იან სობესკის სკოლა

იან III სობესკის სახელობის კრაკოვის მე-2 საშუალო სკოლა (პოლ. II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie) — საშუალო სკოლა კრაკოვში (პოლონეთი), დაარსებული 1883 წელს.

იან სობესკის სკოლა
ქვეყანა პოლონეთი
კოორდინატები 50°04′05″ ჩ. გ. 19°55′52″ ა. გ. / 50.0681167° ჩ. გ. 19.9313750° ა. გ. / 50.0681167; 19.9313750
დაიწყო 1883
სკოლის გერბი

ისტორია რედაქტირება

სკოლა დაარსდა ვენის ბრძოლაში მეფე იან III სობესკის გამარჯვების 200 წლისთავის აღსანიშნავად. 1897 წელს სკოლა გადავიდა ახალ შენობაში, რომელიც დაპროექტებულია არქიტექტორ იოზეფ სარეს(უკრ.)ქართ. მიერ. 1906 წელს სკოლის მოსწავლეებმა დააარსეს პირველი საფეხბურთო კლუბი კრაკოვში,[1] ხოლო 1923 წელს — პირველი ყინულის ჰოკეის სექცია კრაკოვში.[2] სკოლადამთავრებულებმა მონაწილეობა მიიღეს ორივე მსოფლიო ომში, იბრძოდნენ პოლონეთის დამოუკიდებლობისთვის.

პოლონეთის ნაცისტური ოკუპაციის დროს გერმანელებმა წიგნების კოლექცია გაანადგურეს, ხოლო ძვირფასი სასწავლო ინვენტარი, რომელიც სკოლის საკუთრებაში იყო, გადაიტანეს მესამე რაიხის ტერიტორიაზე და სკოლის შენობა შტაბად გადააკეთეს. მოსწავლეებმა სწავლა ფარულად განაგრძეს. მას შემდეგ, რაც ვერმახტმა კრაკოვი დატოვა, სკოლა პირველი იყო ქალაქში, რომელმაც კვლავ დაიწყო გაკვეთილების ჩატარება.

1969 წლიდან მოსწავლეებმა შექმნეს მცირე თეატრალური ფორმების ფესტივალი, რომელიც დღემდე უწყვეტად იმართება თეატრში „გროტესკა“(უკრ.)ქართ.. სკოლა იყო თეატრალური კონკურსის Festiwal Małych Form Teatralnych (მცირე თეატრალური ფორმების ფესტივალი) ორგანიზატორი, სადაც კარიერა ბევრმა ცნობილმა პოლონელმა მსახიობმა დაიწყო.

1977 წელს სკოლამ მიიღო განათლების ეროვნული კომისიის მედალი. 1992–1993 წლებში სკოლის მასწავლებლებმა შეიმუშავეს გერმანული ენის სწავლების პროგრამა, რომელიც მოქმედებს მთელი ქვეყნის მასშტაბით. 1986 წლიდან იმართება ცოდნის ტურნირი.

თანამედროვე სკოლა რედაქტირება

სობესკის საშუალო სკოლა არის „შემოქმედებითი სკოლების საზოგადოების“ წევრი. აქტიურადაა ჩართული პოლონური სკოლების მოძრაობაში, რომლებსაც სურთ გამოცდილების გაზიარება მოსწავლეთა განვითარების გაზრდის მიზნით.

სკოლა დაარსების დღიდან მოწინავეა საშუალო სკოლების რეიტინგში და მისი მოსწავლეები წარმატებულები არიან როგორც ეროვნულ დონეზე (2006 წელს: 2 გამარჯვებული და 13 ფინალისტი; 2007 წელს: ოლიმპიადის 3 გამარჯვებული და 15 ფინალისტი), ასევე საერთაშორისო დონეზე — სობესკის საშუალო სკოლის მოსწავლე პჟემისლავ მაზური 2006, 2007[3] და 2008 წლების მათემატიკური საერთაშორისო ოლიმპიადის ოქროს მედლით დაჯილდოვდა[4]. 2008 წელს საშუალო სკოლამ მოაწყო ვენაში გამარჯვების 325 წლის იუბილე[5] და დაასრულა ახალი სპორტული დარბაზის მშენებლობა. 2009 წლიდან სკოლა არის საერთაშორისო ასოციაციის „სკოლები — მომავლის პარტნიორების“ წევრი, რომელიც აერთიანებს 1000-მდე საგანმანათლებლო დაწესებულებას, სადაც გერმანული ენა ისწავლება.[6]

ბიბლიოთეკაში ინახება დაახლოებით 20000 წიგნი, რომელთა მეათედი 1939 წლამდე თარიღდება. კრებულების ბირთვი აგებულია პოპულარული სამეცნიერო პოზიციებით, რომლებიც მოიცავს ყველა მეცნიერებას. სტუდენტებს ასევე შეუძლიათ დაათვალიერონ უცხო ენებზე გამოცემული წიგნები, მათ შორის ინგლისური, გერმანული, ფრანგული და რუსული.

2020 წლის ოქტომბრიდან გამოდის „FAMA“ — სკოლის ონლაინ-ჟურნალი (ყოველთვიურად), რომელიც რედაქტირდება სტუდენტების მიერ.[7]

სპორტული ტურნირები რედაქტირება

სკოლას დიდი ტრადიცია აქვს: ყოველ ზამთარში ორი შეჯიბრი იმართება ფრენბურთში და კალათბურთში. 2011 წლამდე მე-2 საშუალო სკოლის მეტოქე მე-5 საშუალო სკოლა იყო, კონკურსი „საშობაო ტურნირის“ სახელწოდებით დეკემბერში ტარდებოდა. 2012 წლიდან ტურნირის პარტნიორია 1-ლი საშუალო სკოლა. შეიცვალა ტურნირის ჩატარების თარიღიც (დეკემბრიდან იანვრამდე), ასევე სახელიც: 2013 წლის იანვრიდან ტურნირს „საახალწლო ტურნირი“ ეწოდება. ღონისძიებას მასპინძლობს ვისლა კრაკოვის დარბაზი.

2008 წლის სექტემბერში სკოლამ ოფიციალურად გახსნა ახალი სპორტული ცენტრი სპორტული დარბაზით და ფიტნეს დარბაზით.[8] ინვესტიციის ღირებულება იყო დაახლოებით 2,5 მილიონი აშშ დოლარი (7,2 მილიონი PLN[8]).

ცნობილი კურსდამთავრებულები რედაქტირება

  • იან სტანისლავ ბისტრონი — სოციოლოგი და ეთნოგრაფი
  • ლეონ ჩვისტეკი — მხატვარი, ფილოსოფოსი
  • ანჯეი დუდა — პოლონეთის პრეზიდენტი
  • ფილიპ ეიზენბერგი — ბაქტერიოლოგი
  • ვლასტიმილ ჰოფმანი — მხატვარი
  • ფრანციჟეკ ბარდა — ფშემისლის ეპისკოპოსი 1931-1964 წწ.
  • თადეუშ ჰოლუი — მწერალი
  • მარიან ჯედლიკი — ისტორიკოსი
  • ზდისლავ კრიგოვსკი — მათემატიკოსი
  • იოზეფ ლუსტგარტენი — ფეხბურთელი
  • ფრანციჟეკ მახარსკი — პოლონელი კარდინალი, კრაკოვის მთავარეპისკოპოსი
  • ბრონისლავ მალინოვსკი – ანთროპოლოგი [9]
  • თადეუშ პეიპერი — პოეტი
  • ედვარდ რაჩინსკი(ინგლისური)ქართ. — პოლონეთის პრეზიდენტი ემიგრაციაში
  • ჰენრიკ რეიმანი — ფეხბურთელი
  • ტომაშ შჩიპინსკი — პოლიტიკოსი
  • იან შტოდინგერი — პოეტი, სატირიკოსი
  • იერჟი ტუროვიჩი — ჟურნალისტი
  • მარიუშ ზიოლკო — ელექტრონიკის პროფესორი
  • ჟიჟი ზუბრზიკი — სოციოლოგი

ცნობილი ლექტორები რედაქტირება

კულტურაში რედაქტირება

რეჟისორმა და სცენარისტმა იანუშ მაჟევსკიმ გადაწყვიტა გადაეღო ნაწილობრივ ავტობიოგრაფიული ფილმი „Mała matura 1947“, რომელიც გამოვიდა 2010 წელს, მოგვითხრობს ახალგაზრდა ბიჭის, ლუდვიკის შესახებ, რომელიც ოჯახთან ერთად გადავიდა ლვოვიდან კრაკოვში და სწავლობდა სობესკის საშუალო სკოლაში. მისი პრემიერა შედგა 2010 წლის 24 მაისს. ფილმმა მიიღო საპატიო სპეციალური პრემია პოლონეთის 35-ე კინოფესტივალზე.[10]

კომპანია „Krakowski Kredens“-მა (კომპანია Alma Market-ის ნაწილი) გასაყიდად გამოუშვა შოკოლადი სახელწოდებით „სობესკის საშუალო სკოლის მოსწავლეების მწარე შოკოლადი“.[11]

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება