Encyclopaedia of Islam (EI) — ისლამოლოგიის აკადემიური დისციპლინის ენციკლოპედია, გამოიცემა Brill-ის მიერ. ითვლება ისლამოლოგიის სტანდარტულ საცნობარო ნაშრომად.[1] პირველი რედაქცია გამოიცა 1913–1938 წწ., მეორე 1954–2005 წწ., ხოლო მესამე დაიწყო 2007 წ.-დან.

Encyclopaedia of Islam, მეორე რედაქცია

შინაარსი რედაქტირება

Brill-ის თანახმად, EI მოიცავს სტატიებს ყველა ასაკისა და ქვეყნის გამორჩეულ მუსულმანებზე, ტომებსა და დინასტიებზე, ხელობასა და მეცნიერებებზე, პოლიტიკურ და რელიგიურ ინსტიტუტებზე, სხვადასხვა ქვეყნების გეოგრაფიაზე, ეთნოგრაფიაზე, ფლორასა და ფაუნაზე და მნიშვნელოვანი დაბებისა და ქალაქების ისტორიაზე, ტოპოგრაფიასა და ძეგლებზე. თავისი გეოგრაფიული და ისტორიული არეალი მოიცავს ძველ არაბო-ისლამურ იმპერიას, ირანის ისლამურ ქვეყნებს, ცენტრალურ აზიას, ინდოეთის სუბკონტინენტს და ინდონეზიას, ოსმალეთის იმპერიას და ყველა სხვა ისლამურ ქვეყანას.[2]

რედაქციები რედაქტირება

პირველი რედაქცია მოდელირდა პაული-ვისოვას Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft-ის მიხედვით. EI1 შეიქმნა აკადემიების საერთაშორისო კავშირის ეგიდით და ლეიდენის უნივერსიტეტის კოორდინაციით. ის Brill-ის მიერ გამოიცა ოთხ ტომად 1913-იდან 1938 წწ. შორის დანართებით ინგლისურ, გერმანულ და ფრანგულ ენებზე.

1953 წელს გამოიცა შემოკლებული ვერსია სახელწოდებით Shorter Encyclopaedia of Islam (SEI), რომელიც ძირითადად მოიცავდა კანონსა და რელიგიას. SEI-ის ნაწყვეტები ითარგმნა და გამოქვეყნდა თურქულ, არაბულ და ურდუ ენებზე.

Encyclopaedia of Islam (EI2)-ის მეორე რედაქციის გამოცემა დაიწყო 1954 წელს და დასრულდა 2005-ში (რამდენიმე ინდექსი გამოქვეყნდება 2007 წლამდე); ხელმისაწვდომია ინგლისურ და ფრანგულ ენაზე. 1999 წლიდან, (EI2) ხელმისაწვდომია ელექტრონული ფორმითაც.

მესამე რედაქციის გამოცემა დაიწყო 2007 წელს. ხელმისაწვდომია ელექტრონულად, დაბეჭდილი „ნაწილები“ ჩნდება წელიწადში ოთხჯერ. სარედაქციო ჯგუფი მოიცავს ოც „სასექციო რედაქტორს“ და ხუთ „აღმასრულებელ რედაქტორს“ (ე. ი. მთავარ რედაქტორს). აღმასრულებელი რედაქტორები არიან ქეით ფლიტი, გუდრუნ კრემერი (ბერლინის თავისუფალი უნივერსიტეტი), ევერეტ როუსონი (ნიუ-იორკის უნივერსიტეტი), ჯონ ნავასი (ლევენის კათოლიკური უნივერსიტეტი) და დენის მატრინგე (EHESS, CNRS). EI3-ის მიზანია ისლამის ყოვლისმომცველი გაშუქება; გეოგრაფიული ფოკუსის გაფართოება იმ ყველა არეალის მოსაცველად, სადაც ისლამი წარმოადგენდა საზოგადოების გამოჩენილ ან დომინანტურ ასპექტს; ყურადღებას უთმობს მუსლიმ უმცირესობებს მსოფლიოს მაშტაბით; და სრული ყურადღება ეთმობა საზოგადოებრივ მეცნიერებებსა და ჰუმანისტურ პერსპექტივებს.[3][4]

პირველი რედაქცია, EI1 რედაქტირება

  • რედ. M. Th. Houtsma: The Encyclopædia of Islam: A Dictionary of the Geography, Ethnography and Biography of the Muhammadan Peoples. Leiden: E.J. Brill.  1913–38. 4 ტომი და დანართი.
    • Vol.1. A–D, M. Th. Houtsma, T. W. Arnold, R. Basset eds., 1913.
    • Vol.2. E–K, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, T. W. Arnold eds., 1927.
    • Vol.3. L–R, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, E. Levi-Provençal eds., 1934.
    • Vol.4. S–Z, M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, H. A. R. Gibb, eds., 1936.
      • Reprint S, T-Z, Supplement
      • Suppl. No.1. Ab-Djughrafiya, 1934.
      • Suppl. No.2. Djughrafiya-Kassala, 1936.
      • Suppl. No.3. Kassala-Musha'sha', 1937.
      • Suppl. No.4. Musha'sha'-Taghlib, 1937.
      • Suppl. No.5. Taghlib-Ziryab, 1938.
  • M. Th. Houtsma, R. Basset et T. W. Arnold, eds., Encyclopédie de l'Islam: Dictionnaire géographique, ethnographique et biographique des peuples musulmans. Publié avec le concours des principaux orientalistes, 4 vols. avec Suppl., Leyde: Brill et Paris: Picard, 1913–1938. (French)
  • M. Th. Houtsma, R. Basset und T. W. Arnold, herausgegeben von, Enzyklopaedie des Islām : Geographisches, ethnographisches und biographisches Wörterbuch der muhammedanischen Völker, 5 vols., Leiden: Brill und Leipzig : O. Harrassowitz, 1913–1938. (German) – vol. 1, vol. 3, vol. 4
  • M. Th. Houtsma et al., eds., E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Leiden: E. J. Brill, 8 vols. with Supplement (vol. 9), 1993. ISBN 90-04-09796-1

SEI რედაქტირება

  • H. A. R. Gibb and J. H. Kramers eds. on behalf of the Royal Netherlands Academy, Shorter Encyclopäedia of Islam, Leiden: Brill, 1953. ISBN 90-04-00681-8
  • M. Th. Houtsma et al. eds., İslâm Ansiklopedisi : İslâm âlemi coğrafya, etnografya ve biyografya lûgati, 13 in 15 vols., İstanbul: Maarif Matbaası, 1940–1988. (Turkish)
  • أحمد الشنتناوي، إبراهيم زكي خورشيد، عبد الحميد يونس، دائرة المعارف الإسلامية: اصدر بالألمانية والإنجليزية والفرنسية واعتمد في الترجمة العربية على الأصلين الإنجليزي والفرنسي، الطبعة ٢، القاهرة: دار الشعب، -۱۹٦۹ (Arabic)
  • محمود ‌الحسن عارف، مختصر اردو دائرۀ معارف اسلامیه، لاهور: دانشگاه پنجاب، ۲۵ ج.ها، ۱۹۵۹-۱۹۹۳ (Urdu)

მეორე რედაქცია, EI2 რედაქტირება

  • Edited by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs et al., Encyclopædia of Islam, 2nd Edition., 12 vols. with indexes, etc., Leiden: E. J. Brill, 1960–2005
    • Vol. 1, A – l–B, Edited by an Editorial Committee Consisting of H. A. R. Gibb, J. H. Kramers, E. Lévi-Provençal, J. Schacht, Assisted by S. M. Stern (pp. 1–320); – B. Lewis, Ch. Pellat and J. Schacht, Assisted by C. Dumont and R. M. Savory (pp. 321–1359). 1960. ISBN 90-04-08114-3
    • Vol. 2, C–G, Edited by B. Lewis, Ch. Pellat and J. Schacht. Assisted by J. Burton-Page, C. Dumont and V.L. Ménage., 1965. ISBN 90-04-07026-5
    • Vol. 3, H–Iram Edited by B. Lewis, V.L. Ménage, Ch. Pellat and J. Schacht, Assisted by C. Dumont, E. van Donzel and G.R. Hawting eds., 1971. ISBN 90-04-08118-6
    • Vol. 4, Iran–Kha, Edited by E. van Donzel, B. Lewis and Ch. Pellat, Assisted by C. Dumont, G.R. Hawting and M. Paterson (pp. 1–256); – C. E. Bosworth, E. van Donzel, B. Lewis and Ch. Pellat, Assisted by C. Dumont and M. Paterson (pp. 257–768); – Assisted by F. Th. Dijkema, M., 1978. ISBN 90-04-05745-5
    • Vol. 5, Khe–Mahi, Edited by C. E. Bosworth, E. van Donzel, B. Lewis and Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema and S. Nurit., 1986. ISBN 90-04-07819-3
    • Vol. 6, Mahk–Mid, Edited by C. E. Bosworth, E. van Donzel and Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema and S. Nurit. With B. Lewis (pp. 1–512) and W.P. Heinrichs (pp. 513–1044)., 1991. ISBN 90-04-08112-7
    • Vol. 7, Mif–Naz, Edited by C. E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs and Ch. Pellat, Assisted by F.Th. Dijkema (pp. 1–384), P. J. Bearman (pp. 385–1058) and Mme S. Nurit, 1993. ISBN 90-04-09419-9
    • Vol. 8, Ned–Sam, Edited by C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs and G. Lecomte, Assisted by P.J. Bearman and Mme S. Nurit., 1995. ISBN 90-04-09834-8
    • Vol. 9, San–Sze, Edited by C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs and the late G. Lecomte, 1997. ISBN 90-04-10422-4
    • Vol. 10, Tā'–U[..], Edited by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel and W. P. Heinrichs, 2000. ISBN 90-04-11211-1
    • Vol. 11, V–Z, Edited by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel and W. P. Heinrichs, 2002. ISBN 90-04-12756-9
    • Vol. 12, Supplement, Edited by P. J. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W. P. Heinrichs, 2004. ISBN 90-04-13974-5
    • Glossary and index of terms to v. 1–9, 1999. ISBN 90-04-11635-4
    • Index of proper names v. 1–10, 2002. ISBN 90-04-12107-2
    • Index of subjects, fasc. 1, compiled by P. J. Bearman, 2005. ISBN 90-04-14361-0
    • Glossary and index of terms to v. 1–12, 2006. ISBN 90-04-15610-0
    • An Historical Atlas of Islam, ed., William C. Brice, 1981. ISBN 90-04-06116-9
  • E. van Donzel, Islamic desk reference: compiled from The Encyclopaedia of Islam, Leiden: E. J. Brill, 1994. ISBN 90-04-09738-4 (an abridged selection)

მესამე რედაქცია, EI3 რედაქტირება

  • Edited by Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas and Everett Rowson, Encyclopædia of Islam, 3rd Edition., available online, printed "Parts" appearing four times per year, Leiden: E. J. Brill, 2007–. ISSN 1873-9830

სქოლიო რედაქტირება

  1. შეცდომა ციტირებაში არასწორი ტეგი <ref>; სქოლიოსათვის Greskowiak არ არის მითითებული ტექსტი; $2
  2. Encyclopaedia of Islam. Brill Publishers. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-01-11. ციტირების თარიღი: 2016-01-11
  3. Encyclopaedia of Islam Three. Brill Publishers. ციტირების თარიღი: 2008-04-02 Serial. ISSN 1873-9830.
  4. IE3 Preview (PDF). Brill Publishers (Spring 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-08-27. ციტირების თარიღი: 2008-04-02

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება