|
[[ფაილი:Intl womens day warsaw march.jpg|მინი|250პქ|[[ვარშავა]], [[პოლონეთი]], 2010]]
[[ფაილი:Drummers protest intl womens day brazil.jpg|მინი|250პქ|[[ბრაზილია]], 2013]]
'''ქალთა საერთაშორისო დღე''' — აღინიშნება ყოველი წლის [[8 მარტი|8 მარტს]];.<ref name = "UN">{{cite web|url=http://www.un.org/womenwatch/feature/iwd/history.html | title=UN WomenWatch: International Women's Day – History | publisher=UN.org | accessdate=2013-02-21}}</ref> ქალთა ეკონომიკური, პოლიტიკური და სოციალური მიღწევების აღნიშვნის გლობალური დღესასწაული;. პირველად ეს დღე [[1909]] წლის [[28 თებერვალი|28 თებერვალს]] აშშ-ში, ამერიკის სოციალისტური პარტიის დეკლარაციისსოციალისტურმა შემდეგპარტიამ აღინიშნააღნიშნა.
ამ დღეს მომხდარ ისტორიულ მოვლენათა შორის ერთ-ერთი უმთავრესი, რომელმაც მოძრაობა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით გახადა ცნობილი, იყოუმთავრესია „ტრაიენგლ შირტუეისტ“ (Triangle Shirtwaist) საფეიქრო ფაბრიკაში მომხდარი ხანძარი ([[ნიუ-იორკი]], [[1911]]), რომელმაც 140-ზე მეტი ქალი იმსხვერპლა. ამ ტრაგედიის შემდეგ მოძრაობა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით გახადა ცნობილი.
1975 წელს გაერომაც აღიარა 8 მარტი ქალთა საერთაშორისო დღედ.
== წარმოშობის ისტორია ==
ქალთა სოლიდარობის საერთაშორისო დღის აღნიშვნის იდეა თავდაპირველად მე-20XX საუკუნის დასაწყისში დაიბადა,. სწრაფი მსოფლიო ინდუსტრიალიზაციისა და ეკონომიკური ექსპანსიის ეპოქაში, რომელმაცხშირი იყო მასობრივი პროტესტები გამოიწვია მუშათა აუტანელი სამუშაო პირობების გამო. ერთ-ერთი პირველი ასეთ პროტესტთაგანი იყო ნიუ-იორკის სამკერვალო ფაბრიკების მუშა-ქალთა გაფიცვა [[1857]] წლის 8 მარტს. მათი პროტესტისპროტესტი მიზეზიგამოიწვია ძალზე მწირიდაბალმა ხელფასიხელფასმა და გაუსაძლისიგაუსაძლისმა სამუშაო პირობები იყოპირობებმა. ქუჩაში გამოსული, გაფიცული ქალები პოლიციამ დაარბია. ორი1859 წლის შემდეგ,მარტში იმავე თვეს, სწორედ ამ ქალებმა დააარსეს პირველი [[პროფკავშირი]].
მომდევნო წლებში, 8 მარტს უფრო მეტი და ფართომასშტაბიანი პროტესტი მოჰყვაახლდა. [[1908]] წელს, ნიუ-იორკის ქუჩებში 15 000ათასი ქალბატონიქალი გამოვიდა მოკლე სამუშაო დღის, უკეთესი ანაზღაურებისა და არჩევნებში ხმის მიცემის უფლების მოთხოვნით. [[1910]] წელს, სოციალისტ-ინტერნაციონალმა [[კოპენჰაგენი|კოპენჰაგენში]] პირველი ქალთა საერთაშორისო კონფერენცია ჩაატარა. ამ ყრილობაზე, გავლენიანი გერმანელი სოციალისტისოციალისტის, [[ცეტკინი, კლარა|კლარა ცეტკინის]] ინიციატივით დაფუძნდა ''ქალთა საერთაშორისო დღე''. შემდეგიქალთა წლისსოლიდარობის ამსახელით, დღესმომდევნო ქალთაწლის სოლიდარობის8 მიზნითმარტს მილიონზე მეტი ადამიანი გამოვიდა [[ავსტრია|ავსტრიაში]], [[დანია|დანიაში]], [[გერმანია|გერმანიასა]] და [[შვეიცარია|შვეიცარიაში]]. [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დაწყებისასდაწყების ქალებიწინ ქალებმა მთელი ევროპის მასშტაბით სამშვიდობომოაწყვეს მსვლელობასსამშვიდობო აწყობენმსვლელობა [[1913]] წლის 8 მარტს.
1917 წლის რუსეთის რევოლუციის გამომწვევი პირველი ნაპერწკალი გახდა ქალთა საერთაშორისო დღისადმი სოლიდარობის მიზნით გამოსულიორგანიზებული დემონსტრაციები გახდადემონსტრაცია. ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ, ბოლშევიკი ფემინისტიბოლშევიკმა ალექსანდრა კოლონტაიკოლონტაიმ იყოლიებსდაითანხმა ლენინსლენინი, რათარომ ეს დღე ოფიციალური დღესასწაული გახდესგამხდარიყო, თუმცა 1965 წლამდე ის მაინც სამუშაო დღედ ითვლებოდა. 1965 წლის 8 მაისს სსრკ-ის უზანაესიუზენაესი საბჭოს პრეზიდიუმიპრეზიდიუმის ბრძანებულებით, ქალთა საერთაშორისო დღე უქმე დღედუქმედ გამოცხადდა „საბჭოთა ქალთა უდიდესი დამსახურების გამო კომუნისტურ აღმშენებლობაში, დიდ სამამულო ომში საბშობლოსსამშობლოს დაცვის,დაცვისას ფრონტისაფრონტსა და უკანა ხაზებზე ჰეროიზმისზურგში, ხალხთა შორის მეგობრობის განმტკიცებისა და მშვიდობისთვის ბრძოლაში უდიდესი დამსახურებისთვის“ბრძოლაში“.
== 8 მარტი დღეს ==
8 მარტი ოფიციალურ დღესასწაულად და უქმე დღედ დღემდე რჩება ყოფილი საბჭოთა კავშირის ქვეყნებში, მათ შორის, საქართველოშიც.
დასავლეთში ქალთა საერთაშორისო დღე 1920-იანი წლების ბოლომდე მასშტაბურად აღნიშნებოდა,აღინიშნებოდა. თუმცა შემდეგ, კომუნისტებთან ასოციაციის გამო, მისმა პოპულარობამ იკლო. 1960-იან წლებში, [[ფემინიზმი|ფემინიზმის]] აღმავლობის ჟამს, ეს დღეთარიღი ისევ იძენსგახდა პოპულარობასპოპულარული. 1975 წელს, რომელიც ქალთა საერთაშორისო წლად გამოცხადდაგამოცხადებულ 1975 წელს, [[გაერო|გაერომ]] ოფიციალური სანქცია გასცა ქალთა საერთაშორისო დღის სპონსორობისთვის.
2005 წელს [[დიდი ბრიტანეთი|ბრიტანეთის]] პროფკავშირების გაერთიანების კონგრესზე ერთხმად დაუჭირეს მხარი რეზოლუციას ბრიტანეთში ქალთა საერთაშორის დღის სახალხო დღესასწაულად გამოცხადების შესახებ.
ამჟამად, მსოფლიოში არსებული ქალთა უფლებების დაცვის მოძრაობები მსოფლიოს გარშემო, ყოველი წლის 8 მარტს მრავალ ღონისძიებას ატარებენატარებს. ქალთა გლობალური ასოციაცია „ავრორას“ საიტზე შესაძლებელია ადგილობრივ ღონისძიებათა დარეგისტრირება, რაც ქალთა უფლებების დაცვის სფეროში ლოკალური მოვლენების გლობალურად გაშუქებას უწყობს ხელს. მსოფლიოს მრავალი ქვეყნის მთავრობა და ორგანიზაცია მხარს უჭერს ქალთა საერთაშორისო დღეს.
== იხილეთ აგრეთვე ==
| 