პეროქსიაზოტოვანი მჟავა

ქიმიური ნივთიერება

პეროქსოაზოტოვანი მჟავა ნივთიერებაა ფორმულით HNO3. ის ძალიან აქტიურია და წარმოადგენს აქტიური აზოტშემცველი ნივთიერებას. ის პეროქსინიტრიტის ((ONOO) შესაბამის მჟავასწარ მოადგენს.მისი pKa ~6.8-ის ტოლია. in vivo (ცოცხალ ორგანიზმებში) მიიღება დიფუზიის კონტროლის მქონე რეაქციებში აზოტოვან ოქსიდსა(NO) და სუპეროქსიდებს(O2) შორის. მისი იზომერიზაციის დროს k = 1.2 s−1 მაქსიმუმ 5% ჰიდროქსილისა და აზოტის დიოქსიდის წარმოქმნა შეიძლება. იჟანგება დაბალგამოსავლიანი რეაქციებით ოქსიდებამდე და ნიტრატებამდე. პროცესი რთულია და შეიცავს რეაქციას ONOOH-ის ცის და ტრანს კონფიგურაციასა და არომატულ ნივთიერებებს შორის.[3] პეროქსიაზოტოვან მჟავას ასევე მნიშვნელოვანი როლი აკისრია ატმოსფეროს ქიმიაში.

პეროქსიაზოტოვანი მჟავა
პეროქსიაზოტოვანი მჟავა: ქიმიური ფორმულა
პეროქსიაზოტოვანი მჟავა: მოლეკულის ხედი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდებაჰიდრიდოდიოქსო(ოქსიდოაზოტი)[1][2]
ქიმიური ფორმულაNHO3
მოლური მასა63.0128 /მოლი
კლასიფიკაცია
CAS 14691-52-2
PubChem123349
SMILES
  • OON=O

პეროქსიაზოტოვანი მჟავა აზოტმჟავის იზომერს წარმოადგენს.

ლიტერატურა რედაქტირება

  1. N.Connelly and T. Damhus, IUPAC. Nomenclature of Inorganic Chemistry, RSC Publishing, Cambridge, 2005
  2. Peroxynitrous Acid - Compound Summary. PubChem Compound. National Center for Biotechnology Information (16 September 2004). ციტირების თარიღი: 11 April 2012.
  3. W. H. Koppenol, P. L. Bounds, T. Nauser, R. Kissner, H. Rüegger, "Peroxynitrous acid: controversy and consensus surrounding an enigmatic oxidant", Dalton Trans., 2012, 41, 13779–13787.