რიჩმალ კრომპტონი
რიჩმალ კრომპტონ ლამბურნი (დ. 15 ნოემბერი, 1890 - გ. 11 იანვარი, 1969) —- პოპულარული ინგლისელი მწერალი, რომელიც ყველაზე ცნობილია Just William- ის წიგნების სერიით, იუმორისტული მოთხრობებითა და მხატვრული წიგნებით ზრდასრულთათვის .
| რიჩმალ კრომპტონი | |
|---|---|
| დაბადების თარიღი | 15 ნოემბერი, 1890[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] |
| დაბადების ადგილი | Bury[9] |
| გარდაცვალების თარიღი | 11 იანვარი, 1969[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] (78 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | Farnborough |
| ფსევდონიმი | Richmal Crompton[9] |
| საქმიანობა | მწერალი[7] , რომანისტი[9] , საბავშვო მწერალი, იუმორისტი და ნოველისტი |
| ენა | ინგლისური ენა |
| მოქალაქეობა |
.svg){kind=small} გაერთიანებული სამეფო[10] დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო |
| ალმა-მატერი | ჰოლოუეის სამეფო კოლეჯი[9] და St Elphin's School |
| Magnum opus | Just William |
ბიოგრაფია რედაქტირება
რიჩმალ კრომპტონ ლამბურნი დაიბადა ბერიში, ლანკაშირი, ბერის გრამატიკის სკოლის კლასიკოსის - ედუარდ ჯონ სიუელ ლამბურნის და მისი მეუღლის, კლარას , მეორე შვილი [11] . რიჩმალის ძმა, ჯონ ბეტერსბი კრომპტონ ლამბურნი, ასევე გახდა მწერალი.
რიჩმალ კრომპტონი სწავლობდა წმინდა ელფინის პანსიონში ( სასულიერო პირთა ქალიშვილებისთვის განკუთვნილი), თავდაპირველად დაფუძნებული უორინგტონში, ლანკაშირი . მოგვიანებით იგი საცხოვრებლად გადავიდა სხვა ადგილას დარლი დეილში, მეთლოკის მახლობლად, დერბიშირი, 1904 წელს. კარიერად აირჩია სკოლის მასწავლებლობა და ამ ჩანაფიქრის განსახორციელებლად მან მოიპოვა სტიპენდია სამეფო ჰოლოვეის კოლეჯში, ლონდონის უნივერსიტეტის ნაწილი ენგლფილდ გრინში, სარის საგრაფო . კრომპტონმა 1914 წელს მიიღო კლასიკის ბაკალავრის ხარისხი (II კლასი). ის ჩართული იყო ქალთა საარჩევნო უფლებების მოძრაობაში. [12]
1914 წელს იგი დაბრუნდა სანტ-ელფინში და მოგვიანებით, 27 წლის ასაკში, გადავიდა ბრომლის საშუალო სკოლაში სამხრეთ-აღმოსავლეთ ლონდონში, სადაც სერიოზულად დაიწყო წერა. კადოგანი გვიჩვენებს, რომ ის იყო შესანიშნავი და ერთგული მასწავლებელი ორივე სკოლაში. 1923 წელს დაავადდა პოლიომიელიტით, რის შემდეგაც მარჯვენა ფეხს ვეღარ უყენებდა. მან მიატოვა პედაგოგიური კარიერა და დაიწყო სრულ განაკვეთზე წერა. [13] არასოდეს დაქორწინებულა და შვილი არ ჰყოლია; ის იყო დეიდა და დიდი დეიდა. უილიამის მოთხრობები და მისი სხვა ლიტერატურა ძალზე წარმატებული იყო და მასწავლებლობის დატოვებიდან სამი წლის შემდეგ კრომპტონს შეეძლო, სახლი აეშენებინა Bromley Common- ში მისთვის და მისი დედისთვის, კლარასთვის. [14]
კრომპტონი გარდაიცვალა 1969 წელს 78 წლის ასაკში, გულის შეტევით [15] ფარნბოროს ჰოსპიტალში .
კრომპტონმა ყველა თავისი წიგნის საავტორო უფლება დაუტოვა დისშვილს, ქალბატონ რიჩმალ ეშბის ჩელსფილდიდან, კენტი, 57623 ფუნტ სტერლინგთან ერთად. [16]
მუშაობა რედაქტირება
კრომპტონის ყველაზე ცნობილი წიგნებია უილიამის მოთხრობები, ბოროტი 11 წლის სკოლის მოსწავლისა და მისი მეგობართა ჯგუფის შესახებ, რომლებიც ცნობილი არიან როგორც „კანონგარეშეები“. მან დაწერა 38 წიგნი უილიამის შესახებ მთელი თავისი ცხოვრების განმავლობაში. ბოლო, უილიამ კანონსაწინააღმდეგო, გამოქვეყნდა სიკვდილის შემდგომ 1970 წელს.
უილიამის წიგნები მხოლოდ გაერთიანებულ სამეფოში გაიყიდა 12 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი. ისინი ადაპტირებულია ფილმებისთვის, სასცენო სპექტაკლებისთვის და მრავალი რადიო და სატელევიზიო სერიალისთვის. მათ წარმატებას შეუწყო ხელი თომას ჰენრის ილუსტრაციებმა.
მან დაწერა 41 რომანი მოზრდილთათვის და გამოაქვეყნა მოთხრობების ცხრა კრებული.
უილიამი თავდაპირველად შეიქმნა ზრდასრული აუდიტორიისთვის . [17] იგი კმაყოფილი იყო მისი წარმატებით, მაგრამ იმედგაცრუებული ჩანდა, რომ მის სხვა რომანებსა და მოთხრობებს იგივე აღიარება არ მიუღია. მისი პირველი მოთხრობა გამოქვეყნდა The Girl's Own Paper- ში 1918 წელს, რომელიც ეხებოდა პატარა ბიჭს, სახელად თომას, უილიამის წინამორბედს, რომელიც მოქმედებს ავტორიტეტის წინააღმდეგ.
კრომპტონს არასოდეს გაუმხელია მთავარი გმირის, უილიამის, შთაგონების წყარო; განსხვავებული მოსაზრებები არსებობს. მსახიობ ჯონ ტიდის თქმით, რომლის ოჯახიც კრომპტონის მეზობლად ცხოვრობდა, უილიამის მოდელი იყო კრომპტონის ძმისშვილი ტომი.
კრომპტონის მხატვრული ლიტერატურა ორიენტირებულია ოჯახურ და სოციალურ ცხოვრებაზე, ეყრდნობა იმ შეზღუდვებს, რომლებსაც ისინი აყენებენ ინდივიდებს და ასევე აღზრდის მათ. ეს ყველაზე კარგად ჩანს მის მიერ ბავშვების, როგორც საზოგადოების გზების გაურკვევლობის შემყურეების გამოსახვაში. მიუხედავად ამისა, ბავშვები, განსაკუთრებით უილიამი და მისი კანონგარეშეები, თითქმის ყოველთვის ტრიუმფალურად წარმოჩინდებიან.
უილიამის წიგნები ითარგმნა თექვსმეტ ან ჩვიდმეტ ენაზე. [18]
მემკვიდრეობა რედაქტირება
რიჩმალ კრომპტონის არქივები ინახება როჰემპტონის უნივერსიტეტში, ლონდონში და უოტ ტაილერის ქანთრი პარკში, პიტსიაში, სადაც მისი ოჯახის ზოგიერთი წევრი ცხოვრობდა. მის პატივსაცემად ეწოდა საჯარო სახლი ბრომლიში და შეიცავს ჩარჩოში ჩასმულ ანაბეჭდებს და ტექსტებს უილიამის სერიიდან. [19]
ნილ გეიმანისა და ტერი პრაჩეტის რომანი და სერიალი კარგი ნიშნები შთაგონებული იყო ჯასთ უილიამის მიერ, რომლის წინაპირობა იყო ანტიქრისტე უილიამის ადგილას და მისი ბანდა (Them) „Outlaws“-ის ნაცვლად. რომანის საწყისი სამუშაო სახელწოდება იყო „უილიამ ანტიქრისტე“. [20] პრაჩეტის კიდევ ერთი ნამუშევარი, ჯონი მაქსველის სერია, ასევე შთაგონებული იყო მხოლოდ უილიამისგან. პრაჩეტი აცხადებდა, რომ იგი ეფუძნებოდა იდეას, როგორი იქნებოდა უილიამი 1990-იანი წლების გარემოში.
ლიტერატურა რედაქტირება
- Cadogan, Mary (1986) Richmal Crompton: the woman behind William. London: Allen & Unwin. ISBN 9780049280540.
- Ian Ousby (1994). The Wordsworth Companion to Literature in English. Wordsworth Editions Ltd.. ISBN 1-85326-336-2.
- Jane McVeigh: Richmal Crompton, author of Just William : a literary life, Cham : Springer International Publishing, 2022, ISBN 978-3-030-96510-5
- Manchester Authors, Writers and Poets Page at the Papillon Graphics' Virtual Encyclopaedia of Greater Manchester.
- Biography at Just William website.
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- რიჩმალ კრომპტონი — ნამუშევრები პროექტ „გუტენბერგზე“
- რიჩმალ კრომპტონი — ნამუშევრები საიტზე Internet Archive
- რიჩმალ კრომპტონი — ნამუშევრები საიტზე LibriVox (უფასო აუდიო წიგნები)
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 2.0 2.1 SNAC — 2010.
- ↑ 3.0 3.1 Find a Grave — 1996.
- ↑ 4.0 4.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 5.0 5.1 Discogs — 2000.
- ↑ 6.0 6.1 FemBio database
- ↑ 7.0 7.1 7.2 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 8.0 8.1 A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — გვ. 122. — ISBN 978-1-85743-228-2
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 250.
- ↑ LIBRIS — 2018.
- ↑ Crockford's Clerical Directory 1898 pp. 795–6: London, Horace Cox, 1898
- ↑ Cadogan (1986) p.40
- ↑ Cadogan (1986) p.64
- ↑ Cadogan (1986) p.72
- ↑ „Richmal Crompton, 'Just William' creator dies in hospital“. Newcastle Journal. 13 January 1969. ციტირების თარიღი: 25 May 2020.
- ↑ „Authoress leaves £57,000“. Aberdeen Evening Express. 3 May 1969. ციტირების თარიღი: 25 May 2020.
- ↑ Cadogan (1986) p.69
- ↑ Cadogan (1986) p.82
- ↑ The Richmal Crompton. J D Wetherspoon. ციტირების თარიღი: 20 September 2020
- ↑ Jordison, Sam (8 January 2019). „Reading group: Good Omens by Terry Pratchett and Neil Gaiman is our book for January“. The Guardian. ციტირების თარიღი: 13 August 2021.