გაეროს გენერალური ასამბლეა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 58:
 
==ორგანიზაციის წევრობა==
გენერალური ასამბლეის წევრობის საკითხი მოითხოვს დამატებით ყურადღებას. მაგალითად, ჩინეთის[[ჩინეთი]]ს წინააღმდეგობის გამო -, გაერო დაახლოებით ოცი წელია რაც [[ტაივანი|ტაივანს]] უარს ეუბნება წევრობაზე, ვინაიდან ჩინეთი გახლავთ [[გაეროს უშიშროების საბჭოსსაბჭო]]ს მუდმივი წევრი და იგი ტაივანს აღიქვამს საკუთარი სუვერენული ტერიტორიის ნაწილად. თავად ტაივანის დელეგაცია გაეროს [[2018]] წელს ესტუმრა, რათა ორგანიზაციისათვის პირადად განეცხადებინათ მათ მიერ გაეროს მდგრადი განვითარების მიზნების შესრულების შესახებ.
 
წევრობის საკითხის განხილვისას საჭიროა [[პალესტინა|პალესტინის]] შემთხვევის აღნიშვნა.2 პალესტინის წევრობის საკითხი აქტიურად განიხილებოდა გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე [[2011]] წელს, მას შემდეგ, რაც უშიშროების საბჭოში [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა]] ვეტო დაადო აღნიშნულ საკითხს. თუმცა, [[2012]] წელს, გენერალური ასამბლეის მიერ მიღებული რეზოლუციით (139 – 9) პალესტინას მიენიჭა არაწევრი დამკვირვებელი სახელმწიფოს სტატუსი, შესაბამისად, გაეროში პალესტინა და [[ვატიკანი]] გახლავთ ორი არაწევრი სახელმწიფო, რომლებსაც შეუძლიათ გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე სიტყვით გამოსვლა - ხმის მიცემის გარეშე. [[2015]] წელს, გაერომ უფლება მისცა პალესტინას ჰყოლოდა საკუთარი ახალგაზრდობის წარმომადგენელი გაეროში, რომელსაც ჰქონდა სესიების ფარგლებში პალესტინის სახელით სიტყვით გამოსვლის უფლება.
გენერალურ ასამბლეას აქვს წევრების მიმართ სადამსჯელო ზომების გატარების უფლებამოსილება, რაც გამოწვეულია მათ მიერ ქარტიის პრინციპების დარღვევა. გენერალურმა ასამბლეამ 1960-იან წლებში შეუწყვიტა წევრობა სამხრეთ აფრიკის დელეგაციას, რომელიც გაერომ დაადანაშაულა აპართეიდში და საერთაშორისო სამართლისა და უშიშროების საბჭროს რეზოლუციათა დარღვევაში.
 
გენერალურ ასამბლეას აქვს წევრების მიმართ სადამსჯელო ზომების გატარების უფლებამოსილება, რაც გამოწვეულია მათ მიერ ქარტიის პრინციპების დარღვევა. გენერალურმა ასამბლეამ 1960-იან წლებში შეუწყვიტა წევრობა [[სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა|სამხრეთ აფრიკის]] დელეგაციას, რომელიც გაერომ დაადანაშაულა [[აპართეიდი|აპართეიდში]] და საერთაშორისო სამართლისა და უშიშროების საბჭროს რეზოლუციათა დარღვევაში.
1992 წელს, იუგოსლავიის დაშლის შემდეგ, გენერალურმა ასამბლეამ უარი განუცხადა მონტენეგროსა და სერბეთს, იუგოსლავიის ადგილის მემკვიდრეობით მიღებაში და სთხოვა მათ ხელახლა და დამოუკიდებლად გაეკეთებინათ განაცხადი გაეროს წევრობაზე. ისრაელი დიდი ხნის განმავლობაში იყო დაბლოკილი გაეროს კომისიებისა და პლატფორმებისაგან, ვინაიდან ისრაელი ვერ ხვდებოდა გაეროს რეგიონალურ ჯგუფებში, სხვადასხვა მიზეზების გამო; არაბული სახელმწიფოები ბლოკავდნენ მას იმ ჯგუფიდან, რომელშიც შედიან შუა აღმოსავლეთში მდებარე სახელმწიფოები. 2000 წელს ისრაელი გახდა დროებითი წევრი „დასავლეთ ევროპის და სხვათა“ ჯგუფში.
 
2012 წლის აგვისტოში გენერალური ასამბლეის რეზოლუციამ დაგმო სირიის მთავრობა მის მიერ 2011 წლის მარტში დაწყებული სირიის კრიზისის დროს ჩადენილი დანაშაულებების გამო. აღნიშნულ რეზოლუციაზე 33 ქვეყანამ თავი შეიკავა ხმის მიცემისაგან, თუმცა მას მხარდაჭერა გამოუცხადა დასავლეთმა და მათმა მოკავშირეებმა.
[[1992]] წელს, [[იუგოსლავიის დაშლა|იუგოსლავიის დაშლის]] შემდეგ, გენერალურმა ასამბლეამ უარი განუცხადა [[მონტენეგრო|მონტენეგროსა]] და [[სერბეთი|სერბეთს]], იუგოსლავიის ადგილის მემკვიდრეობით მიღებაში და სთხოვა მათ ხელახლა და დამოუკიდებლად გაეკეთებინათ განაცხადი გაეროს წევრობაზე. ისრაელი დიდი ხნის განმავლობაში იყო დაბლოკილი გაეროს კომისიებისა და პლატფორმებისაგან, ვინაიდან ისრაელი ვერ ხვდებოდა გაეროს რეგიონალურ ჯგუფებში, სხვადასხვა მიზეზების გამო; არაბული სახელმწიფოები ბლოკავდნენ მას იმ ჯგუფიდან, რომელშიც შედიან შუა აღმოსავლეთში მდებარე სახელმწიფოები. [[2000]] წელს ისრაელი გახდა დროებითი წევრი „დასავლეთ ევროპის და სხვათა“ ჯგუფში.
გენერალურ ასამბლეას ხშირად აკრიტიკებენ იმის გამო, რომ მის უშიშროების საბჭოს სჭირდება რეალური ფუნქციები და თავად ასამბლეის ფარგლებში განხილვების უფრო მაღალი და ეფექტური ხარისხი. გენერალური ასამბლეის საქმიანობის ჭრილში არსებული უთანხმოება ხშირად გამოწვეულია განვითარებადი სამყაროს სახელმწიფოთა მიერ უფრო ეფექტური მონაწილეობის საშუალებათა მოთხოვნით, რაც როგორც წესი წინააღმდეგობაში მოდის გაეროს მდიდარი და ძირითადი დონორი სახელმიწიფოების მოსაზრებებთან.
 
[[2012]] წლის აგვისტოში გენერალური ასამბლეის რეზოლუციამ დაგმო [[სირია|სირიის]] მთავრობა მის მიერ 2011 წლის მარტში დაწყებული სირიის კრიზისის დროს ჩადენილი დანაშაულებების გამო. აღნიშნულ რეზოლუციაზე 33 ქვეყანამ თავი შეიკავა ხმის მიცემისაგან, თუმცა მას მხარდაჭერა გამოუცხადა დასავლეთმა და მათმა მოკავშირეებმა.
 
გენერალურ ასამბლეას ხშირად აკრიტიკებენ იმის გამო, რომ მის უშიშროების საბჭოს სჭირდება რეალური ფუნქციები და თავად ასამბლეის ფარგლებში განხილვების უფრო მაღალი და ეფექტური ხარისხი. გენერალური ასამბლეის საქმიანობის ჭრილში არსებული უთანხმოება ხშირად გამოწვეულია განვითარებადი სამყაროს სახელმწიფოთა მიერ უფრო ეფექტური მონაწილეობის საშუალებათა მოთხოვნით, რაც როგორც წესი წინააღმდეგობაში მოდის გაეროს მდიდარი და ძირითადი დონორი სახელმიწიფოების მოსაზრებებთან.
 
==გენერალური ასამბლეის მნიშვნელობა საქართველოსთვის==