სიმონ ამირეჯიბი

სიმონ სარდიონის ძე ამირეჯიბი (დ. 19 აგვისტო [ ძვ. სტ. 6 აგვისტო], 1877, სოფ. საღოლაშენი, ახლანდელი ქარელის რაიონი — გ. 24 ოქტომბერი, 1936, თბილისი) — ქართველი მეცნიერი, ბაქტერიოლოგიისა და ჰიგიენის ფუძემდებელი საქართველოში, პროფესორი (1919).

ბიოგრაფია

დაიბადა შტაბს-კაპიტან სარდიონ ამირეჯიბისა და ელისაბედ (მაკრინე) ავალიშვილის ოჯახში. მის და-ძმებს შორის იყო მომავალი გენერალი გიორგი ამირეჯიბი. 1903 წელს დაამთავრა ხარკოვის უნივერსიტეტის სამკურნალო ფაკულტეტი. ჯერ კიდევ II კურსის სტუდენტმა ხორცის ექსტრაქტში აღმოაჩინა ახალი ნივთიერება კარნიზონი. 1907-1919 წლებში იყო ხარკოვის სამედიცინო საზოგადოების შრატებისა და ვაქცინების განყოფილების, ხოლო 1915-1919 ბაქტერიოლოგიური განყოფილების გამგე. 1919 წელს საქართველოში დაბრუნდა. ამირეჯიბი იყო თსუ-ის სამკურნალო ფაკულტეტის ერთ-ერთი ორგანიზატორი (1919), დააარსა ბაქტერიოლოგიის (1919) და ზოგადი ჰიგიენის (1920) კათედრები ამ ფაკულტეტზე, მიკრობიოლოგიის კათედრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აგრონომიის ფაკულტეტზე (1919). ამირეჯიბი თბილისის სანიტარული ჰიგიენის ინსტიტუტის ერთ-ერთი დამაარსებელი და მისი დირექტორი იყო (1926-1933). მისივე თაოსნობით დაიწყო (1919) საქართველოში ვაქცინებისა და შრატების წარმოება. მან შეისწავლა თბილისის და საქართველოს სხვა ქალაქების წყალსადენების სანიტარიის, მტკვრის გაბინძურების და თვითგაწმენდის საკითხები, მუშაობის სანჰიგიენური პირობები ჭიათურის მაღაროებში, აგრეთვე შავი ზღვის მიკროპლანქტონი და სხვა. შეადგინა სამედიცინო მიკრობიოლოგიის პირველი ქართული სახელმძღვანელო.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, თბ..
• ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 134-135.