მაიკლ ფარადეი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მეცნიერი
| სახელი = მაიკლ ფარადეი<br/>Michael Faraday
'''მაიკლ ფარადეი''' (Michael Faraday, FRS) (დ. [[22 სექტემბერი]], [[1791]] – გ.[[25 აგვისტო]], [[1867]]) — ინგლისელი ქიმიკოსი და ფიზიკოსი (ან [[ნატურფილოსოფია|ნატურფილოსოფოსი]], იმდროინდელი ტერმინოლოგიით), ▼
| მშობლიური სახელი =
| ფოტო =Faraday-Millikan-Gale-1913.jpg
| სურათის ზომა = 250პქ
| სურათის წარწერა =
| დაბადების თარიღი = {{Birth date|df=yes|1791|9|22}}<ref>[https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&cqlMode=true&query=idn%3D118531921 Ergebnis der Suche nach: idn=118531921]</ref><ref>[http://data.bnf.fr/12349936/michael_faraday/ Michael Faraday]</ref>
| დაბადების ადგილი = ნიუინგტონ-ბატსი, [[ინგლისი]]
| გარდაცვალების თარიღი = {{Death date and age|df=yes|1867|8|25|1791|9|22}}
| გარდაცვალების ადგილი = მიდლსექსი, ინგლისი
| მოქალაქეობა = [[ბრიტანეთი]]
| სამეცნიერო სფერო = [[ფიზიკა]]<br/>[[ქიმია]]
| მუშაობის ადგილი =
| ალმა-მატერი =
| სამეცნიერო ხელმძღვანელი =
| გავლენა იქონიეს =
| გავლენა იქონია =
| განთქმული მოსწავლეები =
| ცნობილია როგორც = [[ფარადეის ინდუქციის კანონი]]
| სამეცნიერო ხარისხი =
| სამეცნიერო წოდება =
| ჯილდოები და პრემიები =
| ხელმოწერა = Michael_Faraday_signature.svg
| საიტი =
}}
▲'''მაიკლ ფარადეი''' (Michael Faraday, FRS
== ბიოგრაფია ==
Line 8 ⟶ 34:
[[1812]] წელს ფარადეიმ მოისმინა ცნობილი ინგლისელი ფიზიკოსისა და ქიმიკოსის [[ჰემფრი დევი]]ს ლექციების კურსი. დეივისა და ფარადეის ურთიერთობების შედეგად, რაც ერთი წელი გაგრძელდა, დევიმ ფარადეი ლაბორანტად აიყვანა და ორწლიან მოგზაურობაში თან წაიყვანა. მოგზაურობის დროს მან გაიცნო გამოჩენილი ფიზიკოსები და ქიმიკოსები – [[ამპერი]], გეი–ლუსაკი და სხვები.
პარველ ხანებში ფარადეი ქიმიაში მუშაობდა და მან [[1824]] წელს ქლორი გაათხევადა. ეს იყო პირველი თხევადი [[გაზი]] მსოფლიოში. ერთი წლის შემდეგ ფარადეიმ [[ბენზოლი]] მიიღო.
<br />[[1821]] წელს ერსტედის აღმოჩენის გავლენით ფარადეიმ თავის დღიურში ჩაწერა ,,გადავაქციოთ მაგნეტიზმი ელექტრობად". ეს ფრაზა გახდა მისი კვლევის მეცნიერული პროგრამა ათი წლის განმავლობაში და [[1831]] წელს აღმოაჩინა [[ელექტრომაგნიტური ინდუქცია|ელექტრომაგნიტური ინდუქციის]] მოვლენა.<br />[[1833]] წელი ფარადეის მეცნიერულ შემოქმედებაში აღსანიშნავია იმით, რომ მან დაიწყო შესანიშნავი ნაშრომი ,,ექსპერიმენტული გამოკვლევები ელექტრობაში", რომელიც ოცდამეათეჯერ [[1855]] წელს გამოიცა.▼
<br />მაიკლ ფარადეი გარდაიცვალა [[1867]] წლის [[25 აგვისტო]]ს. მაიკლ ფარადეის პატივსაცემად, [[ელექტროტევადობა|ელექტროტევადობის]] ერთეულს [[ფარადა]] უწოდეს.▼
▲
[[1833]] წელი ფარადეის მეცნიერულ შემოქმედებაში აღსანიშნავია იმით, რომ მან დაიწყო შესანიშნავი ნაშრომი ,,ექსპერიმენტული გამოკვლევები ელექტრობაში", რომელიც ოცდამეათეჯერ [[1855]] წელს გამოიცა.
▲
== მაიკლის წვლილი ==
ფარადეის მნიშვნელოვანი წვლილი მიუძღვის [[ელექტრომაგნეტიზმი]]სა და [[ელექტროქიმია|ელექტროქიმიის]] დარგების განვითარებაში. მან აღმოაჩინა [[ელექტრომაგნიტური ინდუქცია]], [[დიამაგნეტიზმი]] და [[ელექტროლიზი]]. მანვე დაადგინა რომ მაგნეტიზმს შეეძლო სინათლის სხივებზე ზემოქმედება და რომ ამ ორ ფენომენს შორის ურთიერთქმედება არსებობდა. როგორც ქიმიკოსმა ფარადეიმ აღმოაჩინა [[ბენზინი]], პოპულარიზაცია გაუწია ისეთ ტერმინებს როგორიცაა [[ანოდი]], [[კათოდი]], [[ელექტროდი]] და [[იონი]].
==ლიტერატურა==
* {{Cite book|ref=Cantor| author=Cantor, Geoffrey | title = Michael Faraday, Sandemanian and Scientist | year = 1991 | publisher=Macmillan | isbn = 0-333-58802-9}}
*{{Cite book|ref=Hamilton| author=Hamilton, James | title = A Life of Discovery: Michael Faraday, Giant of the Scientific Revolution | year = 2004 | location = New York | isbn = 1-4000-6016-8 | publisher=Random House}}
*{{cite book|ref=Thomas|author=Thomas, J.M.|title=Michael Faraday and The Royal Institution: The Genius of Man and Place (PBK)|url=https://books.google.com/books?id=GN70U1tTe_EC&pg=PA17|year= 1991|publisher=CRC Press|isbn=978-0-7503-0145-9}}
* {{Cite book|ref=Thompson| author=Thompson, Silvanus | title = Michael Faraday, His Life and Work | year = 1901 | publisher=Cassell and Company | place = London | isbn = 1-4179-7036-7 | url = https://books.google.com/?id=HKf5g3qYYz8C&printsec=frontcover}}
==რესურსები ინტერნეტში==
{{Commons|Michael Faraday}}
* [http://www.rigb.org/rimain/heritage/faradaypage.jsp Biography at The Royal Institution of Great Britain]
* [http://www.gutenberg.org/etext/1225 Faraday as a Discoverer by John Tyndall, Project Gutenberg]
* [http://www.asa3.org/ASA/PSCF/1991/PSCF6-91Eichman.html The Christian Character of Michael Faraday]
* [http://www-personal.umich.edu/~jbourj/money1.htm Michael Faraday on the British twenty-pound banknote]
* [https://archive.org/details/lifediscoverieso00crowrich The Life and Discoveries of Michael Faraday]
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
{{ესკიზი-ბიოგრაფია}}
Line 24 ⟶ 72:
[[კატეგორია:დაბადებული 1791]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1867]]
[[კატეგორია:ინგლისელი გამომგონებლები]]
[[კატეგორია:საფრანგეთის მეცნიერებათა აკადემიის წევრები]]
| |||