ჰიპოკრატე: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა პიროვნება
| სიგანე =
'''ჰიპოკრატე''' ({{lang-grc|Ἱπποκράτης}}; დ. [[ძვ. წ. 460]], კ. [[კოსი]] — გ. [[ძვ. წ. 377]] (სხვა მონაცემებით [[ძვ. წ. 356]]), [[ლარისა]], [[თესალია]]) — [[ძველი საბერძნეთი]]ს [[ექიმი]], ანტიკური [[მედიცინა|მედიცინის]] რეფორმატორი.▼
| სახელი = ჰიპოკრატე
| ფოტო =Hippocrates_pushkin02.jpg
| ფოტოს სიგანე =250პქ
|წარწერა =
| ალტ =
| მშობლსახელი =Hippocrates
| ენის კოდი =
| დაბთარიღი = დაახ. [[ძვ. წ. 460]]<ref>{{Harvnb|Nuland|1988|p=4}}</ref>
| დაბადგილი =[[კოსი]], [[ძველი საბერძნეთი]]
| გარდთარიღი = დაახ. [[ძვ. წ. 370]]
| გარდადგილი = [[ლარისა (ქალაქი)|ლარისა]], [[თესალია]]
| საქმიანობა = [[ექიმი]], [[ფილოსოფოსი]], [[მწერალი]]
| წოდება = „მედიცინის მამა“
| მამა= ჰერაკლიდე
| დედა = ფენარეტე
| სახელი1 =ეპოქა
| მოდული1 = კლასიკური საბერძნეთი
}}
▲'''ჰიპოკრატე''' ({{lang-grc|Ἱπποκράτης}}; დ. დაახლოებით [[ძვ. წ. 460]], კ. [[კოსი]] — გ. დაახლოებით [[ძვ. წ.
ჰიპოკრატეს პირველ მასწავლებლად მიჩნეულია მამამისი - [[ჰერაკლიდე]]; დედა - ფენარეტე, ბებიაქალი იყო. მშობლების გარდაცვალების შემდეგ ჰიპოკრატე საცხოვრებლად [[ათენი|ათენში]] გადავიდა და სწავლა გააგრძელა. სწავლის დასრულების შემდეგ ეწეოდა მოხეტიალე ექიმის - [[პერიოდევტი]]ს საქმიანობას. ბევრი იმოგზაურა [[საბერძნეთი|საბერძნეთში]], [[ეგვიპტე]]ში, [[მცირე აზია]]ში, შავი ზღვის სანაპიროზე, იყო სკვითებთან, კარგად გაეცნო მცირე აზიისა და ეგვიპტის მედიცინას. ავადმყოფის გამოკვლევისას იყენებდა ისეთ მეთოდებს, როგორიცაა დათვალიერება, ხელით გასინჯვა, გულმკერდისა და მუცლის ღრუს მოსმენა და სხვა. ყურადღებას აქცევდა გამონაყოფებს, მათ სუნს, ფერს, შარდის ნალექს; სათავე დაუდო ავადმყოფობის მიმდინარეობის აღწერას (ავადმყოფობის ისტორია); შექმნა მოძღვრება [[პროგნოსტიკა]]ზე, რაც ეყრდნობოდა ავადმყოფის წარსულისა და აწმყო მდგომარეობის დეტალურ შესწავლას; საფუძველი ჩაუყარა [[სამედიცინო გეოგრაფია]]სა და ტოპოგრაფიას; როგორც დასტაქარმა შეიმუშავა ნახვევის დადების , მოტეხილობის, ღრძობის, ფისტულების მკურნალობის მეთოდები და სხვა.▼
▲ჰიპოკრატეს პირველ მასწავლებლად მიჩნეულია მამამისი - [[ჰერაკლიდე]]; დედა - ფენარეტე, ბებიაქალი იყო. მშობლების გარდაცვალების შემდეგ ჰიპოკრატე საცხოვრებლად [[ათენი|ათენში]] გადავიდა და სწავლა გააგრძელა. სწავლის დასრულების შემდეგ ეწეოდა მოხეტიალე ექიმის - [[პერიოდევტი]]ს საქმიანობას. ბევრი იმოგზაურა [[საბერძნეთი|საბერძნეთში]], [[ეგვიპტე]]ში, [[მცირე აზია]]ში, შავი ზღვის სანაპიროზე, იყო სკვითებთან, კარგად გაეცნო მცირე აზიისა და ეგვიპტის მედიცინას. ავადმყოფის გამოკვლევისას იყენებდა ისეთ მეთოდებს, როგორიცაა დათვალიერება, ხელით გასინჯვა, გულმკერდისა და მუცლის ღრუს მოსმენა და სხვა. ყურადღებას აქცევდა გამონაყოფებს, მათ სუნს, ფერს, შარდის ნალექს; სათავე დაუდო ავადმყოფობის მიმდინარეობის აღწერას (ავადმყოფობის ისტორია); შექმნა მოძღვრება [[პროგნოსტიკა]]ზე, რაც ეყრდნობოდა ავადმყოფის წარსულისა და აწმყო მდგომარეობის დეტალურ შესწავლას; საფუძველი ჩაუყარა [[სამედიცინო გეოგრაფია]]სა და ტოპოგრაფიას; როგორც დასტაქარმა შეიმუშავა ნახვევის დადების
ჰიპოკრატეს და მისი მიმდევრების შრომებში (ჰიპოკრატეს კრებული) საოცარი სიზუსტით არის აღწერილი სხვადასხვა დაავადების მიმდინარეობა, მკურნალობის წესები, მსჯელობაა ეპიდემიების, [[ეპილეფსია|ეპილეფსიის]], ცხელების შესახებ და სხვა. ჰიპოკრატე ასწავლიდა, რომ ექიმმა უნდა უმკურნალოს ავადმყოფს და არა ავადმყოფობას, გაითვალისწინოს მისი ინდივიდუალური თავისებურებანი და გარე ფაქტორების გავლენა. შინაგან ფაქტორებად მიიჩნევდა მემკვიდრეობითობას, ადამიანის ფიზიკური (კონსტიტუცია) და სულიერი (ტემპერამენტი) თვისებების ერთობლიობას. გამოყო ადამიანის [[ტემპერამენტის ტიპები|4 ტიპი ტემპერამენტის მიხედვით]]: სანგვინიკური, ქოლერიკული, ფლეგმატიკური და მელანქოლიკური. ჰიპოკრატე მიხვდა, რომ ეს ტიპები გარკვეული დაავადებებისადმი არიან განწყობილი. დაამუშავა [[ეტიოლოგია|ეტიოლოგიის]] საკითხები; მედიცინა გაათავისუფლა ქურუმებისა და მონასტრების გავლენისაგან და განსაზღვრა მისი განვითარების დამოუკიდებელი გზა. ჰიპოკრატემ ჩამოაყალიბა მკურნალობის ძირითადი პრინციპები (არ დააზიანო, სიფრთხილე გამოიჩინე წამლის გამოცვლისას და სხვ.). დღემდეა შემორჩენილი
▲ჰიპოკრატეს და მისი მიმდევრების შრომებში (ჰიპოკრატეს კრებული) საოცარი სიზუსტით არის აღწერილი სხვადასხვა დაავადების მიმდინარეობა, მკურნალობის წესები, მსჯელობაა ეპიდემიების, [[ეპილეფსია|ეპილეფსიის]], ცხელების შესახებ და სხვა. ჰიპოკრატე ასწავლიდა, რომ ექიმმა უნდა უმკურნალოს ავადმყოფს და არა ავადმყოფობას, გაითვალისწინოს მისი ინდივიდუალური თავისებურებანი და გარე ფაქტორების გავლენა. შინაგან ფაქტორებად მიიჩნევდა მემკვიდრეობითობას, ადამიანის ფიზიკური (კონსტიტუცია) და სულიერი (ტემპერამენტი) თვისებების ერთობლიობას. გამოყო ადამიანის [[ტემპერამენტის ტიპები|4 ტიპი ტემპერამენტის მიხედვით]]: სანგვინიკური, ქოლერიკული, ფლეგმატიკური და მელანქოლიკური. ჰიპოკრატე მიხვდა, რომ ეს ტიპები გარკვეული დაავადებებისადმი არიან განწყობილი. დაამუშავა [[ეტიოლოგია|ეტიოლოგიის]] საკითხები; მედიცინა გაათავისუფლა ქურუმებისა და მონასტრების გავლენისაგან და განსაზღვრა მისი განვითარების დამოუკიდებელი გზა. ჰიპოკრატემ ჩამოაყალიბა მკურნალობის ძირითადი პრინციპები (არ დააზიანო, სიფრთხილე გამოიჩინე წამლის გამოცვლისას და სხვ.). დღემდეა შემორჩენილი "ჰიპოკრატეს ფიცი", როგორც საექიმო პროფესიის მორალური კოდექსი. ჰიპოკრატეს "მედიცინის მამას" უწოდებენ.
== ლიტერატურა ==
* {{ქსე|11|669|აბაშიძე ვ.}}
* Nuland, Sherwin B. (1988), Doctors, Knopf, ISBN 0-9539240-3-3.
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
==რესურსები ინტერნეტში==
{{commonscat-inline|Hippocrates}}
* {{librivox author|Hippocrates}}
* {{worldcat id|lccn-n79-5643}}
[[კატეგორია:ძველი ბერძენი ექიმები]]
| |||