კლინგონური ენა
კლინგონური ენა — ხელოვნური ენა, შემუშავებულია ლინგვისტ მარკ ოკრანდის მიერ Paramount Studios დაკვეთით. ვარსკვლავურ გზაში ამ ენაზე საუბრობენ კლინგონები. კინომატოგრაფისთვის შექმნილი ენების უმრავლესობისგან განსხვავებით კლინგონურ ენას გააჩნია დეტალურად შემუშავებული გრამატიკა. არსებობს კლინგონური ენის ინსტიტუტი[1], გამოქვეყნებულია კლასიკური ლიტერატურის ნაწარმოებთა თარგმანები. ასევე გამოდის სამეცნიერო ჟურნალი.
| კლინგონური ენა tlhIngan Hol /ˈt͡ɬɪŋɑn xol/ | |
| ოფიციალური სტატუსი | ხელოვნური ენა |
| დამწერლობის სისტემა | ლათინური, კლინგონური ანბანი |
| ენის კოდები | ISO 639-2 tlh ISO 639-3 tlh |
ისტორია რედაქტირება
პირველი ფრაზები კლინგონური ენისთვის მოიფიქრა ჯეიმზ დუჰანმა ჯერ კიდევ პირველ სრულმეტრაჟიან ფილმში ვარსკვლავური გზა (1979). რამდენიმე წლის შემდეგ ჰარვ ბენეტმა (პროდიუსერი ფილმისა ვარსკვლავური გზა III: სპოკის ძიება) შესთავაზა მარკ ოკრანდს ენის შემუშავება, რომელზედაც ისაუბრებდნენ ფილმის გმირები[2].
ენის შექმნისას მარკმა გააერთიანა ჯეიმზის მიერ შექმნილი ფრაზები ინდიელთა ენასთან და სანსკრიპტთან. ენის ფონეტიკა იყენებს რიგ რთულად გამოსათქმელ ბგერებს ინდოევრუპული ენებიდან, ხასგასმული „უცხო“ ჟღერადობის შესაქმნელად.
საინტერესო ფაქტები რედაქტირება
- კლინგონური ენის ინსტიტუტი არსებიბს 1992 წლიდან[3], იგი გამოსცემს რამდენიმე სახელმძღვანელოს ყოველწლიურად. კვარტალში ერთხელ გამოდის ჟურნალი კლინგონურ ენაზე.
- ვიკიპედიის ადრინდელ ლოგოზე (2003-2010 წ.) გამოსახული იყო კლინგონური სიმბოლო.
- 2004 წელს ამუშავდა ვიკიპედია კლინგონურ ენაზე[4], თუმცა მოგვიანებით იგი გადავიდა საიტზე klingon.wikia.com.
- საძიებო სისტემა Google-ს გააჩნია ძიების გვერდი კლინგონურ ენაზე[5]
- არსებობს როკ-ჯგუფი, რომელიც ასრულებს სიმღერებს კლინგონურ ენაზე: Stovokor (ინგლისური), ქალაქ პორტლენდში (აშშ).
- სერიალში დიდი აფეთქების თეორია 4 მთავარი გმირი საუბრობს ამ ენაზე.
- სერიალ „ჩაკის“ მთავარი გმირი საუბრობს კლინგონურად.
- 2010 წელს ჰააგაში დადგეს ოპერა კლინგონურ ენაზე, სახელწოდებით „U“, რაც თანგმანში ნიშნავს სამყაროს. ოპერა დადგა თეატრმა Zeebelt[6].
- 2014 წლის იანვარში ქალაქ ინდიან-ტრეილის (ჩრდილოეთ კაროლინა) ქალაქის საბჭოს წევრმა დევიდ უოდელმა განცხადება სამსახურიდან წასვლის შესახებ დაწერა კლინგონურ ენაზე[7].
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- კლინგონური ენის ინსტიტუტი
- Google კლინგონურ ენაზე
- Klingonska Akademien
- memory-alpha
- memory-beta
- Американец три года разговаривал с сыном на языке персонажей «Звездного пути» დაარქივებული 2013-01-25 საიტზე Wayback Machine.
- qepHom Saarbrücken The largest annual Klingon Language Meeting in Europe
- Learn Klingon - EuroTalk დაარქივებული 2012-10-25 საიტზე Wayback Machine. , EuroTalk's Klingon language homepage
- Homepage of tlhIngan Qummem from qe'San translator who worked with Marc Okrand on the Talk Now! Learn Klingon language course from EuroTalk
- Klingon and its User: A Sociolinguistic Profile, a sociolinguistics MA thesis
- Klingon as Linguistic Capital: A Sociologic Study of Nineteen Advanced Klingonists (PDF)
- Is Klingon an Ohlonean language? A comparison of Mutsun and Klingon
- Omniglot: Klingon Alphabet დაარქივებული 2004-04-02 საიტზე Wayback Machine.
- Eatoni Ergonomics' Klingon page დაარქივებული 2008-05-30 საიტზე Wayback Machine. includes BDF, TTF fonts and a Klingon text entry demo
- paq'batlh: The Klingon Epic დაარქივებული 2012-04-26 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Klingon Language Institute
- ↑ Marc Okrand on Klingon
- ↑ About the Klingon Language Institute at Klingon Language Institute official web site
- ↑ m:History of the Klingon Wikipedia (ინგლისური)
- ↑ http://www.google.com/intl/xx-klingon/
- ↑ Опера на клингонском языке
- ↑ Американский чиновник написал заявление об увольнении на клингонском языке. ციტირების თარიღი: 2014-01-04.