ვიკიპედია

ჰენდრიკ ლორენცი

ნიდერლანდელი ფიზიკოსი
(გადამისამართდა გვერდიდან ლორენცი, ჰენდრიკ)

ჰენდრიკ ანტონ ლორენცი (ნიდერლ. Hendrik Antoon Lorentz; დ. 18 ივლისი, 1853, არნემი — გ. 4 თებერვალი, 1928) — ნიდერლანდელი ფიზიკოსი, რომელმაც 1902 წელს მიიღო ნობელის პრემია პიტერ ზეემანთან ერთად ზეემანის ეფექტის აღმოჩენისა და თეორიული ახსნისათვის. მან ასევე გამოიყვანა ლორენცის გარადაქმნების განტოლებები, რომელიც გამოიყენა ალბერტ აინშტაინმა ფარდობითობის თეორიის შექმნაში.

ჰენდრიკ ლორენცი
ნიდერლ. Hendrik Antoon Lorentz
დაბ. თარიღი 18 ივლისი, 1853(1853-07-18)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13]
დაბ. ადგილი არნემი[14] [15] [11]
გარდ. თარიღი 4 თებერვალი, 1928(1928-02-04)[14] [2] [3] [4] [5] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] (74 წლის)
გარდ. ადგილი ჰაარლემი[14] [11]
დასაფლავებულია Algemene Begraafplaats Kleverlaan
მოქალაქეობა  ნიდერლანდების სამეფო[8]
საქმიანობა კურატორი, ფიზიკოს-თეორეტიკოსი, პროფესორი, მათემატიკოსი, ფიზიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი[8] [15] და ბოტანიკოსი
მუშაობის ადგილი ლეიდენის უნივერსიტეტი[8] , ლეიდენის უნივერსიტეტი[8] და ლეიდენის უნივერსიტეტი[15]
ალმა-მატერი ლეიდენის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები ადრიან ფოკერი
სამეცნიერო ხარისხი დოქტორის ხარისხი[15]
მეუღლე ალეტა ლორენც-კაიზერი
შვილ(ებ)ი გერტრუდა დე ჰას-ლორენცი, Hannie Leemhorst-Lorentz და Rudolf Lorentz
ჯილდოები ნობელის პრემია ფიზიკაში[16] [17] , ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, კოპლის მედალი[18] , რუმფორდის მედალი[19] , ფრანკლინის მედალი, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[20] , Commander of the Order of Orange-Nassau, ლეიდენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[21] , Echegaray Medal, საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი, ნიდერლანდების ლომის ორდენის რაინდი და doctor honoris causa from the University of Paris[22] [23]

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ჰენრიკ ლორენცი დაიბადა ნიდერლანდის ქალაქ არნემში 1853 წლის 18 ივლისს. 1866-1869 წლებში ის სწავლობდა საჯარო სკოლაში, სადაც ის იყო სანიმუშო მოსწავლე არა მხოლოდ ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში, არამედ ინგლისურში, ფრანგულსა და გერმანულშიც. 1870 წელს მან ჩააბარა გამოცდა კლასიკურ ენებში, რომელიც იყო სავალდებული გამოცდა აბიტურიენტთათვის. ლორენცი სწავლობდა ფიზიკასა და მათემატიკას ლეიდენის უნივერსიტეტში, სადაც ის ძალიან დაინტერესდა ასტრონომიით, რომელიც მისი მასწავლებლის ფრედერიკ კაიზერის დამსახურებაა. ასტრონომიის ძლიერმა სიყვარულმა ლორენცს გადააწყვეტინა გამოსულიყო ფიზიკოსი. ბაკალავრის ხარისხის მიღების შემდეგ ის დაბრუნდა არნემში და 1871 წელს მათემატიკის მასწავლებლად დაიწყო მუშაობა ღამის სკოლაში. თუმცა ის პარალელურად აგრძელებდა სწავლას და 1875 წელს მან მიიღო დოქტორის ხარისხი. მისი თემა იყო „Over de theorie der terugkaatsing en breking van het licht“ (სინათლის არეკვლისა და გარდატეხის თეორიაზე), რომელშიც მან დახვეწა მაქსველის ელექტრომაგნიტური თეორია.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118780484 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. ↑ 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. ↑ 3.0 3.1 MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  4. ↑ 4.0 4.1 Biografisch Portaal — 2009.
  5. ↑ 5.0 5.1 SNAC — 2010.
  6. ↑ Find a Grave — 1996.
  7. ↑ 7.0 7.1 KNAW Past Members
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 Leidse Hoogleraren
  9. ↑ 9.0 9.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  10. ↑ 10.0 10.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 11.3 www.accademiadellescienze.it
  12. ↑ 12.0 12.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
  13. ↑ 13.0 13.1 Annuaire prosopographique : la France savante / B. Delmas — 2009.
  14. ↑ 14.0 14.1 14.2 Лоренц Хендрик Антон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  15. ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 Onze Hoogleeraren — Rotterdam: Nijgh & Van Ditmar, 1898. — გვ. 357. — 363 გვრ.
  16. ↑ The Nobel Prize in Physics 1902 — Nobel Foundation.
  17. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  18. ↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
  19. ↑ https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
  20. ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 222.
  21. ↑ https://www.universiteitleiden.nl/en/about-us/facts-and-figures/laureates
  22. ↑ Liste des docteurs honoris causa de l'Université de Paris de 1918 à 1933 inclus — 1934. — Vol. 9, გამ. 1. — P. 90–95. — ISSN 0041-9176
  23. ↑ https://education.persee.fr/doc/revin_1775-6014_1925_num_79_1_7831#revin_1775-6014_1925_num_79_1_T1_0154_0000
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ჰენდრიკ_ლორენცი&oldid=3938792“-დან