გიორგი V გურიელი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 32:
1756 წელს მთავრად დასვა [[სოლომონ I]]-მა, რომელმაც დასაჯა მამია IV მის წინააღმდეგ აჯანყებაში მონაწილეობისთვის.<ref>ო. სოსელია, ნარკვევები ფეოდალური ხანის დასავლეთ საქართველოს სოციალ-პოლიტიკური ისტორიიდან, თბ., 1973</ref> შემდეგ სოლომონმა მამია IV შემოირიგა და მთავრად დააბრუნა. 1765 წელს გიორგი მთავრად [[ჰასან-ფაშა]]მ დასვა. მთავრობდა [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]] ხელშეწყობით. 1768 წელს იბრძოლა სოლომონის წინააღმდეგ ჩხარის ბრძოლაში [[თეიმურაზი (იმერეთის მეფე)|თეიმურაზთან]] და რაჭის ერისთავთან ერთად, მაგრამ დამარცხდა.<ref>გიულდენშტედტის მოგზაურობა საქართველოში, გერმანული ტექსტი ქართული თარგმანითურთ გამოსცა და გამოკვლევა დაურთო მ. გელაშვილმა, თბ., 1962, ტ. I, გვ. 169</ref>
[[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|რუსეთ-ოსმალეთის ომის]] დასაწყისში ნეიტრალური პოზიცია ეკავა. 1770 წლის დეკემბერში დადო პირობა, რომ დაეხმარებოდა გენერალ ტოტლებენსა და სოლომონ I-ს [[ფოთი]]ს ციხის აღებაში, თუმცა პირობა არ შეასრულა. 1771 წლის 3 იანვარს ფოთთან ოსმალების დამარცხების შემდეგ ჩაება მათ წინააღმდეგ ბრძოლაში, მაგრამ ტახტის შენარჩუნება ვერ შეძლო. 1771 წლის 4 იანვარს სოლომონ I-მა ილაშქრა გურიაში, გადააყენა გიორგი V და კვლავ მამია IV გაამთავრა. 1771 წლის ოქტომბერში რუსეთის კორპუსის გენერალ სუხოტინის ჩარევით მამიამ გურიაში დააბრუნა გიორგი V და მას საბატონიშვილო მისცა. სოლომონ I აპირებდა გურიის სამთავროს გაუქმებას, სოლომონმა მამიას ვაჟი დავითი ქუთაისში გაიწვია აღსაზრდელად, მაგრამ დააბრმავა და გურიაში შეჭრა გადაწყვიტა, მაგრამ მას წინ აღუდგნენ ადგილობრივი თავადები და ეპისკოპოსები. ასეთ პირობებში 1776 წელს მამია უკვე საბოლოოდ ტახტიდან გადააყენა გიორგი V გურიელმა. ის მოულოდნელად თავს დაესხა მთავარს და ცოლ-შვილითურთ ბაილეთის ციხეში დააპატიმრა და მხოლოდ მას შემდეგ გაათავისუფლა, რაც მთავრის ტახტზე მდგომარეობა გაიმყარა.
გიორგი V იძულებული იყო შეენარჩუნებინა მშვიდობა გაძლიერებულ იმერეთის სამეფოსთანაც და ოსმალეთის იმპერიასთანაც, რომლის ვასალადაც ითვლებოდა [[ქუჩუკ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება 1774|ქუჩუკ-კაინარჯის ზავით]]. 1777 წელს [[მაქსიმე II]]-ს მოთხოვნით აღადგინა [[შემოქმედის ეპარქია|შემოქმედისა]] და [[ჯუმათის საეპისკოპოსო]] კათედრები, განაწესა ეპისკოპოსები, დაუბრუნა მათ ფეოდალებისგან მიტაცებული ყმები და მამულები. 1779 წელს მონაწილეობდა [[რუხის ბრძოლა]]ში. 1784 წელს, ახლი წლის გამთენიისას,
▲1784 წელს, ახლი წლის გამთენიისას, თურქების დავალებით სოფელ [[აკეთი|აკეთში]] შეიჭრა აჭარის ბეგი აბდულა ხიმშიაშვილი. [[მამუკა თავდგირიძე|მამუკა თავდგირიძის]] სარდლობით გურულებმა სასტიკად დაამარცხეს მომხდურნი. თვით აბდულა ბეგი ბრძოლის ველზე დაიღუპა. ამ შემოსევის საპასუხოდ და ქვემო გურიის გასათავისუფლებლად მეფე სოლომონმა იმერეთ-გურიის ჯარით ბათუმისკენ ილაშქრა [[1784]] წლის მარტში. გიორგი V გურიელი თან ახლდა სოლომონს [[ჩაქვი|ჩაქვზე]] ლაშქრობაში. დადიანმა ფოთის ოსმალო ფაშას წინასწარ აცნობა იმერეთის მეფის ამ ლაშქრობის შესახებ. ფაშამ იმერეთ-გურიის ჯარის ზურგში, ციხისძირთან ჯარი გადასხა და ნაჭიშკრევის ვიწრო გასასვლელებში დახვდა. ბრძოლა მოხდა 1784 წლის 9 მარტს. ამ ლაშქრობის მარცხის შედეგად გურიის სამთავრომ საბოლოოდ დაკარგა ქობულეთის მხარე.
ამის შემდეგ გიორგი V გურიელი შეეცადა რუსეთთან დაკავშირებას, მაგრამ ეს ცდა უშედეგოდ დამთავრდა. სოლომონის გარდაცვალების შემდეგ გიორგი გურიელმა მხარი არ დაუჭირა [[ქაიხოსრო აბაშიძე (იმერეთი)|ქაიხოსრო აბაშიძეს]], რომელიც იმერეთში გამეფებას ცდილობდა. 1784 წლის 30 ოქტომბერს ქაიხოსრო აბაშიძე 6 000-იანი ჯარით გურიაში შეიჭრა. მან [[ოზურგეთი|ოზურგეთამდე]] მიაღწია, თუმცა მოსახლეობა გახიზნული დახვდა და ტყვეები ვერ ჩაიგდო ხელში. [[დავით II (იმერეთის მეფე)|დავით II]] 4 000-იანი ჯარით სასწრაფო დაიძრა გურიელის დასახმარებლად და [[საჯავახო (მხარე)|საჯავახოში]] დადგა, აქედან მან დახმარება სთხოვა კავკასიის ხაზის სარდალს პოტიომკინს, მაგრამ უარი მიიღო. მეფემ ყალბი ხმები გაავრცელა, რომ მის დასახმარებლად რუსეთის ჯარის ნაწილები მოდიოდა. თურქები დაფრთხნენ და მთელი საბრძოლო აღჭურვილობა გურიაში დატოვეს. ქაიხოსრო აბაშიძე სტამბოლში გაიქცა
| |||