ანგლო-ნორმანული ინგლისი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Normannen.png|250px|მინიატიურა|ნორმანების დაპყრობები XII საუკუნეში]]
{{ვიკი}}{{წყარო}}ანგლო-ნორმანული ინგლისი- ეს პერიოდი მოიცავს 1066-1154 წლების პერიოდს. ნორმანთა მიერ ინგლისის დაპყრობიდან პლანტაგენეტთა(ანჟუელთა) გაბატონებამდე. ამ პერიოდის უმნიშვნელოვანესი მოვლენა იყო ის რომ ნორმანი და ანგლო-საქსი ხალხი ერთხელ და სამუდამოდ შეერწყნენ ერთმანეთს. 1066 წლის 14 ოქტომბერს ნორმანდიის ჰერცოგმა ვილჰელმ-II-მ(1035-1087) გაიმარჯვა ანგლო-საქსებზე ჰასტინგზის ბრძოლაში და შემდგომ ექვს წელიწადში დაიპყრო მთელი ინგლისი. ნორმანთა მიერ ინგლისის დაპყრობის უარყოფითი მხარე იყო ის რომ ქვეყანაში გაბატონდნენ ფრანგ-ნომანთა ბარონები. თავისუფალი გლეხები ტანები კი იქცნენ ყმა გლეხებად. 1086 წლის მოსახლეობის აღწერის დროს შეიქმნა, საშინელი სჯულის წიგნი. დადებითი იყო ის რომ ინგლისი იქცა დიცენტრალიზირებულ სახელმწიფოდ, აშენდა მრავალი ციხესიმაგრე, მიწები დაურიგდათ ჰერცოგის ერთგულ დიდებულებს. უილიამი სიცოცხლის ბოლომდე ჰერცოგისა და მეფის წოდებასაც ატარებბდა. მისი გარდაცვალების შემდეგ მისი მიწები ორმა უფროსმა ვაჟმა გაიყვეს. უილიამს ერგო ინგლისი, ხოლო რობერტს ნორმანდია. უილიამ-II-ის(1087-1100) უმცროსმა ძმამ ჰენრი-I-მა(1100-1135), 1106 წელს დაამარცხა რობერტ-II(1087-1106) და ნორმანდია შემოიერთა. 1135-1153 წლებში ინგლისში შინაფეოდალური არეულობა მიმდინარეობდა. ჰენრი-I-ის შემდეგ გამეფდა მისი დის შვილი სტეფანი(1135-1154). რაზეც უკმაყოფილება გამოთქვა ანჟუს გრაფმა ჯოფრუა პლანტაგენეტმა(ნორმანდიის ჰერცოგი 1144-1151), ჰენრის ძმამ. მისი მეუღლე მატილდა 1139 წელს ინგლისში შეიჭრა და სტივენს შეებრძოლა. მდინარე ტემზას სამხრეთი მიწები მთლიანად აოხრდა. რამდენიმე სასტიკი ბრძოლის შემდეგ 1141 წელს მატილდამ იმარჯვა სტეფანზე და დაიკავა ლონდონი. თუმცა მეორე წელსვე იძულებული გახდა დაეტოვებინა ქვეყანა. 1144 წელს ანჟუს გრაფის არმიებმა ნორმანდია დაიპყრეს. 1154 წელს სტივენის სიკვდილის შემდეგ ანჟუს გრაფის ძემ ჰენრი-II პლანტაგენეტმა(1133-1189) ინგლისის ტახტი დაიკავა და სათავე დაედო პლანტაგენეტების დინასტიას.
'''ანგლო-ნორმანული ინგლისი''' — ინგლისის ისტორიის პერიოდი მოიცავს [[1066]]-[[1154]] წლების პერიოდს. [[ნორმანები|ნორმანთა]] მიერ ინგლისის დაპყრობიდან [[პლანტაგენეტები|პლანტაგენეტთა]] (ანჟუელთა) გაბატონებამდე.
 
{{ვიკი}}{{წყარო}}ანგლო-ნორმანული ინგლისი- ეს პერიოდი მოიცავს 1066-1154 წლების პერიოდს. ნორმანთა მიერ ინგლისის დაპყრობიდან პლანტაგენეტთა(ანჟუელთა) გაბატონებამდე. ამ პერიოდის უმნიშვნელოვანესი მოვლენა იყო ის რომ ნორმანი და ანგლო-საქსი ხალხი ერთხელ და სამუდამოდ შეერწყნენ ერთმანეთს. [[1066]] წლის 14 ოქტომბერს ნორმანდიის ჰერცოგმა ვილჰელმ- II-მ ([[1035]]-[[1087]] წწ.) გაიმარჯვა ანგლო-საქსებზე [[ჰასტინგზის ბრძოლაშიბრძოლა]]ში და შემდგომშემდეგ ექვს წელიწადში დაიპყრო მთელი ინგლისი. ნორმანთა მიერ ინგლისის დაპყრობის უარყოფითი მხარე იყო ის, რომ ქვეყანაში გაბატონდნენ ფრანგ-ნომანთა ბარონები. თავისუფალი გლეხები, ტანები კი იქცნენ ყმა გლეხებად. [[1086]] წლის მოსახლეობის აღწერის დროს შეიქმნა, [[საშინელი სჯულისსამსჯავროს წიგნი]]. დადებითი იყო ის, რომ ინგლისი იქცა დიცენტრალიზირებულდეცენტრალიზირებულ სახელმწიფოდ, აშენდა მრავალი ციხესიმაგრე, მიწები დაურიგდათ ჰერცოგის ერთგულ დიდებულებს. უილიამი სიცოცხლის ბოლომდე ჰერცოგისა და მეფის წოდებასაც ატარებბდაატარებდა. მისი გარდაცვალების შემდეგ მისი მიწები ორმა უფროსმა ვაჟმა გაიყვესგაიყო. უილიამს ერგო ინგლისი, ხოლო რობერტს ნორმანდია. [[უილიამ- II (ინგლისი)|უილიამ II-ის]] ([[1087]]-[[1100]] წწ.) უმცროსმა ძმამ [[ჰენრი- I|ჰენრი I-მა]] ([[1100]]-[[1135]] წწ.), [[1106]] წელს დაამარცხა რობერტ- II ([[1087]]-[[1106]] წწ.) და ნორმანდია შემოიერთა. [[1135]]-[[1153]] წლებში ინგლისში შინაფეოდალური არეულობა მიმდინარეობდა. [[ჰენრი- I]]-ის შემდეგ გამეფდა მისი დის შვილი [[სტეფან ბლუელი|სტეფანი]] (1135-1154) წწ.), რაზეც უკმაყოფილება გამოთქვა ანჟუს გრაფმა ჯოფრუა პლანტაგენეტმა (ნორმანდიის ჰერცოგი [[1144]]-[[1151]] წწ.), ჰენრის ძმამ. მისი მეუღლე [[მატილდა (ინგლისი)|მატილდა]] [[1139]] წელს ინგლისში შეიჭრა და სტივენს შეებრძოლა. [[მდინარე]] ტემზას[[ტემზა|ტემზის]] სამხრეთი მიწები მთლიანად აოხრდა. რამდენიმე სასტიკი ბრძოლის შემდეგ [[1141]] წელს მატილდამ იმარჯვა სტეფანზე და დაიკავა [[ლონდონი]]. თუმცა მეორე წელსვე იძულებული გახდა დაეტოვებინა ქვეყანა. [[1144]] წელს ანჟუს გრაფის არმიებმა [[ნორმანდია]] დაიპყრეს. [[1154]] წელს სტივენის სიკვდილის შემდეგ ანჟუს გრაფის ძემ [[ჰენრი- II|ჰენრი II პლანტაგენეტმა]] ([[1133]]-[[1189]] წწ.) ინგლისის ტახტი დაიკავა და სათავე დაედო [[პლანტაგენეტები|პლანტაგენეტების დინასტიასდინასტია]]ს.
 
==რესურსები ინტერნეტში==
*[http://books.google.com/books?id=2J5rkqos7wAC&pg=PA139&lpg=PA139&dq=%22index+of+tenants-in-chief+and+the+families%22+origins+of+some+anglo-norman&source=web&ots=dBBVpg3mEb&sig=4UGn58qMW4KVF9DRct7v202vh2A&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=1&ct=result Index of Tenants-in-Chief and the Families Holding of Them in England, The Origins of Some Anglo-Norman Families, Lewis Christopher Loyd, Charles Travis Clay, David Charles Douglas, The Harleian Society, Leeds, 1951]