სელიმ I: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
იარლიყები: გაუქმებულია რედაქტირება მობილურით მობილური აპლიკაციით რედაქტირება რედაქტირება ანდროიდის აპლიკაციით |
მ 91.184.106.230-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Melberg-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია იარლიყი: სწრაფი გაუქმება |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მმართველი
|ქვეყანა = [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]]
'''სელიმ I იავუზი''' (''მრისხანე'') (; დ. 10 ოქტომბერი 1470, — გ. 1520, ) — ოსმალეთის სულთანი 1512–1520 წლებში, ბაიაზიდ II-ისა და მისი ხარჭის, გიულბაჰარ ხათუნის ვაჟი.▼
|თანამდებობა = [[სულთანი]]
|სახელი = სელიმ I
|ორიგინალური სახელი = სელიმ I მრისხანე
|რიგი = მე-9
|რიგი-მეუღლეების =
|სურათი = Yavuz Selim.jpg
|წარწერა =
|კორონაცია =
|მმართველობის დასაწყისი = [[25 აპრილი]], [[1512]]
|მმართველობის დასასრული = [[22 სექტემბერი]], [[1520]]
|წინამორბედი = [[ბაიაზიდ II]]
|მემკვიდრე = [[სულეიმან I]]
|სხვა წოდებები = [[ისლამი]]ს [[ხალიფა]]
|ვიცე-პრეზიდენტი =
|პარტია =
|დაბადების თარიღი = [[10 ოქტომბერი]], [[1470]]
|დაბადების ადგილი = [[ამასია]], [[ოსმალეთის იმპერია]]
|გარდაცვალების თარიღი = [[22 სექტემბერი]], [[1520]]
|გარდაცვალების ადგილი = [[ედირნე]], [[ოსმალეთის იმპერია]]
|ქორწინება = [[აიშე ჰაფსა სულთანი]]<br />ესმეჰან შაჰ სულთანი<br />ჰარანგენჰან სულთანი
|შვილები = [[სულეიმან I|სულეიმანი]]<br />[[უვეის-ფაშა|უვეისი]]<br/>ორჰანი<br />ქორქუთი<br />მუსა<br />[[ჰატიჯე სულთანი|ჰატიჯე]]<br />[[ფატმა სულთანი (სელიმ I-ის ქალიშვილი)|ფატმა]]<br />[[ბეიჰან სულთანი|ბეიჰანი]]<br />[[შაჰ სულთანი|შაჰი]]
|სრული სახელი = სელიმ I მრისხანე იავუზი
|დინასტია = [[ოსმანები]]
|მამა = [[ბაიაზიდ II]]
|დედა = [[გულბაჰარ ხათუნი]]
|რელიგია = [[ისლამი]]
|ხელმოწერა = Tughra of Selim I.JPG
}}
▲'''სელიმ I იავუზი''' (''მრისხანე'') ({{lang-tr|Birinci Selim}}; დ. [[10 ოქტომბერი]] [[1470]], [[ამასია]] — გ. [[20 სექტემბერი]] [[1520]], [[სტამბოლი]]) —
==ბიოგრაფია==
მამის, სულთან [[ბაიაზიდ II]]-ის მმართველობის პერიოდში იყო
სელიმ I განაგრძობდა თავისი წინაპრების დამპყრობლურ პოლიტიკას. [[ევროპა|ევროპაში]] წინსვლის მაგივრად კურსი აღმოსავლეთით აიღო, რადგან ყველაზე დიდ საფრთხეს სწორედ ახლადშექმნილი შიიტური [[სეფიანთა ირანი|ირანისგან]] ხედავდა. ტახტზე ასვლის შემდეგ, [[შიიზმი|შიიზმთან]] ბრძოლის დევიზით გამოვიდა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა ირანის]] წინააღმდეგ და [[1512]]–[[1514]] წლებში [[ანატოლია]]ში მოაწყო [[შიიტები]]ს ჟლეტა, [[1514]] წელს [[ჩალდირანის ბრძოლა]]ში დაამარცხა [[სეფიანთა იმპერია|სეფიანთა ირანის]] პირველი შაჰი [[ისმაილ I|ისმაილი]] და მიიტაცა [[დასავლეთ სომხეთი]], [[ქურთისტანი]] და ზოგიერთი სხვა ტერიტორია. [[1515]] წელს დაასრულა აღმოსავლეთ [[ანატოლია|ანატოლიისა]] და [[სომხეთი]]ს დაპყრობა, [[1516]] წელს დაიპყრო ჩრდილოეთი [[ერაყი]], [[სირია]], [[პალესტინა]], [[1517]] წელს — [[ეგვიპტე]]. ამის შემდეგ წმინდა მუსულმანურმა [[ქალაქი|ქალაქებმა]] [[მექა]]მ და [[მედინა]]მ აღიარეს [[ოსმალეთი]]ს სულთნების უზენაესობა. სელიმმა მიითვისა [[ხალიფა]]ს წოდება, რამაც მნიშვნელოვნად აამაღლა ოსმალეთის სულთნების ავტორიტეტი მუსულმანურ სამყაროში. [[1519]] წელს ჩაახშო [[ჯელალიების აჯანყება]]. გარდაიცვალა [[1520]] წლის [[22 სექტემბერი|22 სექტემბერს]], 50 წლის ასაკში. მის შემდეგ ტახტზე ავიდა მისი ერთადერთი ვაჟი, [[სულეიმან I]], რომლის მმართველობის პერიოდში ოსმალეთის პორტა განვითარების უმაღლეს მწვერვალს აღწევს.
==იხილეთ აგრეთვე==
| |||