იან ასმანი

იან ასმანი (გერმ. Jan Assmann; დ. 7 ივლისი, 1938) — გერმანელი ეგვიპტოლოგი, რელიგიისა და კულტურის ისტორიკოსი.

იან ასმანი
გერმ. Jan Assmann
დაბ. თარიღი	7 ივლისი, 1938(1938-07-07)
დაბ. ადგილი	ლანგელსჰაიმი
გარდ. თარიღი	19 თებერვალი, 2024(2024-02-19) (85 წლის)
გარდ. ადგილი	კონსტანცი
მოქალაქეობა	გერმანია
საქმიანობა	ეგვიპტოლოგი, არქეოლოგი და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი	ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი და ლიუბეკის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები	Dina Faltings
მეუღლე	ალეიდა ასმანი
შვილ(ებ)ი	David Assmann და Corinna Assmann
ჯილდოები	ალფრედ კრუპის სამეცნიერო პრემია, შარლ ვეიონის ესეისტიკის ევროპული პრემია, იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი , ზიგმუნდ ფროიდის პრემია , კარლ იასპერსის პრემია, ისტორიის კოლეჯების პრემია, მარქს პლანკის სახელობის სამეცნიერო-კვლევითი პრემია, ბალცანის პრემია, გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია , თომას მანის პრემია, honorary doctor of the University of Münster, იელის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, დიდი ოფიცრის ჯვარი გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის წინაშე დამსახურებისთვის და იერუსალიმის ებრაული უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი
იან ასმანი ვიკისაწყობში

ბიოგრაფია

ასმანი სწავლობდა ეგვიპტოლოგიას და არქეოლოგიას მიუნხენში, ჰაიდელბერგში, პარიზში და გეტინგენში. 1966-1967 წლებში ის იყო გერმანული არქეოლოგიის ინსტიტუტის წევრი კაიროში, სადაც მან გააგრძელა მუშაობა, როგორც დამოუკიდებელმა მეცნიერმა 1967 წლიდან 1971 წლამდე. 1976 წელს მას ეწოდა ეგვიპტოლოგიის პროფესორი ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტში, სადაც პენსიაზე გასვლამდე მუშაობდა (2003). მას უწოდეს კულტურული კვლევების პროფესორი კონსტანცის უნივერსიტეტში. იგი დღეს ამ უნივერსიტეტში მოღვაწეობს. პარიზის, იერუსალიმის, იელის, ჰიუსტონის, ჩიკაგოს მიწვეული პროფესორი.

ის ასევე ცნობილია მონოთეიზმის ინტერპრეტაციების შექმნით.

ასმანი ვარაუდობს, რომ ძველეგვიპტურ რელიგიას დიდი და მნიშვნელოვანი გავლენა ჰქონდა მონოთეისტურ იუდაიზმზე.

ასმანის ინტერესების ცენტრში იყო რელიგიის პრობლემატიკა და კოლექტიური მეხსიერება ძველ ბერძნულ და ახალ საზოგადოებაში.

ნაშრომები

• Re und Amun: Die Krise des polytheistischen Weltbilds im Ägypten der 18.-20. Dynastie (Orbis Biblicus et Orientalis 51). Fribourg and Göttingen 1983.
• Ägypten: Theologie und Frömmigkeit einer frühen Hochkultur (Urban-Bücherei, vol.366, Stuttgart 1984).
• The Search for God in Ancient Egypt trans. David Lorton (2001) ISBN 0-8014-8729-3
• "Maât: l'Égypte pharaonique et l'idée de justice sociale" in: Conférences, essais et leçons du Collège de France. Paris: Julliard, 1989.

German: Ma`at: Gerechtigkeit und Unsterblichkeit im alten Ägypten. Munich 1990 (Arabic Translation 1996).

• Stein und Zeit: Mensch und Gesellschaft im Alten Ägypten. Munich 1991.
• Das kulturelle Gedächtnis: Schrift, Erinnerung und politische Identität in frühen Hochkulturen. Munich 1992. ISBN 3-406-36088-2 ASIN B001C84TR4

trans.: Cultural Memory and Early Civilization: Writing, Remembrance, and Political Imagination. Cambridge University Press, 2011. ISBN 0-521-18802-4, ISBN 978-0-521-18802-9

• Monotheismus und Kosmotheismus (1993) ISBN 3-8253-0026-9
• Egyptian Solar Religion (Studies in Egyptology) (1995) ISBN 0-7103-0465-X
• Ägypten: Eine Sinngeschichte (Munich: Hanser 1996; Frankfurt: Fischer, 1999); trans. The Mind of Egypt: History and Meaning in the Time of the Pharaohs (New York : Metropolitan Books, 2002; Harvard University Press, 2003).
• Moses der Ägypter: Entzifferung einer Gedächtnisspur. Munich 1998.

Moses the Egyptian: The Memory of Egypt in Western Monotheism (Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1997; 1998) ISBN 0-674-58739-1

• Weisheit und Mysterium: Das Bild der Griechen von Ägypten. Munich 2000. ISBN 3-406-45899-8
• Herrschaft und Heil: Politische Theologie in Altägypten, Israel und Europa. Munich 2000. ISBN 3-596-15339-5
• Religion und kulturelles Gedächtnis: Zehn Studien (Munich: C.H. Beck, 2000). ISBN 3-406-45915-3

Religion and Cultural Memory: Ten Studies (Cultural Memory in the Present) trans. Rodney Livingstone, SUP (2005) ISBN 0-8047-4523-4

• Der Tod als Thema der Kulturtheorie (2000) ISBN 3-518-12157-X
• Tod und Jenseits im Alten Ägypten (Munich 2001). ISBN 3-406-49707-1

Death And Salvation In Ancient Egypt, trans. David Lorton (2006) ISBN 0-8014-4241-9

• Altägyptische Totenliturgien, Bd.1, Totenliturgien in den Sargtexten (2002) ISBN 3-8253-1199-6
• Die Mosaische Unterscheidung oder der Preis des Monotheismus. Munich 2003.

trans. Robert Savage: The Mosaic Distinction or The Price of Monotheism (SUP, 2009) ISBN 0-8047-6160-4

• Ägyptische Geheimnisse (2003) ISBN 3-7705-3687-8
• Theologie und Weisheit im alten Ägypten (2005) ISBN 3-7705-4069-7
• Die Zauberflöte (2005) ISBN 3-446-20673-6
• Thomas Mann und Ägypten: Mythos und Monotheismus in den Josephsromanen (Munich 2006).
• Monotheismus und die Sprache der Gewalt (2006) ISBN 3-85452-516-8
• Of God and Gods: Egypt, Israel, and the Rise of Monotheism (University of Wisconsin Press, 2008)
• Exodus: Die Revolution der Alten Welt (Munich 2015) ISBN 978-3-406-67430-3

ლიტერატურა

• Holl M.-K. Semantik und soziales Gedächtnis. Die Systemtheorie Niklas Luhmanns und die Gedächtnistheorie von Aleida und Jan Assmann. — Würzburg: Königshausen und Neumann, 2003.