რკინის ნაკადი
რკინის ნაკადი (რუს. Железный поток) — ალექსანდრე სერაფიმოვიჩის მოთხრობა, რომელიც 1924 წელს დაიწერა. მოთხრობაში ნაჩვენებია სამოქალაქო ომის რეალური მოვლენები — 1918 წლის ზაფხულში ეპიფან კოვტიუხის (რომანში კოჟუხა) მეთაურობით ტამანის არმიის ლაშქრობა.
| რკინის ნაკადი | |
|---|---|
| ჟანრი | მოთხრობა |
| ავტორი | ალექსანდრე სერაფიმოვიჩი |
| მშობლიური ენა | რუსული |
| დაწერილია | 1924 |
ისტორია
რედაქტირებაალექსანდრე სერაფიმოვიჩი მოთხრობა „რკინის ნაკადზე“ 1921 წლიდან მუშაობდა, ორ წელიწად ნახევრის განმავლობაში. თემის შესწავლა მან სამოქალაქო ომის პერიოდში გაზეთ „პრავდას“ კორესპონდენტად მუშაობის დროს შეძლო, სადაც განათლების სახალხო კომისარიატის ლიტერატურულ გაყოფილებას ხელმძღვანელობდა, ბევრს მოგზაურობდა ფრონტზე, ხვდებოდა წითელი არმიის მებრძოლებს, სწავლობდა ბრძოლების დეტალებს. იმოგზაურა კავკასიის სანაპირო ზოლსა და ნოვოროსიისკში.
თხზულებაში აღწერილია სამოქალაქო ომის რეალური მოვლენები. 1918 წლის ზაფხულის ბოლოს-შემოდგომის დასაწყისში ტამანის არმიამ რუსეთის სამხრეთში ლაშქრობა-გარღვევა განახორციელა. აგვისტოში, ყუბანში აჯანყება დაიწყო, თეთრმა დანაყოფებმა ეკატერინოდარი დაიკავეს, რის გამოც ტამანელები ჩრდილოეთი კავკასიაში წითლების დანაყოფისგან მოწყვეტილნი აღმოჩნდნენ. ჯარების ალყიდან გამოყვანა გადაწყდა. მებრძოლები ალყიდან ოჯახებთან ერთად გამოდიოდნენ. თეთრკაზაკების დანაყოფებთან ბრძოლაში მათ დაახლოებით ხუთასი ვერსი დაძლიეს. საბოლოო ჯამში ტამანელებმა გარღვევა მოახერხეს და სამხრეთის ფრონტზე შესატევად თავიანთ ჯარებს შეუერთდნენ.
სერაფიმოვიჩისთვის ცნობილი იყო ტამანის არმიის ისტორია. 1921 წელს ტამანელების მეთაურის ეპიფან კოვტიუხის გაცნობის შემდეგ მას ლაშქრობისადმი ინტერესი გაუმძაფრდა. მწერლის ჩანაფიქრით, მოთხრობა „რკინის ნაკადი“ ეპოპეა „ბრძოლის“ ერთ-ერთი ნაწილი უნდა გამხდარიყო, თუმცა როგორც თავად სერაფიმოვიჩი აცხადებდა, ის „ძალადობის ტირაჟირებას“ მოერიდა. მოთხრობა „რკინის ნაკადი“ პირველად 1924 წელს გამოქვეყნდა.
პერსონაჟები
რედაქტირებამოთხრობის სიუჟეტში ჩადებულია მასების ბედი და არა კონკრეტულად რომელიმე გმირის. ადამიანური „ნაკადიდან“ კი სერაფიმოვიჩმა ისეთი სახეები გამოყო, როგორიცაა დედაკაცი გორპინა და მისი ქმარი. გორპინაში თანდათანობით იღვიძებს კლასობრივი თვითშეგნება და კოლექტივიზმის გრძნობა.
„რკინის ნაკადის“ მეთაური კოჟუხი, ავტორის მიერ პორტრეტული დეტალებით, ბიოგრაფიითა და მისი საუბრის მანერით განზოგადებულად არის დახასიათებული.
„რკინის ნაკადის“ გამოხმაურება
რედაქტირება- Вешнев В. „Правда“, 1924, № 57, 9 марта
- Фурманов Д. „Октябрь“, 1924, II. О „Железном потоке“ А. Серафимовича.
- Переверзев В. „Печать и революция“, 1924, V
- Саввин Н. „Родной язык в школе“, 1927, II (опыт проработки для учащихся)
- Полянский В. „Красная новь“, 1925, III
- Ковтюх Е. „Октябрь“, 1633, IV
- Кубиков И. Комментарии к повести А. Серафимовича „Железный поток“. изд. „Мир“, М., 1933
- Линин А. М. Серафимович — детский писатель // Линин А. М. „Литературные очерки“. Ростов н/Д., 1935
- Писатели современной эпохи, т. I, ред. Б. П. Козьмина. М., 1928
- Владиславлев И. В. Литература великого десятилетия (1917—1927), т. I. М. — Л., 1928.
ლიტერატურა
რედაქტირება- А. С. Серафивович. Полное собрание сочинений в 11 тт., ред., предисл. и комментарии Г. Нерадова. изд. „Федерация“ — «Советская литература», М., 1931—1933.
- Фатов Н. Н. А. С. Серафимович. Очерк жизни и творчества. Гиз, М. — Л., 1927.
- Нерадов Г. Художественное мастерства Серафимовича. „Изв. ЦИК СССР и ВЦИК“, 1933, 20 января.
- Серафимович А. Как я писал „Железный поток“. „На литературном посту“, 1928, IV.
- Серафимович А. Как я работал над „Железным потоком“. Профиздат, М., 1934.
ინტერნეტ-რესურსები
რედაქტირება- Поток, ставший легендой. დაარქივებული 2017-05-13 საიტზე Wayback Machine.
- Ершов Г. Железный поток. Город в степи. Пески (Серафимович) დაარქივებული 2017-06-26 საიტზე Wayback Machine.