემებზე 1940
30. Імпромпту – 1962
31. Гротеск – 1964
32. Гірська сюїта – 1966 – 1968
33. Цикл п’єс для дітей – საბავშვო პიესების ციკლი 1936 – 1946
34. Українські коляди та щедрівки –
35. Вістку голосить
36. შობა არლეკონოსთან 1971

Різне – სხვა და სხვა

i. – Серце – გული – სოლო ორკესტრთან ერთად

ii. – Лорелеї – 1919 – სოლო პიანინოსთან ერთად ლესია უკრაინკას ტექსტის მიხედვით

iii. – Май – მაისი – 1912

iv. – Тема народної пісні – ხალხური სიმღერების თემებზე

v. – На Майдані – დამოუკიდებლობის მოედანი – ფორტეპიანო

vi. – Не піду до леса з конечкамі – Лемківська пісня – სიმღერა სიმებიანი ინსტრუმენტებისთვის

ლიტერატურა

• Сокіл-Рудницька М. Пам’яті Стефанії Лукіянович // Вільне Слово. – Торонто, 1977. – 9 і 16 липня. – С. 3.
• Вовк В. Парастас для Стефанії Туркевич-Лукіянович // Наше Життя. – Нью-Йорк, 1992. – Ч. 5. – С. 6–9.
• Стельмащук Р. Забутий львівський композитор-неокласик (штрихи до творчого портрета Стефанії Туркевич) // Музика Галичини (Musica Galiciana) / Матеріали Другої міжнародної конференції. – Львів, 1999. – С. 276–281.
• Павлишин С. Перша українська композиторка // Наше Життя. – Нью-Йорк, 2004. – Ч. 1. – С. 14–16.
• Павлишин С. Перша українська композиторка: Стефанія Туркевич-Лісовська-Лукіянович. – Львів, 2004.
• Карась Г. Статика і динаміка жанру дитячої опери у творчості композиторів української діаспори ХХ ст. // Вісник Державної академії керівних кадрів культури і мистецтв. – Київ, 2010. – No. 2. – С. 89–93.
• Яців Р. Роберт Лісовський (1893–1982): дух лінії. – Львів, 2015. – С. 11, 13, 79–84, 91.

რესურსები ინტერნეტში

• Ukrainian Art Song Project – Stefania Turkewich
• «Цар Ох» або Серце Оксани - The Heart of Oksana
• Фільм про Стефанію Туркевич – Film about Stefania Turkewich
• Світова прем’єра Першої симфонії Стефанії Туркевич - The world premiere of Stefania Turkewich’s First Symphony
• Три симфонічні ескізи- Three Symphonic sketches - World Premier
• Концерт-присвята до 120 року з дня народження Стефанії Туркевич - Concert dedicated to the 120th anniversary of the birth of Stefania Turkewich
• Прем'єра. Стефанія Туркевич-Лукіянович "Серце Оксани" опера - Premiere. Stefania Turkewich-Lukiyanovich "Heart of Oksana" opera.