ალექსანდრე ლომთათიძე: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ალექსანდრე ლომთათიძე''' (დ.[[25 მაისი]], [[1882]], სოფ.[[ბახვიმშვიდობაური]], [[ოზურგეთის მაზრა]] — გ. [[1924]], [[ტაშკენტი]]) — ქართველი პოლიტიკური, პედაგოგი, სახელმწიფო და საზოგადო მოღვაწე.

ალექსანდრე სპირიდონის ძე ლომთათიძე დაიბადა 1882 წლის 25 მაისს ოზურგეთის მაზრის სოფელ ბახვშიმშვიდობაურში, ღარიბი გლეხის ოჯახში. თავდაპირველად, 14 წლამდე, სწავლობდა სოფელ ბახვის[[ბახვი]]ს ორკლასიან სასწავლებელში, ხოლო შემდეგ – თბილისის მეორე გიმნაზიაში. პარალელურად მსახურობდა ექიმის ოჯახში, უფროს კლასებში სწავლისას რეპეტიტორობდა. გიმნაზიაში სწავლის პერიოდიდან ჩაება [[მარქსიზმი|მარქსისტული]] წრეების მუშაობაში. უმაღლესი განათლება მიიღო [[ხარკოვი|ხარკოვის]] უნივერსიტეტში, სადაც დაამთავრა ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტი. იყო სტუდენტური სოციალ-დემოკრატიული ორგანიზაციის ლიდერი. თანამშრომლობდა ქართულ პერიოდულ გამოცემებში. იყო [[რსდმპ]] [[მენშევიკები]]ს ფრაქციის წევრი.

1912 წელს პოლიტიკური საბაბით დააპატიმრეს და გადაასახლეს ვოლოგდის გუბერნიაში. 1913 წელს გაემგზავრა საზღვარგარეთ, ცხოვრობდა ლაიფციგში. 1913 წელსავე დაბრუნდა ტფილისში და მუშაობდა პედაგოგად. არჩეული იყო [[Tbilisis TviTmmarTveloba|ტფილისის საბჭოს]] ხმოსნად. 1917 წლის თებერვლის რევოლუციის შემდეგ ტფილისიდან გაგზავნილი იყო დელეგატად სრულიად რუსეთის საბჭოების ყრილობაზე.1917 ალექსანდრეწლის ლომთათიძენოემბრიდან იყო სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკების)ჯერ პარტიის[[საქართველოს თვალსაჩინოეროვნული საბჭო]]ს წევრი., ხოლო 1918 წლიდანწლის იყოთებერვლიდან ჯერ[[ამიერკავკასიის სეიმი]]ს წევრი. ხელი მოაწერა [[საქართველოს ეროვნულიდამოუკიდებლობის საბჭოს,აქტი|საქართველოს ხოლოდამოუკიდებლობის შემდეგაქტს]]. –1918 წელს იყო საქართველოს პარლამენტის წევრი სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკების) პარტიიდან. ამავდროულად,1919 მუშაობდაწლის თებერვალში აირჩიეს თბილისის საბჭოსსაქალაქო თავმჯდომარისსაბჭოს თანამდებობაზეთავმჯდომარედ.

[[1919]] წელს, საყოველთაო კენჭისყრის საფუძველზე, ჩატარდა საქართველოს დამფუძნებელი კრების არჩევნები და [[1919]] წლის [[12 მარტი|12 მარტს]] გაიხსნა მისი პირველი კრება. საქართველოს დამფუძნებელი კრების თავმჯდომარედ აირჩიეს [[კარლო ჩხეიძე]], ხოლო ალექსანდრე ლომთათიძე – საქართველოს დამფუძნებელი კრების პრეზიდიუმის წევრად და დამფუძნებელი კრების თავმჯდომარის უფროს ამხანაგად (მოადგილედ). კარლო ჩხეიძის საქართველოში არყოფნისას თავმჯდომარეობდა კრების სხდომებს. საქართველოს დამფუძნებელმა კრებამ შეიმუშავა და [[1921]] წლის [[21 თებერვალი|21 თებერვალს]] მიიღო ისტორიული მნიშვნელობის დოკუმენტი – საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველი კონსტიტუცია, რაშიც მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვოდა ალექსანდრე ლომთათიძესაც.

[[საბჭოთა რუსეთი|საბჭოთა რუსეთთან]] ომის დროს, 1921 წლის 24-25 თებერვლის ღამეს, როდესაც თბილისის დატოვება გადაწყდა, ალექსანდრე ლომთათიძემ განაცხადა: „მთავრობაც რომ წავიდეს და თქვენც რომ მას თან გაყვეთ, მე აქედან ფეხს არ მოვიცვლი’’. მართლაც, ალექსანდრე ლომთათიძე არ წავიდა ემიგრაციაში, იგი სამშობლოში დარჩა და შეეწირა XX საუკუნის 20-იანი წლების კომუნისტურ რეპრესიებს. დააპატიმრეს 1921 წლის 13 ივლისს, [[ნაძალადევი]]ს კლუბში [[სტალინი]]ს საპასუხო სიტყვის გამო. მოათავსეს [[მეტეხის ციხე]]ში. 1923 წლის 20 მარტს ეტაპით გაგზავნეს [[სუზდალი]]ს პოლიტიზოლატორში, საიდანაც გადაასახლეს მარიის ავტონომიურ ოლქში, სოფელ ლაპაშინოში. შემდეგ გადასახლებული იყო ჩუვაშეთის ავტონომიურ ოლქში, საიდანაც მძიმე ავადმყოფობის გამო მისცეს საშუალება ტაშკენტში გადასულიყო საცხოვრებლად. [[1924]] წელს საქართველოში მომხდარი [[აგვისტოს აჯანყება|აჯანყების]] გამო კვლავ დააპატიმრეს და მოათავსეს ტაშკენტის ციხეში, სადაც გარდაიცვალა 42 წლის ასაკში. დაკრძალეს იქვე, ტაშკენტში, ქრისტიანთა სასაფლაოზე.

“''{{ციტატა|ერთი წლის შემდეგაც არ შემიძლია დავიჯერო, რომ ვერ ვიხილავ მის მაღალ შუბლს, ზედ დაყრილ ხშირ თმას შექუჩებულს, ვერ მოვისმენ მის მკაფიო და ძლიერ ხმას, სავსეს სიმტკიცით და გაბედულებით. და რათ ან ვინ მოუსწრაფა მას სიცოცხლის დღენი? შორს თავისი ქვეყნიდან და თავის ოჯახიდან გამოესალმა, თუ გამოასალმეს წუთისოფელს ეს დიდი ადამიანი, ასეთი გატაცებით მოყვარული თავის ერის. ალექსანდრე ნამდვილი ქართველი იყო: ლხინშიც და ჭირშიაც განუყრელი, განუშორებელი, მთლიანი, უზადო, ბრძოლაში შეუდრეკელი, საზოგადო ასპარეზზე და კერძო ცხოვრებაში ნამდვილი, საამო და სამეგობრო ადამიანი, კარგი მეოჯახე, კარგი მეზობელი, საუკეთესო ამხანაგი, შინ და გარეთ, პატარა და დიდ საქმეში ერთიანი, მთლიანი, ურყევი, ტკბილი და ძლიერი. ამით დაიმსახურა მან საერთო სიყვარული ყველასი, ვინც მას იცნობდა, ვისაც მასთან საქმე ჰქონია.''“}}