გიორგი V გურიელი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 34:
[[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|რუსეთ-ოსმალეთის ომის]] დასაწყისში ნეიტრალური პოზიცია ეკავა. 1770 წლის დეკემბერში დადო პირობა, რომ დაეხმარებოდა გენერალ ტოტლებენსა და სოლომონ I-ს [[ფოთი]]ს ციხის აღებაში, თუმცა პირობა არ შეასრულა. 1771 წლის 3 იანვარს ფოთთან ოსმალების დამარცხების შემდეგ ჩაება მათ წინააღმდეგ ბრძოლაში, მაგრამ ტახტის შენარჩუნება ვერ შეძლო. 1771 წლის 4 იანვარს სოლომონ I-მა ილაშქრა გურიაში, გადააყენა გიორგი V და კვლავ მამია IV გაამთავრა. 1771 წლის ოქტომბერში რუსეთის კორპუსის გენერალ სუხოტინის ჩარევით მამიამ გურიაში დააბრუნა გიორგი V და მას საბატონიშვილო მისცა. სოლომონ I აპირებდა გურიის სამთავროს გაუქმებას, სოლომონმა მამიას ვაჟი დავითი ქუთაისში გაიწვია აღსაზრდელად, მაგრამ დააბრმავა და გურიაში შეჭრა გადაწყვიტა, მაგრამ მას წინ აღუდგნენ ადგილობრივი თავადები და ეპისკოპოსები. ასეთ პირობებში 1776 წელს მამია უკვე საბოლოოდ ტახტიდან გადააყენა გიორგი V გურიელმა. ის მოულოდნელად თავს დაესხა მთავარს და ცოლ-შვილითურთ ბაილეთის ციხეში დააპატიმრა და მხოლოდ მას შემდეგ გაათავისუფლა, რაც მთავრის ტახტზე მდგომარეობა გაიმყარა.
გიორგი V იძულებული იყო შეენარჩუნებინა მშვიდობა გაძლიერებულ იმერეთის სამეფოსთანაც და ოსმალეთის იმპერიასთანაც, რომლის ვასალადაც ითვლებოდა [[ქუჩუკ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება 1774|ქუჩუკ-კაინარჯის ზავით]]. 1777 წელს [[მაქსიმე II]]-ს მოთხოვნით აღადგინა [[შემოქმედის ეპარქია|შემოქმედისა]] და [[ჯუმათის საეპისკოპოსო]] კათედრები, განაწესა ეპისკოპოსები, დაუბრუნა მათ ფეოდალებისგან მიტაცებული ყმები და მამულები. 1779 წელს მონაწილეობდა [[რუხის ბრძოლა]]ში. 1784 წელს, ახლი წლის გამთენიისას, ოსმალების დავალებით სოფელ [[აკეთი|აკეთში]] შეიჭრა აჭარის ბეგი აბდულა ხიმშიაშვილი. [[თავდგირიძეები#მამუკა თავდგირიძე|მამუკა თავდგირიძის]] სარდლობით გურულებმა სასტიკად დაამარცხეს მომხდურნი. თვით აბდულა ბეგი ბრძოლის ველზე დაიღუპა. ამ შემოსევის საპასუხოდ და ქვემო გურიის გასათავისუფლებლად სოლომონმა იმერეთ-გურიის ჯარით ბათუმისკენ ილაშქრა 1784 წლის მარტში. მან გიორგი გურიელის ვაჟი, [[სიმონ III გურიელი|სიმონი]], მძევლად ქუთაისში დატოვა, ხოლო მეორე ვაჟი, [[ვახტანგ III გურიელი|ვახტანგი]] თან იახლა. სოლომონმა დალაშქრა ჩაქვი და ბათუმის მიმდებარე სოფლები, მაგრამ უკან დაბრუნებისას ციხისძირში გადააწყდა ჩასაფრებას. [[კაცია II დადიანი|კაცია II დადიანმა]] ფოთის ფაშას წინასწარ აცნობა ამ ლაშქრობის შესახებ. ფაშამ იმერეთ-გურიის ჯარის ზურგში, ციხისძირთან ჯარი გადასხა და ნაჭიშკრევის ვიწრო გასასვლელებში დახვდა. ბრძოლა გაიმართა 1784 წლის 9 მარტს. ამ ლაშქრობის მარცხის შედეგად გურიის სამთავრომ ვერ შეძლო ქობულეთის მხარის დაბრუნება.
1788 წელს ღრმად მოხუცებული გიორგი V გურიელს ეურჩებოდა ვაჟი, ვახტანგ გურიელი.
==ლიტერატურა==
{{ქსე|3|163|ჩხატარაიშვილი ქ.}}
{{ქე|2|27|ჩხატარაიშვილი ქ.}}
*{{cite book| | first=| last= ჩხატარაიშვილი ქ.| title=მაცნე | chapter=გურიის სამთავროს პოლიტიკური ისტორიიდან| publisher=საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა |series=N4|location=თბილისი |year=1964| origyear=| isbn=| edition=|page=118-141|url=http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/162901}}
==სქოლიო==
|